الف -   گسترش معارف  در پایتخت: 
بزرگترین  تحول و دگرگونی در معارف افغانستان با پادشاهی امان الله خان آغاز یافت.  شاه امان الله در واقع بنیان گذار رسمی و ترویج کنندۀ معارف عصری افغانستان است.

 در این جستار نیز همانند جستارهای قبلی به گوشۀ دیگر از دیدگاه های جناب نیچه پرداخته و آن را به سنجش گرفته و سبک و سنگین نموده و مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت

دیروز 14 آگست روز تشکیل و استقلال کشور پاکستان بود و امروز 15 آگست روز استقلال هندوستان از بریتانیا است.
 شبه قارۀ هند(کشورهای هند، پاکستان و بنگله دیش)در سال 1947 از استعمار بریتانیا آزادی یافت و به دو کشور هند و پاکستان تقسیم گردید.

در بحث های لغوی، هرچند صلح و تسلیم در جاهای  ریشه به هم میرسانند و اما در تداول عام ایندو مفهوم، ضد و نقیض یکدیگر اند. اگر با این تفکیک موافق باشید، گفتنی بعدی اینکه : از عرقریزی های تسلیمنامه نویسی و یا امادگی برای تهیه پیش نویس تسلیم نامۀ خلیلزادانه ، که در راستای معامله است نه صلح ،

(دموکراسی، حقوق بشر و انتخابات کالای صادراتی نیست) !

طوریکه دیده می شود، تعداد زیادی از دوستانی که در مکتب دیروزی سوسیالیزم‫/‬کمونیزم بزرگ شده اند و با وجود اینکه چندین سال در کشور های غربی زندگی کرده اند، هنوز هم دنیای غرب را نشناخته اند ‫(‬چون فقط جسم شان در این کشور ها وجود دارد‫)‬...‬‬‬‬‬‬‬‬‬

کرسی نشینان کابل بهمان اندازه که در تامین امنیت مردم در داخل کشورعاجزند، درامور کشورداری، ایجاد عدالت، تامین معیشت و تدبیر دولتداری به درامه و سِرک مسخره ومضحکی مبدل گردیده تا یک نظام دولت ساز!

هشت دورمذاکرات میان ایالات متحده و طالبان تلفات افراد ملکی و حملات به اهداف ملکی را نه تنها کاهش نداد بلکه باعث افزایش آن گردید. کشتاری که اخیرأ طالبان درحوزه امنیتی ششم کابل براه انداختند،

رویای امریکایی اسطوره ای ریشه دار در فرهنگ امریکا است. چنان ریشه دار که در همه ای شئون زندگی امریکا سایه افگنده است و بخشی از هویت امریکایی است. عناصر مهم این رویا شامل خوشبینی، کوشش فرد به خود شکوفایی و فردیت و تصور اینکه

مقدمه : "هگل در جایی می گوید که همۀ رویداد ها و شخصیت ها در تاریخ انگار دو بار رخ می¬دهند. وی فراموش می¬کند که اضافه کند، نخست به صورت تراژدی و بار دوم به صورت کمیدی" کارل مارکس هجدهم برومر لویی بناپارت.

"خاطرات زندانی" یاداشتهای دوران 13 سال زندان روانشاد محمد هاشم زمانی، شاعر، نویسنده و مبارز آزادی خواه است که در سال 1379 هجری شمسی (2000 ع) بزبان پشتو، به دست نشر سپرده شد و اکنون متن کتاب در چندین بخش بزبان دری خدمت علاقمندان تقدیم میگردد

( معجزه نقض قوانین ریاضی؛ الهی؛ طبیعی؛ تغییر ناپزیر و ابدی است؛ به همین حکم معجزه محال است۰ "" ولتر"") واسلاو هاول بدون هیچ چشمداشتی اجازۀ ترجمه و نشر "" نامۀ سرگشاده به گوستاو هوساک"" ؛ قدرت بی قدرتان""؛

نویسنده: بهادرا کومار
منبع: اندین پنچ لاین 28 جولای 2019
مترجم: رسول رحیم

وزارت خارجه ایالات متحد امریکا روز جمعه تصویب یک بسته کمکی 125 ملیون دالری جهت تامین حمایت فنی از واحد هواپیماهای جنگنده "اف – 16" پاکستان را اعلام نمود.

زمانی، بعد از سقوط صدام حسین، وزیر دفاع هند گفته بود که صدام حسین قبل از اینکه امریکا را وادار به جنگ باخود کند، باید می کوشید صاحب سلاح اتمی گردد، یعنی خود را به آن حدی از توانائی های نظامی می رساند که کسی فکر حمله به عراق را به خود راه نمی داد. 

نیچه نه تنها با دین به طورکلی مشکل دارد و جهان بینی ونظام ارزشی و هستی شناسی آن را تخطه و رد میکند و باید گفت که در  بسیاری موارد کاملأ حق به جانب هم است؛ اما این کشیش زادۀ یک دندۀ سرکش مصمم شده تا بنیان و اساس نظام ارزشی مسیحیت را

زنده یاد محمد طاهر بدخشی ۴۵ سال پیش، برای جلب پشتیبانی مردم از زنده یاد عبدالمجید کلکانی پس از خلق » حادثه « توطئه گرانه علیه او » شبنامه گونه ای نگاشته است.

پرسش: 
جناب اندیشمند! یک فرد 50 ساله در افغانستان حدود چهار نوع سیستم نظام کاملا متفاوت را در این کشور تجربه کرده است. بگذریم از اینکه همخوانی و همخونی با چند نظام متفاوت از افراد این جامعه چه چیزی ساخته و چه مصیبت‌های اخلاقی روی سرشت و سرنوشت ما تحمیل کرده است.

وقتی بسیار زیادی از آن زمان نمی گذرد که برخی از متفکران و سیاست دانان در سراسر جهان، به شمول تعدادی از اندیشمندان و صاحبان تجارب کافی از فراز و فرود های ایدئولوژیک، سیاسی، اقتصادی و نظامی  در امریکا، به این عقیده بودند،

چې  سرخوړلو اېډیالوژیکو دریځونو په ګونګه خړه کی له پامه غورځېډلې  د  افغانستان د استقلال بشپړولو د سیاسي ډېپلماتیکو هلو ځلو ننداره او د قبایلو رول 
سریزه:  د دراني تیمور شاه له مړېنې وروسته معاصر افغانستان د ستر سیاسي کړکیچ په توپاني څپو کې راښکېل شو.

انسان تا ابدیت زنده نمی ماند. ولی انسانهای انسان ساز اند که نام نامی شان فراتر از قرنها و حتی تا ابدیت در تاریخ زنده می ماند و همگام با زمان نفس می کشد. 

فریاد که از عمر جهان هر نفسی رفت

دیدیم کزین جمع پراکنده کسی رفت
شادی مکن از زادن و شیون مکن از مرگ

زین گونه بسی آمد و زین گونه بسی رفت


با تقدیم سلام و اظهار قدردانی از حاضرین مجلس که از فاصله های دور قدم رنجه کرده وما را در محفل عزا بخاطر مرگ دوست عزیز ما دوکتور کبیر میری یار و مددگار و غمشریک ما شدند. برعلاوه با قلب آگنده از غم به اعضای فامیل و همه دوستان حاضر در مجلس اظهار تعزیت میکنم

فکر می  کنم بهترین پیام از جمله در حدودی شش صد پیام تا کنون از هم میهنان عزیز ما در اعتراض به سخنان آقای ترمپ، که گفته بود می توانست افغانستان را از صفحۀ روزگار بردارد، پیامی است، که آقای "خالد حسینی" نویسندۀ کتاب "کاغذ پران باز"، ابراز نموده است. 

پس از عرض حرمت، من هم به نوبت خود از شرکت شما عزیزان در این نشستِ یادبودِ شادروان داکتر سید کبیر میری، همکار و عضو هیئت تحریر گفتمان  سپاسگزاری میکنم.  

با ابراز سپاس از تشریف آوری و ابراز همدردی دوستان حاضر در این مراسم یادبود.

سخت است وقتی انسان در محفلی در سوگ رفیقی نشسته باشد و در مورد آن یار از دست رفته لب به سخن بگشاید و از خاطرات و روز های گذشته یاد کنند.

 روز مرگم، هر که شیون کند از دور و برم دور کنید
همه را مســــت و خراب از مــــی انــــگور کنیـــــد
دکترکبیر میری در تاریخ دوشنبه هشت ژولای ؛ مصادف با ۱۷ تیر ماه ۱۳۹۸ در موطن دوم خود شهر مونستر چشم از جهان فروبست . او انسانی آزاده بود مهربان و ساده زیست.

مجلس فاتحه و بزرگداشت از زنده یاد داکتر سید کبیری میری دانشمند ارجمند و روشنفکر متعهد افغان بعد از ظهر یکشنبه ۲۱ ماه جولای در شهر وپرتال آلمان با شرکت جمعی از همرزمان و دوستان آن مرحوم برگزار شد.

اهدا به روان پاک دوست ارجمندم مرحوم داکتر سید کبیر میری

شکستاندن یا تجزیه اتومها ساده تر است تا زائل کردن یک پیشداوری – الربت اینشتین

هانری برکسن، دانشمند فرانسوی میگوید که "عشق خدا است و در خدا عشق است." اگر این گفته را بپذیریم، "عشق را میتوان لا منتها تلقی کرد. اجزای عشق مانند مهر و محبت و پیوند های دوستی در تشکیل شخصیت انسان نقش کلیدی دارند؛

         فرصت یافتم تا کتاب، ناشناس ناشناس نیست را بخوانم. این کتاب تنها سرگذشت یک  آواز خوان و هنر مندی به نام  دکترصادق فطرت ناشناس، نیست. این کتاب برگی از تاریخ افغانستان در مقطعی از تاریخ پیچیده، خونبار و تاریک افغانستان است.

په داسې حال کې،چې په دې وروستيو کې د طالب استازو او امریکا خبرې تر پخوا تودې شوې دي او له افغانستانه د امريکايې ځواکونو د وتلو په اړه په کور د ننه او امریکا کې ضد او نقيض څرګندونې کیږي؛ نو د پوخ عمر هر افغان ذهن ته له افغانستان څخه د سرو لښکرو د وتلو سناریو ور په یادوي.

از سالها بدینسو طالبان از مذاکره مستقیم با حکومت افغانستان ابا ورزیده اند. ازآغاز سال ۲۰۱۸ بدینسو طالبان بالای این موضعگیری خویش بشدت پافشاری میکنند. با این وصف زمانی که فشار ایالات متحده امریکا بالای پاکستان تا حد لازم زیاد شده است، پاکستان نشان داده که قادر است طالبان را به گذشت از موضعگیری های مهم شان  وادار سازد.

همانگونه که در جای دیگر تذکر رفته است نیچه یکی  از پر مناقشه ترین اندیشمندان نسبتأ معاصر می باشد( ۱۸۴۴ -- ۱۹۰۰) نیچه نظام اخلاقی که ۲۵۰۰ سال بر جهان غرب سیطره داشت چه از نوع فلسفی وبه سبک وسیاق  سقراطی آن وچه از نوع دینی یعنی مسیحی آن را

فدراسیون سازمانهای پناهندگان افغان در هالند(فافون)
۱۴/۷/۲۰۱۹

فدراسیون سازمانهای پناهندگان افغان درهالند (فافون ) بنمایندگی از هیأت مدیره (فافون) و انجمنهای عضو فدراسیون درگذشتِ شاد روان دکتر سید کبیر میری دانشمند گرامی،

 ( اگر چیزی را بشناسم که برای ملت ما سودمند و برای ملتی دیگر مخرب است؛ اجرای آن را به شهریار خودمان پیشنهاد نمی کنم؛ زیرا من قبل از آنکه فرانسوی باشم انسان هستم و به سخن بهتر؛ زیرا من به حکم ضرورت انسان و تنها به حکم تصادف فرانسوی هستم۰ "" مونتسکیو؛ تأملات"")

نقش پای رفتگان هموار سازد راه را

مرگ را داغ عزیزان بر من آسان کرده است

داکتر سید کبیر میری دانشمند ارجمند افغان، روشنفکر متعهد و عضو هیئت تحریر وب سایت گفتمان دموکراسی برای افغانستان، بعد از ظهر دوشنبه ۸  جولای ۲۰۱۹ به عمر ۷۵ سالگی در عالم غربت در شفاخانه فرانسیسکوس شهر مونستر آلمان چشم بر جهان فانی فروبست و به جاودانگی پیوست.

شهر کهنۀ کابل که در دوران زندگی عشقری هنوز زیاد کهنه نبود، زادگاه و برخاستگاه افرادی از طبقۀ متوسط جامعۀ تازه شهری شده ای بود که اکثریت شان از قشر پائین این طبقه بودند که اجتماع بسیار قریب به روستا نشینان  را به می نمایش می گذاشتند که فرهنگ تازه شهری شده اش هنوز فاصلۀ جدی میان شهر

پیش ازانکه در مورد خیرات خواهی صلح از طالبان که پس از ماه ها چانه زنیهای آقای خلیلزلد نمایندۀ خاص ایالات متحده امریکا با طالبان صورت گرفت و بالآخره درهفتۀ گذشته قطعنامه یی از سوی اشتراک کنندگان گفتگوهای صلح با طالبان به نشر رسید

افغانستان پس از صلح 
بالاخره نشست بین الافغانی صلح افغانستان هم؛ در دوحه به پایان رسید و همزمان با آن دور هفتم مذاکرات صلح میان هیئت امریکا و طالبان نیز پس از یک وقفۀ دو روزه،دیروز از سر گرفته شد. امیدواری و خوشبینی جوانب مختلف هم نسبت به گذشته بیشتر شده و این نشستها را مثبت میدانند.

نسان فقط هنگامی خوش قلب است که بتواند برای تأمین سعادت دیگران  عملأ اقدام نماید ؛ نه اینکه فقط برای دیگران آرزوی خوشبختی کند۰ "" امانوئل کانت"")( بزرگترین اصل این است که هیچکس؛ چه مرد و چه زن؛ بدون رهبر نباشد

توطیه ای را عبدالرب رسول سیاف ( دانسته و یا ندانسته)  اما بسیار عوام فریبانه در گرد هم آیی بین المللی امام اعظم ( رح) در کابل  در مورد تغیر نام شهر چاریکار به نام ( امام ابو حنیفه) به کار انداخت که به زودی از سوی مردم شهر چاریکار

در این روز ها اخباری در رسانه ها در مورد افزایش خود کشی ها در افغانستان به و یژه  در ولایات هرات، غزنی، دایکندی، بامیان و غیره پخش شده اند. این نوشته به بهانه ای موضوع خود کشی کوششی است که در مثال خود کشی هم به ویژگی های واقعیت های اجتماعی بپردازد

هرچند فلسفۀ اخلاق نیچه به انسان این امکان را می دهد که در راه بارور نمودن علایق و خواست ها وبه ثمر رساندن همۀ استعداد های خود دست یابد و نیز به زعم خودش راهکارهای را پیشنهاد می کند تا ارادۀ انسان به منصۀ ظهور برسد

برای دست آورد سفر رئیس جمهور غنی باید منتظر بود. اما نتایج سفر او از دو زاویۀ پیدا و پنهان در مذاکرات و اظهارات او و پاکستانی ها قابل مطالعه و بررسی است. 
از مذاکرات پشت پرده و عقب درهای بسته میان او و پاکستانی ها اعم از ملکی و نظامی و استخباراتی شان اطلاعاتی وجود ندارد.

کتاب است که در این اواخر با همکاری "انتشارات شاهمامه، هالند" چاپ و نشر گردیده است. در این اثر نویسنده (سیدموسی صمیمی) ریشه های تاریخی و عقیدتی پرخاشگری دینی را با در نظر داشت عوامل تاثیرگذار معاصر – معضل جهانی شدن و حکومت های اقتدار گرای سکولار – بررسی میکند.  

چهل و دو سال از مرگ دکترعلی شریعتی (1356- 1312 خورشیدی/ 1977 – 1933) چهرۀ معروف جریان اسلام گرایی می گذرد. او را اسلام گرایان شیعه  در ایران بدلیل تاثیر و نفوذش بر جریان اسلام سیاسی که از این جریان،

 ... انرا که سزا بود ستودیم و گذشتیم     
سوگمندانه دست اجل یکی از چهره های شاخص  علمی جامعه روشنفکری- سیاسی کشور و یکی از بازماندگان فعال حقوقی وقضایی حوالی تدوین قانون اساسی زمان محمدظاهر شاه

 (فکر می کنم که اصولأ آدم باید کتاب هایی بخواند که گازش می گیرند و نیشش می زنند! اگر کتابی که می خوانید مثل یک مشت به جمجمۀ مان نخورد و بیدارمان نکند؛ پس چرا می خوانیمش؟ که به قول تو حالمان خوش شود؟

آنچه مرا بر آن داشت تا در بحث اخلاق و سیاست به آرائی ایما نویل کانت(1724-1804 ) رجوع نمایم بی اخلاقیست که در بین قشر سیاسی افغانستان و حتا در سطح جامعه شاهد آن هستیم۰ جامعۀ شتر؛ گاو ؛ پلنگی ی که دیگر نه سنتی است و نه

نویسنده: بهادرا کومار
منبع: اندین پنچ لاین 21 جون 2019
مترجم: رسول رحیم
انصراف ناگهانی رئیس جمهور دونالد ترامپ از آن تصمیمش که در مورد حمله نظامی به ایران گزارش شده بود، بیانگر پیچیدگی فزاینده درگیری بین ایالات متحد امریکا و ایران است.

مؤسسهٔ ملل متحد بیستم جون را بحیث روز جهانی پناهنده نام گزاری نموده است. هدف از برگزاری این روز عطف توجه به نا بسامانی های موجوده در رابطه با سیستم پناهجوئی در جهان وکار در راه بهبود آنست.

  به نظر می رسد که مذاکرات زلمی خلیل زاد با طالبان بسوی بن بست و ناکامی می رود. اگر این مذاکرات بی نتیجه پایان یابد و ناکام شود، کامیابان و برندگان این مذاکرات ناکام، طالبان و پاکستان خواهد بود. 

"خاطرات زندانی" یاداشتهای دوران 13 سال زندان روانشاد محمد هاشم زمانی، شاعر، نویسنده و مبارز آزادی خواه است که در سال 1379 هجری شمسی (2000 ع) بزبان پشتو، به دست نشر سپرده شد و اکنون متن کتاب در چندین بخش بزبان دری خدمت علاقمندان تقدیم میگردد

 جون ۲۰۱۹برای پی بردن به سیر تشکل "هستی" ابتدا به جستجوی "حسن"  میرویم، که مشخصات زیبایی آن در ذهن و زبان شاعر چنین خطور میکند:
اول: خال سیاه پشت لب،
دوم: لب های پسته مانند،
سوم: دهان چون غنچه ای گل،

 به سالروز مرگ احمد ظاهر،آواز خوان همیشه جوان وطن

این کشور، سرزمین باشندگان افغانستان، در گذشته های نه چندان دور مثل حالا کورۀ آدم خواری و صحرای سلاخی انسان نبوده است، اینجا فصولی و محصولاتی داشته، بهارانی، عطر های ملایم عشق و عاشقی، نسیم روح نواز نوازش های عاطفی و صدا های آگنده از شور جوانی و آزاده گی در آن زندگی کرده اند،

   محمد اشرف فرزند محترم قاری محمد یعقوب در ماه سرطان سال 1329 هـ. شمسی در کوچه کاه فروشی شهر کابل چشم به جهان گشود. اشرف با آغاز سال تعلیمی 1336 شامل مکتب حبیبیه شده و در ختم سال 1348 دوره ی لیسه را در آن مکتب مؤفقانه به پایان رسانید و در سال 1349 شامل دانشکده ادبیات دانشگاه کابل گردید

از نظرعلم، وقتی می خواهیم یک پدیده را مورد ارزیابی و شناخت قرار دهیم، در قدم اول کوشش  می کنیم به چیستی و چگونگی، یعنی به طبیعت، خمیره  و خصلت آن پدیده به وجه احسن پی ببریم و آن را به اثبات برسانیم.  

از نگاه فرهنگی دوره ظاهرشاه که با یک سیلی چهل روی افگار فاجعه می‌شود به کجا سقوط نمودیم که حتا حرمت بیگناهان در مسجد، جنازه و عروسی توسط نوکران و خود فروختگان طالب و داعش و دار دسته شان در آمان نیست.

( یک کاغذ سفید هر چقدر هم که سفید و تمیز باشد کسی آن را قاب نمی گیرد! باید حرفی برای گفتن داشت)   حدود هشت مقاله در بارۀ نیچه در تارنمای گفتمان از من به نشر رسید و هنوز مطالبی بسیاری در این زمینه باقی مانده است؛

حمل سال ۱۳۶۱ خورشیدی را بیاد می آورم. طبقۀ سوم کوته قلفی های بلاک سوم آنقدر مُزدحَم بود که به مشکل می شد نفس تازه کرد. هر ضلع این بخش ۲۵ تا ۲۶ سلول داشت. دروازه های سلول ها به دلیل انبوه جمعیت قفل زده نمی شدند.

تلاش‌های صلح افغانستان به شمول نشست‌های پی‌هم زلمی خلیل‌زاد و طالبان در قطر و نشست سیاسیون و نمایندگان طالبان در مسکو، ظاهراً هیچ‌کدام ره به‌جایی نبردند. بی‌نتیجه ماندن این دو اقدام و تلاش‌ها از سوی دو ابرقدرت شرق و غرب روی مسئله افغانستان همان بن‌بست پروسه صلح است.

 دوگانگی، تناقض و حتی چندگانگی در افراد گروه های مختلف جامعۀ افغانستان بخش انفکاک ناپذیر رفتار و کردار این جامعه است. مردم در این جامعه از عوام تا خواص، از سیاست مدار تا غیر سیاستمدار، از عالم دینی تا دانشجو و تحصیل کردۀ علوم عصری و آنکه مدعی روشنفکری و روشن گری است

یکی از فیلسوفان مطرح معاصر آلمان، پِتر سلوتردایک (1947 - ) در مقاله ای تحت عنوان: "منطقی دیگر: عقلانیتِ نیرنگ"، در مجموعه مقالاتی در کتابی تحت نام "در قرن بیستم چه گذشت؟"  که در سال 2016 در انتشارات سورکامپ چاچ شده است،

(از این حیث آنچه در حیطۀ قدرت ماست؛ فقط این است که از شخصیت فطری خود به بهترین نحو استفاده کنیم و بنابر این فقط در پی فعالیت هایی باشیم که با شخصیت ما مطابقت دارد و سعی کنیم؛ آنچه در خور شخصیت ماست بیاموزیم

جنبش ملی و انقلابی مردم افغانستان
اشغال کشور ما توسط قوای متجاوز امریکا و ناتو طی هژده سال گذشته ، مردم زحمتکش و ستمدیدهٔ ما را به موج دیگری از توفانهای مداوم استعماری توأم با ادامهٔ جنگ و اشاعهٔ تروریزم  سپرده است .

مادۀ 61 قانون اساسی افغانستان در مورد پایان کار رئیس جمهور در اول جوزای سال پنجم ریاست جمهوری سخن می گوید. اما این ماده همچون شمشیر دو لبه ای  تفسیر می گردد که هم رئیس جمهور بر حال و هم کاندیدای ریاست جمهوری رقیب

"جنگ و صلح" از دو امر غیر متجانس شکل گرفته، که یکی طبیعی و دیگری غیر طبیعی می باشد.  صلح را  میتوان طبیعی و جنگ را غیر طبیعی تلقی نمود؛ چون انگیزه آن در وجود فیزیکی انسان دیده نشده و بر پایه ای نابرابری اقتصادی به وجود میآید. 

( چی نیازی است به خدایی و دینی که قادر به جلوگیری از کوچکترین فجایع جهان ما نیستند؛ و در عین حال زندگی رویایی را در عالم دیگر به ما نوید میدهند؟ ) لازم می دانم که قبل از پرداختن به بحث اصلی نکتۀ را با شما دوستان گرامی در میان نهم و آن اینکه؛

سفیر هند در اسفندماه گذشته در تهران، از تلاش هند برای ایجاد یک سازوکار مالی ویژه که به این کشور اطمینان می‌داد روابط تجاری‌اش با ایران از گزند تحریم‌ها حفظ برای تسهیل و شتاب بخشیدن به

در این اواخرآقای حنیف اتمر وده کاندیدفاقد چانس پیروزی که به تشویق دول بیگانه ویا به منظور شهرت طلبی وارد عرصهٔ مبارزه برای احرازپُست ریاست جمهوری شده اند، وقتأ فوقتأ سرو صدا هائی را براه می اندازند که هدف آنها در ظاهرحذف اشرف غنی است

در این گفتگو با دکتر کاظم کردوانی، به بحثِ هویت، و مؤ‌لفه‌های هویت ایرانی پرداخته‌ایم. دکتر کردوانی جامعه شناس و دبیر سابق کانون نویسندگان ایران، و از رهبران پیشین کنفدراسیون دانشجویان است، و نوشته‌های پرشماری درباره‌ی مباحث فرهنگی-سیاسی ایران دارد.

خوشبختانه باید گفت که در روزهای پسین بازهم چشمم با دیدن و خواندن یک اثرجدید تاریخی تحت عنوان " پادشاهی محمد ظاهرشاه و پیامد های آن" که توسط شخصیت فرهیخته ی کشور(جناب داکتراجرالدین حشمت) تدوین و تألیف گردیده است، روشن گردید.                                

"خاطرات زندانی" یاداشتهای دوران 13 سال زندان روانشاد محمد هاشم زمانی، شاعر، نویسنده و مبارز آزادی خواه است که در سال 1379 هجری شمسی (2000 ع) بزبان پشتو، به دست نشر سپرده شد و اکنون متن کتاب در چندین بخش بزبان دری خدمت علاقمندان تقدیم میگردد

«اگرچه پیش خردمند خامشی ادب است
به وقت مصلحت آن به که در سخن کوشی
دو چیز طره عقل است دم فرو بستن
به وقت گفتن و گفتن به وقت خموشی»

جناب محترم محبوب الله کوشانی درود و احترام!
نوشته شما را زیرعنوان (پاسخ به پرسشهای پیوسته با نشر«دفاعنامۀ» م. ط. بدخشی) به تاریخ ۸ثور۱۳۹۸خ در سایت «گفتمان»

(آن‌که حقیقت را نمی‌داند نادان است؛ اما آن‌ که حقیقت را می‌داند و انکار می‌کند، تبهکار است. زنده یاد برتولت برشت) 
چند هفته پیش از این در تارنمای وزین گفتمان که به سرپرستی جناب مهندس اسدالله الم مدیریت می‌شود؛

               مکثی برتنگناهای دالری صلح بین الافغانی !اگر بگوئیم که این برادر عزیز مان حضرت استاد عبدالرب رسول سیاف مالک چندین شبکه مافیائی آدم ربائی به سردسته گی آقا ممتاز برادر زاده اش ،  رئیس پوهنتون دعوت ایضأ بنیانگذار شبکه ۲۴ ساعته رادیو تلویزیون

با وجود تقاضای لویه جرگه مشورتی صلح از طالبان برای یک آتش بس - حداقل در ماه رمضان- سخنگوی طالبان این پیشنهاد را رد نموده است. طالبان عمدتاً به دلیل خستگی صفوف شان از جنگ و خطرانصراف آنها از برداشتن مجدد سلاح پس از رفتن نزد خانواده های شان، آتش بس را رد می کنند.

 (مردم ترجیح می دهند؛دروغی را بپذیرند که باورهای قبلی آن ها را تأیید کند؛تا واقعیتی که امنیت ذهنی را از آن ها بگیرد۰ استیون هاوکینگ)از قدیم الایام؛بشر ابتدایی برای جلوگیری از زحمت آمد و شد احیانی اموات؛ تدابیری اتخاذ کرده است که

 بنیاد حقوق قربانیان هر سال درهفتم ثور از قربانیان چهار دههٔ اخیر یادبود میکند. این تاریخ بخاطری برگزیده شده که کودتای خونین هفت ثور۱۳۵۷ سرآغاز و منشأ بحران ۴۱ سال اخیر است، بحران همه جانبهٔ که میلیونها قربانی آفرید و هر روز به تعداد این قربانیان افزوده میشود.

 د غويي ۷, ۱۳۹۸ چې د اپرېل له ۲۷، ۲۰۱۹ سره سمون لري د قربانیانو د حق بنياد هر کال د غويي په اوومه د تېرو څلورو لسيزو د قربانیانو يادغونډه جوړوي. دغه نېټه ځکه غوره شوې ده چې د ۱۳۵۷ کال د غويي د اوومې خونړی کودتا د تېرو يوڅليېښتو کلونو د کړکېچ پيلامه وه، يو داسې کړکېچ چې په ميليونونو قربانۍ يې وزېږولې او هره ورځ د قربانیانو شمېر ډېروي.

قتل مرموز میراکبر خیبر از رهبران جناح پرچم حزب دموکراتیک خلق در27 حمل1357(17اپریل 1978)که رفیقان حزبی اوحتی دردوران حکومتشان پرونده یی برای این قتل نکشودند، پیش لرزه در کودتای این حزب شد.

مظالم هشت ثوری ها در کابل زبانزد عام و خاص است. بعد از سقوط رژیم پرچمی-خلقی تنظیمها کابل را به ساحات نفوذ خویش تقسیم نموده بودند و از

ساحهٔ تحت حاکمیت خویش بالای ساحات تحت کنترول سایر تنظیمها با تفنگ،

(در«دیدگاه‎ها» ، سایت گفتمان و «خراسان‎زمین»)
خدمت برادر محترم پهلوان قیام‎الدین «قیام»، مبارز استوار و رفیق روزگاران دشوار، محترم عبدالحفیظ بهروز از جوانترین سنگرداران دیروز میدان‎های داغ نبرد برای آزادی و آگاهی،

خاطراتي از روايت هاي هولناك زندان است...
سخن دربارة شكنجه هر قدر ملايم باشد باز هم ادبيات فاجعه است. آنچه در زندان هاي خلقي و پرچمي طي چهارده سال گذشته است، به تنهايي مي توانند، ديكتاتوري خونچكان حزب دموكراتيك خلق را معرفي نمايند.

  کودتای بد فرجام هفت ثور۱۳۷۵(۲۸ اپریل ۱۹۷۸) شیرازۀ ثبات سیاسی افغانستان را سرنگون ساخت. وطن ما از همان تاریخ دچار بحران سیاسی، امنیتی و اقتصادی یی شد که با وصف گذشت ۴۱ سال، هنوز هم ادامه داشته و روزمره از مردم صبور افغانستان قربانی های زیاد می گیرد.

بنام آفریدگار انسان، خداوند رحمن و رحیم

به نمایندگی از خانم پروانه، پرستو، لینا و خانواده های تاج‌بخش، ریبن اشپیس، حیدری، بانو سیمین ازهر، خانواده های خبازان، سلطانی، سروری، گودرزی، فایق،  رحمتی، طبیبی، ابراهیمی،طاهری و ازهر و جمع کثیری از دوستان، همراهان و همفکران متوفی از شرکت وهمراهی شما در آخرین سفر جناب غلام رسول ازهر بسوی خانه‌ی ابدی تشکر و سپاسگزاری میکنم.

1-    شما وضعیت آعتماد انسان به انسان و اعتماد شهروندان به حکومت را در شرایط امروز افغانستان چه طور ارزیابی می کنید؟
2-    شما عوامل اصلی سقوط و انحطاط اعتماد را و امید را در جامعه در چه فکتور هایی قابل ارزیابی میدانید؟

مجله ادب، پوهنزی ادبیات،‌ پوهنتون کابل، شماره های ۵ و ۶، سال ۱۳۴۲ ش
باز نویس: دکتور لعل زاد
لندن، اپریل ۲۰۱۹
اهدا به دوستان و دوستداران «بدخشی» بزرگ!

ادبیات مردم

شاید این سورچی که ما می بینیم «شکسپیر» باشد، آن آهنگر «رافائیل» و این برزگر «هنرمند» باشد. آیا به راستی فقط مشتی ناچیز صدر نشینان جامعه باید ابراز شخصیت کنند و باقی مردم باید به زوال محکوم باشند؟          (داستایوفسکی)

(اگر انسان ها در طول عمر خویش فعالیت مغزشان به اندازه ی یک میلیونیوم معدۀ شان بود؛اکنون کره ی زمین تعریف دیگر داشت۰ آلبرت انیشتین) در این بخش به مقوله ی مرگ نزد انسان های نخستین پرداخته می شود

برادر ارجمندم نبی عظیمی؛
ھر وقتی کھ ترا می بینم، از خطوط چھره اندوھناک و متفکر و فروغ چشمان مایوس و منتظرت، تمام ھیجانات و تالمات انسانی و اجتماعی جوانان عصر و محیطم را روشن می خوانم. 
 

با اندوه فراوان خبر رسید که غلام رسول ازهر یکتن از شخصیت های ملی، وطندوست و مترقی کشور ما، در اثر بیماری طولانی، روز دوشنبه پانزدهم اپریل ۲۰۱۹ در شهر آخن کشور آلمان دیده از جهان فرو بسته است.

چشمهائی که یعقوب وار گریسته اند،
دلهائی که صد بار شکسته اند
و یارانی که  از تهلکه اغیار رسته اند
هنوز نیازمند دلجویی تو شکیبا ترین بودند.

افغانستان در سال ۲۰۰۳ عضویت محکمۀ جزائی بین المللی را حاصل نمود. در سال ۲۰۰۶ څارنوالی محکمۀ جزائی بین المللی تحقیقات مقدماتی را مورد جرایم علیه بشریت در افغانستان آغاز نمود.

از قریب شش ماه بدینسو تلاشهایی برای یک معامله سیاسی بزرگ در مورد سرنوشت افغانستان بین ایالات متحد امریکا و طالبان در لفافه یک دیپلوماسی مخفی در حال تکوین است که شرکتهای رسانه ئی بزرگ غربی آن را " گفت وگوهای صلح" امریکا و طالبان عنوان کرده اند.

دومین کنفرانس بین المللی "مجمع"به اشتراک دانشمندان و متخصصان داخل و خارج از افغانستان در تالار کنفرانسهای علمی در فاکولتۀ علوم سیاسی و اجتماعی دانشگاه کمپلوتینسی مادرید

 پیش از پرداختن به بحث اصلی لازم می دانم که چند جمله در بارۀ فلسفه بگویم۰ فلسفیدن بزرگترین خصوصیت انسان است؛ آنچه انسان را از سایر موجودات متمایز و ویژه می کند؛ قدرت تخیل و توانایی او در اندیشیدن است. به گفتۀ ویل دورانت؛ فلسفه جیب ما را پرنمی کند و ما را به مقامات ناپایدار در دولت های دموکراتیک بالا نمی برد و حتی ممکن است ما را به این گونه چیزها بی اعتنا سازد۰

مرد دانایی این جمله را
همواره بر لب داشت:
« ستمگر برای تداوم ستمگری خویش، بیش
از هرکس روی ستم پذیر حساب باز میکند »

دکتر صادق فطرت ناشناس گفت:
من بسیار جرات میکنم،
این گپ را میزنم ورنه مرا به دار میکشند.
افغانستان در محدوده جغرافیایی کنونی خانه و وطن مشترک همه باشنده گان آن هم از زن و مرد، پیر و جوان می باشد که در آن زیست و زندگی دارند

"خاطرات زندانی" یاداشتهای دوران 13 سال زندان روانشاد محمد هاشم زمانی، شاعر، نویسنده و مبارز آزادی خواه است که در سال 1379 هجری شمسی (2000 ع) بزبان پشتو، به دست نشر سپرده شد و اکنون متن کتاب در چندین بخش بزبان دری خدمت علاقمندان تقدیم میگردد

(اگر عقاید خود را با تفکر و مطالعه به دست آورید؛ کسی نمی تواند به آن ها توهین کند۰ اگر کسی چیزی بر خلافشان بگوید عصبانی نمی شوید؛ یا می خندید یا به فکر فرو می روید۰ برتراند راسل)  در این جستار اندکی از نظریۀ صلح پایدار؛ فیلسوف شهیر آلمانی جناب ایمانوئل کانت(۱۷۲۴--۱۸۰۴ م) را به بحث می گیرم

تحفه نوروزی محترم محبوب الله کوشانی، نشر دفاعنامه زنده یاد محمد طاهر بدخشی، بانی تفکر ملی در افغانستان در سایت گفتمان بود که بابت نشر این دفاعنامه از جناب کوشانی صاحب ممنون و سپاس‌مندم.

“آژانس اطلاعاتی باختر درخبرشمار 25 تاریخ 24حوت 1397درباره کتاب -
سرود رزم پیام آوران گزیدۀ شعری محمد داوود سرمد که تازه از چاپ برآمده است.

گزیدۀ شعری محمد داوود سرمد زیرنام) سرود رزم پیام آوران( تازه ازچاپ برآمد. به گزارش آژانس باختر،این مجموعه شعری به تیراژیک هزارنسخه در 203 صفحه ازسوی چاپخانه سعید درکابل به چاپ رسیده است .

گرایش ها، جنبش های فرهنگی، اجتماعی و علمی در هر عصر متاثر از جریاناتی است که در آن اجتماع و پیرامون اش بوقوع می پیوندند. هر عصر با تحولاتی که در آن صورت می گیرد به پرسش های نوینی مواجه می شود که نیاز به پاسخ دارند.

امریکایی ها بر سر دو مورد با طالبان به موافقه رسیدند:
1 - خروج قوای امریکا از افغانستان
2 - تعهد طالبان به قطع رابطه با گروه های تروریستی و عدم حمله از خاک افغانستان به کشورهای دیگر.
این دو موضوع در واقع مشکل طالبان با امریکا و مشکل امریکا با طالبان است که ظاهراً بر سر حل آن توافق کردند.

شکست خلافت اسلامی گروه داعش(دولت اسلامی عراق و شام) در واقع از همان زمانی آغاز یافت که این گروه ستیزه جوی تکفیری از آدرس و نام اسلام، جهاد و خلافت اسلامی روز هشتم سرطان1393(29جون2014)پس از تصرف شهرهای موصل و تکریت عراق، خلافت اسلامی خود را اعلان کرد.

مژده کتاب  زنده یاد داوود «سرمد» اخیرآ در کابل به چاپ رسیده است. نام این مجموعۀ شعری  «سرود رزم پیام آوران» گذاشته شده است .
 رونمایی  این کتاب در یکی از دانشگاه های معتبر شهر کابل طی محفل باشکوهی صورت گرفت که نصرالله پرتو نادری، خالده فروغ و حشمت الله رادفر از جمله سخنرانان این محفل بودند.   
 

بنیاد گرایی معاصر، به ویژه پرخاشگری دینی در واقع واکنش است به بحران ژرف سیاسی، درماندگی های اجتماعی و عدم برآوردن شدن نیازمندی های اولیه اقتصادی جهان اسلام، هم در سطح مرزهای "ملت-دولت" و هم در قبال ساختار جهانی و مکانیسم جهانی شدن.

در تابستان سال ۱۳۴۸ (۱۹۶۹) برای سپری‎کردن آخرین تعطیلات تابستانی دوران تحصیل از خارج به وطن آمدم. محمد طاهر بدخشی در زندان ولایت کابل محبوس بود. در وقت معین «پایوازی» به دیدنش رفتم. در جریان صحبت نارضایتی خود را از نشر مطلبی در روزنامۀ پرتیراژ غیر دولتی به نام «کاروان» زیر عنوان «محمد طاهر بدخشی در دفاع از خود رساله نوشته» ابراز کرد

سال نو بر تمامی برگزار کنندگان این سنت باستانی و بویژه برای هموطنان گرامی مبارک، فرخنده و میمون باد. برای شما بهار با طراوت و روزگار سبز و خرم به سان بهار خواهانیم و آرزو می کنیم که سال نو سال پایان جنگ و انتحار و ترور باشد و صدای تفنگ ها در سرزمین آبایی ما خاموش گردند.

(در واقع ما همه انسان بودیم تا اینکه: نژاد ارتباطمان را برید؛مذهب جدایمان ساخت؛سیاست بینمان دیوار کشید و ثروت از ما طبقه ساخت۰ برتراند راسل) در این بخش نیز ادامۀ بحث گذشته را پی می گیرم و نشان خواهم داد که رسم قربانی به هیچ عنوان ابداع ادیان ابراهیمی نیست

شجرة النسب گِره اختلاف عطا مد خان نور امپراطورسابق  شمال  به نخستین روزهای امپراطوری اش میرسد که تولیت  ولایت استراتیژیک بلخ را به وی  که تنها با جنگ آشنائی داشت واگذار گردید  . 

نویسنده: بهادرا کومار
منبع: اندین پنچ لاین 15 مارچ
مترجم: رسول رحیم
تقدیم به آنانی که می خواهند واقعیت واکنش واشنگتن در برابر اظهارات حمد الله محب مشاور امنیت ملی حکومت افغانستان و زد خوردهای مسلحانه افراد عظا محمد نور و نیروهای امنیتی حکومت مرکزی در مزار شریف را از زوایای غیر متعارف ببینند.

از قیام ۲۴ حوت ۱۳۵۷ مردم هرات امسال چهل سال میگذرد، قیام ۲۴ حوت هرات نقطه ی عطفی در تاریخ مبارزات مردم افغانستان علیه حاکمیت حزب دموکراتیک خلق بشمار میاید، هنوزاز حاکمیت ان حزب جنایتکار وضد مردمی یکسالی هم نگذشته بود

نویسنده: بهادرا کومار
منبع: اندین پنچ لاین 13 مارچ
مترجم : رسول رحیم
البته این به معنای آنست که بازی بزرگ به خواب کوتاه زمستانی رفته است و مطمئناً دیر یا زود از سر گرفته می شود. در بازی بزرگ هیچ چیزی نه فراموش می گردد و نه بخشیده می شود.

۱۹. بهار عربی: از یک جرقه آتش بر می خیزد
"بهار عربی" به خیزش های توده ای، اعتراضات خودجوش و راه پیمایی های گسترده ای  مدنی در کشور های عربی اطلاق میگردد که در اواخر سال ۲۰۱۰ آغاز گردیدند و  نظر به ویژه گی های خودش  و با تغییر راه کار های ناشی از آزمون تاریخی این برهه، هنوز هم ادامه دارند.  

انسان دارای صفات متعدد بوده که مهمترین آنها را میتوان چنین ردیف کرد: 
اول: صداقت به معنی دوستی از روی راستی و درستی،
دوم: شرافت به معنی بزرگواری و بلند قدری،
سوم: علمیت به معنی دانستگی، 

نقش زنان را در تولید و خدمات، تشکیل خانواده، تربیت اطفال، هنر و ادبیات و در مجموع در رشد جامعه بشری هرگز نمیتوان نادیده انگاشت. از جانب دیگرزنان از لحاظ کمیت نیز حد اقل  نصف  نفوس جهان  بشر امروزی را تشکیل میدهند.

زنان کشور امسال روز هشتم مارچ میعادگاه زمانیی همبستگی زنان را در شرایطی به یاد و بود می گزارند که وطن ما در حالت گذار به یک مقطعه ای ناشناختۀ تأریخی در حرکت دیده می شود.
در این مقطعه از تأریخ کشور که تحولات خواسته و ناخواسته، پیشاپیش ما در جریان است و ما به دنبال آن دویده دویده روان هستیم، همانطور که تقریباً در تمام زمینه ها باد شتابزده گی در وزیدن است،

( با دین یا بدون دین؛انسان های خوب کارهای خوب می کنند و انسان های بد کارهای بد می کنند۰اما برای اینکه انسان بخواهد با ظاهر خوب کارهای بد کند؛قطعأ به دین نیاز دارد۰  استیون واینبرگ )

"خاطرات زندانی" یاداشتهای دوران 13 سال زندان روانشاد محمد هاشم زمانی، شاعر، نویسنده و مبارز آزادی خواه است که در سال 1379 هجری شمسی (2000 ع) بزبان پشتو، به دست نشر سپرده شد و اکنون متن کتاب در چندین بخش بزبان دری خدمت علاقمندان تقدیم میگردد

در مباحث علمی، وقتی در باره اقغانستان صحبت می شود، باید متوجه بود که منظور کدام افغانستان است. چون از نگاه تاریخی - جغرافیایی، بسیاری از واژه ها مفھوم مشخصی در زمان و مکان معین داشتھ و با تغییر زمان و مکان، ممکن است معنا و مفھوم آنھا تغییر کند.
 

وضعیت امنیتی کشور به حدی بحرانی است که پس از سال‌ها پنهان‌کاری، رییس‌جهمور غنی بالاخره اخیرا اعتراف کرد که در چهار سال گذشته نزدیک به 45 هزار تن از نیروهای امنیتی کشور کشته شده‌اند[1]. بنا بر آمارها، طالبان در 70 درصد از خاک کشور، توان انجام عملیات نظامی دارند[2].

( کسانی که نمی خواهند به عقاید شان شک کنند متعصب اند۰کسانی که نمی توانند به عقاید شان شک کنند؛احمق اند۰و کسانی که می ترسند به عقاید شان شک کنند؛برده هستند۰ برتراند راسل)

نویسندۀ این نامه یکی از هموطنان شما میباشد که بیشتر از چهل سال شاهد بازی های بزرگ و کوچک دول خارجی از طریق نیرو های اجیر داخلی شان در کشورش، افغانستان بوده است.

۱۸. روند چند بعدی در جهان عرب به سوی تراژیدی تاریخی

طوری که قبلاً به تفصیل بررسی گردید، احزاب مختلف سیاسی بر سر قدرت در جهان عرب - از الجزایر تا تونس و مصر و بالاخره از عراق تا سوریه

– هر یک خود را کم و زیاد سکولار می خواندند،

گھگاھی در مباحث علمی - تاریخی ادعا می شود کھ افغان ھا یکی از باشندگان قدیمی افغانستان امروزی است و یا نام افغان بھ تمام باشندگان آن اطلاق می شود؛ زیرا در  « سفرنامھ ابن بطوطه  » گفته شده که افغان ھا در کابل سکونت داشتند، یا 
 
 

نویسنده: نوآم چامسکی
برگردانده به دری: معراج امیری

متنی را که در پایان مطالعه میکنید نوشته پروفیسور نوام چامسکی زبانشناس و فلیسوف و یکی از روشنفکران  شناخته شده چپ امریکاییست. نوشته "مسئولیت روشنفکران" اولین مقاله از یک مجموعهای مقالاتش است که در کتاب "کی حاکم دنیاست"در سال 2016 انتشار یافت.

مطرح‌شدن طالبان در عرصه دیپلوماسی منطقه و قدرت‌های بزرگ، نه ناشی از قدرت نظامی‌شان است و نه محصول کدام ابتکار دیپلوماتیک آن‌ها. مادام که ایالات متحد امریکا به اتهام حمایت از بن‌لادن تصمیم حمله به افغانستان و برکنار زدن طالبان از قدرت می‌گیرد،

اکولوژی زون های اقلیمی و پوشش گیاهی کرهٔ زمین
محمد داود رفیق پور و زیگمار برکلی

این اثر علمی  در نوع خود یگانه و بهترین کتابییست که بزبان دری و برای دانشمندان و دانش پژوهان فارسی زبان، بزبان فارسی دری برشته تحریر در آمده است.

زدست غیر چه نالم که همچو  حبُاب
همیشه خانه خراب هوای خویشتنم
درون سینه دلم همچو ابر میگیرید    
دلم گرفته تر از روز های بارانیست
چو ن آسمان در پس توده های درهم ابر
درون من سیه از رنجهای پنهانیست
جناب آقای ستیز .
اطلاع موثقی از هوتل اکتیا براسکایای دیروز و پریزدنت امروز  واین که هوتل مذکور جایگاه بیروی سیاسی به قول شما حزب کمونیست بوده هم شکی در آن نیست که پایگاه سوسیال امپریالیزم شوروی آ ن زمان  بود.

به مناسبت ۲۶ دلو، سالروزتکمیل خروج منفعلانۀ قوای اشغالگر روس
چند هفته قبل سیه روز شش جدی، سالروز تجاوز بیشرمانۀ نظامی دولت اتحاد جماهیر شوروی ( تحت رهبری روسها) به افغانستان را پشت سر گذاشتیم.

(اشخاصی که صبر می کنند تا اوضاع و شرایط عالی از راه برسد؛هرگز کاری را به انجام نمی رسانند؛زمان مطلوب برای عمل همین حالاست۰ این من و تو هستیم که باید شرایط را تغییر دهیم؛زمان به خودی خود چیزی را عوض نمی کند۰ مارک فیشر)

دوستان وهم میهنان مان بهتر میدانند که ، در جهان امروزی کشور های مختلف بر مبنای ساختار های اجتماعی واقتصادی مختص بخود بوسیله ء نظام ها وسیتم های سیاسی ودولتی متنوع اداره ورهبری میشوند که ، تعدادی از کشور ها دارای سیتم ونظام سیاسی ونظارت آنهابر اساس نظارت وکنترول مردم است

پنجم: آیین سلفی: الماواردی و ابن تیمیه
پس از نظر گذرا بر آیین وهابیت، اکنون ریشه های عقیدتی گروه دولت اسلامی - جزم گرایی دینی و دیگر ستیزی سیاسی -   مورد بررسی بیشتر قرار میگیرند.  

نچه که ملتی به اسارت درآمده ما را خسته و درمانده می کند سردرگمی شان از پیچیدگی اوضاع نا بسامان جاری کشور نیست که مانند کوه های سنگین روبر شان میخ کوب شده اند.
 

(ازکوته نظران چنان بگریزید که گویی از طاعون گریخته اید؛چراکه با دید گاه های محدودخود همواره انگیزه های شما را سرکوب خواهند کرد۰) پیش از آنکه وارد بحث اصلی شوم لازم می دانم که در مورد اوضاع فاجعه بار و بسیار

به هر دیگی که میجوشد، میاور کاسه و منشین
که هر دیگی که میجوشد درون چیز دیگر دارد
                                                      ( مولاناجلالالدین بلخی) 
گرچه صلح برای مردمی که 40 سال است در آتش جنگ میسوزد، همیشه و در همه حال یک آرزوی بزرگ است، اما رسیدن به آن در شرایط بسیار پیچیده منطقوی و جهانی، امریست که به سادگی نمیتوان آنرا بدست آورد.

به مناسبت نودنهمین سالگرد استرداد استقلال کشور از استعمار انگلیس دو مبارک نامۀ پیهم ، موجود در سایت انترنیتی اسمایی ، یکی از اقای پوهنیار بشیر مومن و دومی از خانم پوهندوی شیما غفوری از چند جهت قابل غور و بررسی است .

نتایج شش روزۀ مذاکرات صلح خلیل زاد به نمایندگی از امریکا با طالبان در دوحه، برای حکومت و جامعه ما پیشبینی ناپذیر و غافلگیرکننده بود. به گونهای که همه را به سکوت، ترس و نگرانی و تردید فرو برد

(خدا مرا از بهشت راند واز زمین ترساند؛شما مرا از زمین راندید واز خدا ترساندید؛من اینک در کنار شیطان آرام گرفته ام که نه مرا از خویش می راند ونه از هیچ می ترساند۰ زنده یاد احمد شاملو)

عشق به وطن و مردم مانند قلم است که می توانندجنگ و صلح را بر پاه کند، حمام از خون بسازد یا رود اشم جیحون جاری سازد
 

"خاطرات زندانی" یاداشتهای دوران 13 سال زندان روانشاد محمد هاشم زمانی، شاعر، نویسنده و مبارز آزادی خواه است که در سال 1379 هجری شمسی (2000 ع) بزبان پشتو، به دست نشر سپرده شد و اکنون متن کتاب در چندین بخش بزبان دری خدمت علاقمندان تقدیم میگردد

                                   ملا عبدالسلام ضعیف سفیر پیشین طالبان که در کابل به سر می برد سه روز قبل در مصاحبه ای به صراحت گفت که طالبان حاضر نیستند با دولت افغانستان مذاکره کنند.

" من مسیحی ها را نظر به مسلمانان غیر وهابی ترجیح میدهم. چون مسیحیان مطابق به باور های دینی خود عمل مینمایند. اما مسلمانان که در خط توحید نیستند، مجرم به شرک هستند."
عبدالعزیز ابن سعود، بنیان گذار نظام تمامیت گرای وهابیت 

نویسنده: بهادرا کومار
منبع: اندین پنج لاین، 25 جنوری 20019
مترجم: رسول رحیم
اخبار دراماتیکی از قطر، کشوری به بیرون انتشار می یابد که زلمی خلیل زاد نماینده ویژه ایالات متحد امریکا برای افغانستان و هیئت همراه او با نمایندگان طالبان از دوشنبه به اینسو، چهار روز متوالی در مذاکرات مخفی بوده اند.

(گوتز:من همانطور که تورا می بینم؛راهم را هم می بینم۰خدا نور هدایت به من عنایت کرده است! ناستی: وقتی خدا ساکت است می توان هر ادعایی را به او نسبت داد!  کتاب شیطان و خدا؛ اثر ژان پل سارتر)

اژگان كليدي: اهداف، منافع، امنیتی، نظامي، چین، خاورميانه
چین یک قدرت روبه‌رشد است و به ژرفای منافع آن در نقاط مختلف جهان افزوده می‌شود. یکی از مناطقی که چینی‌ها با آن روابط گسترده دارند، منطقه خاورميانه است.

مصاحبه پروفیسور مایکل چاساداوسکی با بونی فالکنر
منبع: گلوبل ریسرچ
مترجم: رسول رحیم
یادداشت مترجم:جنگ چهل ساله افغانستان بدون کدام امید به یک صلح ماندگار و ثبات پایدار ادامه دارد. در حالی که به نظر می رسد ایالات متحد امریکا حتی حاضر است

طفلی و دامان مادر خوش بهشتی بوده است
تا به پای خویش روان گشتیم، سرگردان شدیم
حافظ

انسان که در بدو تولد شیر می نوشد و در دامان مادر بزرگ میگردد، ذهن سفید داشته که به هیچ رنگی از تضاد ها آلوده نمی باشد.

(در این زمانه فقط همرنگ نشدن با مردم وسرخم نکردن دربرابر سنت ها؛خود خدمتی است به جامعه۰ جان استوارت میل) از این بخش به بعد به چگونگیی پیدایش باورها وشکل گیری عقاید دینی وسود و زیان آن خواهم پرداخت

"خاطرات زندانی" یاداشتهای دوران 13 سال زندان روانشاد محمد هاشم زمانی، شاعر، نویسنده و مبارز آزادی خواه است که در سال 1379 هجری شمسی (2000 ع) بزبان پشتو، به دست نشر سپرده شد و اکنون متن کتاب در چندین بخش بزبان دری خدمت علاقمندان تقدیم میگردد

روایت های سیاسی در باره عدالت انتقالی در افغانستان از بالا و پایین عنوان تیزس ماستری آقای فلورس دمایر یکتن از فارغان فاکولته حقوق پوهنتون تیلبورخ کشور هالند میباشد که در هفت فصل و شصت و دو صفحه به زبان انگلیسی تحریر گردیده است.

از چند وقتی و یا شاید از چند سالی به این طرف الفاظ اهانت آمیز یعنی "دشنام"، "فحش"، "هتک حرمت" و "لعن" و... در میان ما افغان ها به طور چشمگیری افزایش یافته و مورد استفاده قرار میگیرد. این مقاله تلاش  می نماید تا "دشنام" را تا حدی معرفی کند، و نیز علت شیوع و تسری آن در میان ما افغان ها را به  توضیح بگیرد.

سوم: اسامه بن لادن، رهبر پرخاش گر القا عده 

"افغانستان (امارت اسلامی طالبان) یگانه کشوری است در جهان با یک نظام واقعی اسلامی. تمام مسلمانان بایست به ملا محمد عمر، رهبر طالبان افغان بیعت کنند."اسامه بن لادن، رهبر گروه دهشت افکن القا عده "قسمت زیاد سرزمین (افغانستان) توسط روسها (شوروی ها) تخریب گردید.

(عادت ها می توانند انسان را نابود کنند؛کافی است انسان به گرسنگی ورنج بردن وبه زیر ستم بودن عادت کنندتا دیگر هرگزبه رهایی فکر نکنند وترجیح بدهد دربند بماند۰ هرتا مولر) این بخش را نیز مانند بخش قبلی به نظریۀ داروین ودگرگشت اختصاص داده ام۰

توماس هابس (Thomas Hobbes, 1588-1679) فیلسوف و نظریه‌پرداز دولت اثر نامدار خود، لویاتان (Leviathan)، را در سال ۱۶۵۱ نوشت. این کار او یکی از کلاسیک های روزگار عصر نو در پیوند با تیوری‌های دولت (تیوری های ظهور دولت) پنداشته می‌شود

اظهارات غیر منتظره دونالد ترامپ رئیس‌جمهور ایالات متحد امریکا در سال نو عیسوی به دفاع از حمله شوروی پیشین به افغانستان و تروریست خواندن مجاهدین ضد شوروی موجی از نا باوری و سردرگمی را دامن زده است.

 فعالیتهای استخباراتی درجهان ما، سابقه ی چند هزارساله دارد. نخستین پایه و علامه ی عمل جاسوسی و استخباراتی درجهان را  نمامی یا خبرچینی درمیان کتله های بشرتشکیل میدهد که روی انگیزه های مختلف مادی و ذاتی صورت گرفته و یا میگیرد.         

(۳۰۰ کس از قوشون و سه اغلان جوجی نژاد با ۴۰۰ خانه کوچ اوزبک)

در صفحه ۹۷۹، ج ۱، ظفرنامه یزدی (۱۴۲۵ م) چنین می خوانیم:
حضرت صاحب قران اسبان را به همان بهادران بخشید و فرمان داد که گاوان را به صاحبانش رسانند که از ایشان غارت کرده بودند.

(سقف آزادی؛رابطه ای مستقیم باقامت فکرمردمان دارد۰درجامعه ای که قامت تفکر وهمت مردم کوتاه باشند؛سقف آزادی هم به همان نسبت کوتاه می شود۰وقتی سقف کوتاه باشد؛آدم های بزرگ؛سرشان آنقدر به سقف می خورند که حذف می شوند

نویسنده: بهادرا کومار
منبع: اندین پنچ لاین ۳۰ دسمبر
مترجم: رسول رحیم
همان طوری که مسلماً پس از هر روزی شب می آید، در آستانه زمانی که عربستان سعودی  در پروسه گفت وگوهای افغانی در حال گرفتن نقش رهبری کننده هست، تهران از پروسه صلح مشابهی پرده برداشت که شامل طالبان می گردد.

آقای خاوری! شما عمدا غلط می‌‌گویید.

آقای دهقان خاوری در شماره هشتم جدی امسال روزنامه هشت صبح مقاله ای نوشته است زیر عنوان «فاجعه چپ در افغانستان». در این‌جا نشان می‌دهم که این نوشته در واقعیت فاجعه‌ي بی‌اطلاعی کسیست که به بهانه یک مناسبت خونین و دردناک، سال‌روز هجوم ارتش اتحاد شوروی به سرزمین ما، در پی آن است تا جایگاه ستم‌پیشگان و قربانیان را تعویض کند

                                                         طالبان با نشر اعلامیه ای گفته اند که در مذاکرات جده نیز با  نمایندگان دولت افغانستان نمی بینند و گفتگو نمی کنند. این در حالی بود که دو روز پیش رئیس جمهور غنی با ملک سلمان شاه عربستان سعودی صحبت تیلفونی کرد

بازی بزرگِ  جدید و استمرار خشونت در افغانستان
تاسحرگاه  ششم جدی 1358 (27دسمبر 1979) با صدها پرواز هوایی  از شوروی پنج هزار تن از نیروهای فرقه 103 کماندوی شوروی، وارد  فروگاه کابل و بگرام شدند.

نویسنده: بهادرا کومار
منبع: اندین پنچ لاین ۲۷ سمبر ۲۰۱۸
مترجم: رسول رحیمما هرگز نمی دانیم که شاه محمود قریشی وزیر خارجه پاکستان، روز چهارشنبه سفر سه روزه عاجلش را به کابل، تهران، بیجنگ و مسکو با چه احساس مختلطی  پایان داد.

نگاه گذرا به «دانشنامه هزاره»
پیشگفتار
هفته گذشته، دوست عزیزی این اثر را در اختیارم گذاشت تا آن را از نظر گذرانیده و برداشت های خود را در این «محفل رونمایی» با شما شریک سازم.

۱۷. گفتمان جنبش های پرخاشگری
طوری که در بخش های گذشته به تفصیل ارزیابی گردید، پس از رحلت پیامبر اسلام، در امر توجیه امارت و اداره امپراتوری اسلام - از دور خلفا تا اولیای امور امپراتوری های اموی و عباسی - تشتت و پراکندگی ویژه نافذ دیده میشد.

(مردی به سرعت وچهار نعل؛ با اسبش می تاخت۰اینطور به نظر می رسید که به جای بسیار مهمی می رفت۰ مردی که کنار جاده ایستاده بود؛فریاد زد؛کجا می روی؟ مرد اسب سوار جواب داد؛نمی دانم از اسب بپرس!

"خاطرات زندانی" یاداشتهای دوران 13 سال زندان روانشاد محمد هاشم زمانی، شاعر، نویسنده و مبارز آزادی خواه است که در سال 1379 هجری شمسی (2000 ع) بزبان پشتو، به دست نشر سپرده شد و اکنون متن کتاب در چندین بخش بزبان دری خدمت علاقمندان تقدیم میگردد

 گزارش سومين همايش 8 دسامبر 2018 لايدن - هالند
 

 (دودرصد ازمردم می اندیشند؛سه درصد فکر می کنند که می اندیشند ونودوپنج درصد حاضرند بمیرند اما فکر نکنند--- جورج برناردشاو) انسان در درازنای تاریخ تا کنون راه های پرپیچ وخم زیادی را برای شناخت جهان هستی پیموده است

 علم سنن و تجربیات عوام، برویت اسناد تاریخ

چون فرهنگ گذرگاه، آئینۀ زبانی بخش اهم از«علم سنن» جامعه ای ماست،   پس شناخت  چنین سنن را در آئینه جهانی وزمانی تاریخ باید دید که دیگران چه ارزشهای را ازین علم سنن یا تجربیات مردم شناخته اند. 
 

۱۶. روند مسخ شده فرماسیون "دولت-ملت" در جهان عرب
- سکولاریسم در رویارویی با بنیاد گرایی دینی –
فرماسیون "دولت-ملت" در سرزمین های که با پسوند عربی آراسته می باشند، به ویژه پس از جنگ جهانی دوم با یک سری از تضاد های سیاسی، میراث امپراتوری اسلامی و مداخلات امپراتوری غرب و در اخیر با کاستی های فکری نخبگان این سرزمین ها آغشته می باشد.

500صفحه با قطع بزرگ
شماره گان 2500 نسخه
چاپ: هالند از طرف انتشارات شاهمامه
تایپ وفصلبندی: خلیل یوسفی
ویراستار: نصیرمهرین
                                                             

شام روز یکشنبه نهم ماه دسامبر اطلاع یافتم که کتاب "خاطرات من" از شخصیت بسیار محترم جناب  استادعبدالوهاب مددی، به هامبورگ رسیده است.

دوست نهایت ارجمند و فرهیخته داکتر رسول رحیم طی مصاحبه با آقای صدرالدین ضیا مسئول بخش نشراتی میدیوتیک افغانستان در زمینه صلح برای افغانستان به نقاط قابل توجه انگشت گذاشته اند.

الله آدم را خلق کرد وبه شیطان دستور داد تا در مقابل آدم سجده کند؛شیطان سجده نکرد؛الله شیطان را از بهشت برای همیشه بیرون نمود۰بعد الله برای آدم جفتی به نام حوا خلق کرد و به آنها گفت که از میوه ای ممنوعه نخورند؛آنها از میوه ای ممنوعه خوردند

او،  محمدعمر داودزی را که گفته می شد از نامزدان احتمالی ریاست جمهوری است و مورد حمایت شورای ثبات و حراثت، از این احتمال بیرون کرد و در حلقۀ خویش قرار داد. 

      سه سال انتخابات پارلمانی را به تعویق انداختند و سه سال اعضای مجلس نمایندگان یا ولسی جرگه برخلاف قانون به عضویت مجلس ادامه دادند تا آمادگی درست برای یک انتخابات درست گرفته شود.

وضعی سیاسی اکثر نسل فعلی ما بیشتر به مریض شیزوفرینی می‌ماند که از درک وضع سیاسی کشور عاجز، یا از انجام کاری در موردناتوان است، نمیداند که خود به مریضی دچار است و یا عده ای که خود را به خواب زده اند.

        اعلان سخنگوی وزارت داخله افغانستان دیروز(12 قوس 1397) مبنی بر انجام عملیات بر ضد طالبان  یک ماه آینده بیشتر شبیه اعلان تجارتی است که گاهی از تلویزیون ها منتشر می شود.

امروز جهان ما وارد عصر تكنالوژي انترنيتي – سایبری شده است كه بیشتر از دوره های گذشتهء مدرن؛ آينده ي آن قابل پيشبیني نيست. البته انترنیت ساحه بزرگ دارد و در زمین و فضا و دفاتر و دیوانها و بانک ها و مِؤسسات مختلفه استفاده میگردد که اغلب توسط متخصصان انجام میگیرد و بحث ما پیرامون آنها نیست!

سیل زباله های مادی چیزی است که نباید آن را دست کم گرفت۰این زباله ها محیط طبیعی مارا تهدید می کنند و ممکن است آب و هوا را آلوده و مسموم نمایند۰اما آشغال های فکری خطرناکتر هستند؛چون روح وجان را مسموم می سازند

وقتی ببرک کارمل پس از سرنگونی حکومت امین که به رهبری حزب دموکراتیک خلق وحاکمیت حزبی دست یافت و درنخستین همآیش سراسری نمایندگان حزب در پایتخت(1981) که برای تایید رهبری او تدویر یافته بود،

اعمال مثبت و منفی انسان ها ناشی میگردد از تضاد های آشتی نا پذیر. اعمال مثبت به جهان زیب و زینت می بخشد و اعمال منفی فتنه می آفریند.  نخست اعمال مثبت با چند مثالی عادی از زندگی روزمره توضیح میگردد:

۱۵. عوامل تاثیر گذار بر جهان عرب پس از فرو پاشی امپراتوری عثمانی 
نزول امپراتوری عثمانی که با اضمحلال تاریخی خلافت و نفوذ روز افزون غرب همراه و همزمان بود، منجر به یک سری از دیگرگونی های اجتماعی در سرزمین های عرب گردید؛

                        جناب رئیس جمهور غنی پس از مشورت بسیار با احزاب سیاسی،  نهادهای مدنی و افراد متنفذ سیاسی و اجتماعی درمورد مذاکرات صلح با طالبان هیئات 12 نفری را بریاست رئیس دفتر خود جناب سلام رحیمی تعیین کرد.

اخیراً مردم افغانستان به خاطر انتخاب وکلای شان در شورای ملی پای صندوقهای رای رفتند و وقاحت کمیسیون نامنهاد مستقل!!! انتخابات را در امر برگزاری این پروسۀ ملی با چشم سر مشاهده کردند.

روزشنبه (24نوامبر2018م)، نخستین محفل مربوط به  نمایش کتاب، ازطرف انجمن دانش درکانادا، بحضورجمع بزرگی ازشاعران، نویسنده گان، مولفین، پژوهشگران و دوستداران علم و ادب درشهربزرگ تورنتو برگزارگردید.        

در روز های پسین، یک اثرعلمی- تحقیقی بسیار ارزنده و مفید دیگری نظرم را جلب نمود که این عنوان برجسته وهستی پذیر درپشتی این اثر، می درخشد:" مشکلات کمبود آب درشهر کابل – اهمیت احیای کاریزها در افغانستان".

شنبه ۲۴ نومبر ۲۰۱۸ میلادی به سلسله کنفرانس های سالانۀ فدراسیون سازمانهای پناهندگان افغان دراروپا ( فارو) نزدهمین کنفرانس سالانه خود را تحت عنوان "جهانی شدن، امنیت و مهاجرت در افغانستان" با حضور بیش از صد شرکت کننده

به سلسلهٔ  کنفرانس های سالانهٔ فدراسیون سازمانهای پناهندگان افغان در اروپا (فارو)  بتاریخ ۲۴ نومبر ۲۰۱۸ نزدهمین کنفرانس فارو  تحت عنوان "جهانی شدن، امنیت ومهاجرت در افغانستان " در نزدیکی شهر لاهه (هاگ) کشور هالند به

برای کشف اقیانوس های جدید باید شهامت ترک ساحل آرام خودرا داشته باشید۰این جهان؛ جهان تغییر است نه تقدیر۰ تولستوی) هرچند در حال حاضر و نیز چند سالیست که  بر روی فیلسوفان عصر مدرناز "رنه دکارت تا " مارتین هایدگر" کار می کنم

پیش گفتار:
در کنار ریشه یابی علل "نا امنیتی و مهاجرت در افعانستان" ، معضل "جهانی شدن" یکی از مطالبی بود که در نوزدهمین کنفرانس بین المللی  فارو  (فدراسیون سازمان های پناهندگان افغان در اروپا) مورد ارزیابی قرار گرفت.  

 مشكلاتِ كمبود آب در شهر كابل — اهميت احياى كاريز ها در افغانستان
نويسنده : داكتر عبدالحنان روستائى

در همين تازگى ها كتابى تحت عنوان " مشكلاتِ كمبود آب در شهر كابل — اهميت احياى كاريز ها در افغانستان" به قلم شخصيت فرهيخته و دانشمند

وطن داكتر عبدالحنان روستائى، توجه ام را بخود جلب نمود.

 عدالت وتحقق آن در تاریخ جوامع بشری با پیدایش و طول زنده گی اجتماعی همگام بوده ، بشراز آاوان پیدایش تا امروز از ستم وبی عدالتی فارغ نبودند ، عدالت از مأنوس ترین واژه ها است . از پیچیده ترین وپر نزاع ترین مفاهم میباشدکه ازدیرزمان درجوامع بشری مطرح بوده است

به تجلیل از 25 نوامبر، روز منع خشونت علیه زن 

با وجود شنیدن زجه های خواهرانم، با وجود دیدن دریدن هر چه انسان و انسانیت است، با وجود بطلان عینی و بالفعل هر چه ارزش های آسمانی و زمینی است، اینک من نه مُرده ام، زنده زنده میگردم، مرا بلا هم نه زده است، من آنهمه رویداد های سوزنده را تحمل کرده ام، تاب دیدن آن وقایع را داشته ام، که ایکاش قبل از مشاهدۀ آن فجایع می ُمردم،

( مردم حقیقت رانمی پزیرند چون نمی خواهند به تخیلات که تمام عمر براساس آن زندگی کرده اند آسیبی وارد شود۰ نیچه) نیچه به قدری نازک دل و سریع التأثیر بود که در پرستاری هم نتوانست بماند؛ منظرۀ خون او را ناخوش می کرد و به همین جهت بیمار شد؛

نویسنده: گیوانی پیگنی
منبع: ایشیا تایمز 19 نومبر
مترجم: رسول رحیم
گفت وگوهای صلح مورد حمایت مسکو با وجود ناکامی در رسیدن به یک توافق، بیانگر یک پیروزی دیپلوماتیک برای روسیه است.
«نخستین گام بدون زرق و برق برای از سر گرفتن

نویسنده: پیپ اسکوبر
منبع:ایشیا تایمز 16 نومبر
مترجم: رسول رحیم

در هفته گذشته مسکو هنگامی میزبان گفت وگوها برای ترغیب صلح در افغانستان شد که همسایگان و قدرتهای سنگین وزن منطقه ئی، چشم انتظار ثمرات ثبات در این کشوری می باشند که از مدتهای طولانی به اینسو معروض به جنگ است.

. امپراتوری اسلام در تصادم تضاد های درونی و تهدیدات خارجی
- امپراتوری عثمانی، میراث خوار بخش های عربی زبان امپراتوری عرب - 
تعاملات درونی تضاد های امپراتوری عرب تباران ناشی از بار کمر شکن مالیات، حس بر تر جویی فرمانروایان عرب، فساد گسترده حاکم و تحمیل 

مقدمه
در انتخابات اخیرپارلماني پاکستان، حزب تحریک انصاف به رهبری عمران خان با کسب 109 کرسی از 269 کرسی پارلمان این کشور، پیروز قاطع این انتخابات شد و وي به عنوان بیست‌و دومین نخست وزیر پاکستان برگزيده شد.

در گام نخست تعریف شخصیت ; شخصیت personality عبارت از مجموعهء الگوی های معین ومشخصی از تفکر، هیجان ، رفتار وعمل کرد های است که سبک وشیوه ء فرد را در تعامل روابط با ( محیط اجتماعی ) معین میسازد .