روایت های سیاسی در باره عدالت انتقالی در افغانستان از بالا و پایین عنوان تیزس ماستری آقای فلورس دمایر یکتن از فارغان فاکولته حقوق پوهنتون تیلبورخ کشور هالند میباشد که در هفت فصل و شصت و دو صفحه به زبان انگلیسی تحریر گردیده است.
نویسنده تلاش ورزیده است تا به بهترین وجه به حل سوال اساسی اثرش که همانا "عدالت انتقالی در سطح ملی در افغانستان کدام پیشرفت های را داشته و قربانیان جنگ وآسیب دیدگان به این روند چگونه نگاه میکنند؟" بپردازد.
مو صوف مینگارد که افغانستان هنوز در دوران جنگ و درگیری ها قرار دارد، که تقریباْ همواره حقوق بشر بشکل خیلی گسترده در آن نقض میگردد. با توجه به حالات جنگی تطبیق عدالت انتقالی میتواند گامی باشد بمنظور جلوگیری از تکرار نقض حقوق بشری و رفتن به طرف یک آینده بهتر. این اثر علمی بدو بخش عمده تقسیم میگردد. به همان ترتیب که در عنوان تذکر رفته دریافت راه های تطبیق عدالت انتقالی از بالا و پایین، که تجزیه و تحلیل هر دو بخش با استفاده از دیدگاه های علمی انجام شده است.
چگونگی تطبیق عدالت انتقالی از بالا
از آنجاییکه عملکرد در سطح کشور و اقدامات دولتی طی سالهای 2001 الی 2009 مورد غور و مطالعه قرا گرفته است، جامعه ءبین المللی و دولت افغانستان میتوانستند گامهای بس مهم را در زمینه بردارند و نقش خیلی مهم را در تطبیق عدالت انتقالی ایفاء نمایند که با تأسف چنین کار انجام نشد. توافقنامه بن به صراحت گواه آنست که افراد و گروه های که به جنایات جنگی متهم بودند به جایگاه های خیلی مهم و در رده های بالای دولتی قرا گرفتند. این مهره ها هر اقدامی مبنی بر تطبیق عدالت انتقالی را به چالش کشانیدند. هر چند دولت افغانستان در اوایل ایجاد متعهد بر تطبیق عدالت انتقالی بود و وعده های مبنی بر تطبیق آن را به مردم افغانستان و جامعه جهانی داده بود.
چگونگی تطبیق عدالت انتقالی از پایین
در این بخش نویسنده به روایات قربانیان جنگ و آسیب دیدگان اتکاء دارد که خواهان تطبیق عدالت انتقالی میباشند. موصوف بخاطر دانستن بخشهای تاریخی و اینکه در عمل چرا این روند پیشرفت چندانی نداشته است با هشت تن از قربانیان و آسیب دیدگان افغان به صورت مستقیم مصاحبه انجام داده است. وی نظریات قربانیان را در چارچوب پروسه تطبیق عدالت انتقالی جمع بندی نموده و آنها را در کنار همدیگر قرار داده و نتیجه گیری نهایی را با در نظر داشت تیوری های علمی و منابع معتبر پیرامون جنگ در افغانستان، اوضاع عمومی، قضایای تاریخی و عدم تطبیق عدالت انتقالی بررسی مینماید. نویسنده اعتراف مینماید که تجربه جدید، یعنی صحبت رویاروی با آسیب دیدگان شگاف بین تیوری و عمل را از بین بر میدارد و بدان پی میبرد که قربانیان با شجاعت تام احساسات و انگیزه های این خواست خود را آشکارا بیان میدارند.
در بخش های از نتیجهگیری این تیزس مؤلف تلاش ورزیده است تا اهمیت تطبیق عدالت انتقالی در افغانستان را منحیث یک امر بس مهم و حیاتی بیان نموده و مشروعیت بخشیدن به عناصری که بعد از توافق بن قدرت را در افغانستان در دست گرفتند به عنوان یک مشکل اساسی این پروسه اذعان نماید، که از یک طرف خود را در موارد مختلف مورد عفو قراردادند و از جانبی قربانیان و آسیب دیدگان را که در اوایل به این مسئله خوشبین بودند تا حدی نا امید ساخته و خواست اساسی آنها که همانا تطبیق عدالت انتقالی و به محاکمه کشانیدن جنایتکاران بود، به حاشیه رانده شده است.
در قسمت اخیر آقای دمایر از همکاری بنیاد حقوق قربانیان افغانستان اظهار سپاس و امتنان نموده است که شرایط تحقیق را برایش فراهم نموده و اضافه مینماید که بدون همکاری بنیاد حق تکمیل این اثر کار نا ممکن بود.
علاقمندان میتوانند متن این اثر را که بزبان انگلیسی است در وبسایت بنیاد حق مطالعه نمایند.
http://www.avrfoundation.com/wp-content/uploads/2019/01/It-was-brought-from-above.pdf