جستاری در بارهٔ زندگی و اندیشه های کارل مارکس — 1818—1883— بخش ۸۸

من از واژه ای «هرگز» نفرت دارم و از آن میترسم !
زیرا این واژه در نظر من ، مانند پُتکِ گران و سردی است که قبلاً تقدیر آن را درست کرده است تا با ضربات آن ، امیدهای مردم را در هم بشکند ...ماکسیم گورکی کتاب : هدف ادبیات )

در این جستار به اهمیت نشریات و انتشار مدارک انترناسیونال و تلاش جناب مارکس به تبلیغ هرچه بیشتر آن پر داخته می شود۰مارکس همیشه توجه مخصوصی به نشریات داشت ؛ و ارزش کار رسانه ها و تبلیغات را به درستی متوجه شده بود و می دانست که اگر یک اندیشه کاملن درست و به حق هم باشد ؛ اما برایش تبلیغ نگردد میدان بازی را به رقیب اش باخته است؛ برای همین حتا سال‌های سال کار روزنامه نگاری و ژورنالیستی نمود و چم و خم آن را خوب آموخت و جایگاه نشریات را خوب ‌و به درستی فهمیده بود۰و به اهمیت آگاهی ها توجه لازم را معطوف می داشت و همواره تلاش می نمود که افکار و گزارشات انترناسیونال به حد اعلا در همه جا منتشر گردد۰نخستین نشریه ای که مدارک رسمی انترناسیونال را انتشار داد مجله ای بود که بین سال‌های 1861 تا 1867 به طور هفتگی در شهر لندن انتشار می یافت و این مجله در طی زمان در تحت نام « بی هایو» « Bee —Hive » یا « کندوی عسل » یا روزنامهٔ « ‌پنی بی هایو » مشهور گردید ۰(روی صفحهٔ نخست این روزنامه عکسی کندوی عسل نقش شده بود که به طور تمثیل ؛ همکاری و تلاش برای به دست آوردن منظور مشترکی را نشان می داد۰) در حقیقت مجلهٔ بی هایو ارگان رسمی انترناسیونال نبود ؛ بلکه نشریه ای مستقل بود که متعلق به اتحادیه کارگران می بود و در صورتی که در راه پیشرفت و بهبودی وضع کارگران مبارزه می نمود گاه اتفاق می افتاد که مقالات بی معنی و نامربوط آن جناب مارکس را به شدت خشمگین می نمود۰تا آن جایی که در ماه آوریل سال 1870 طبق پیشنهاد او هئیت مدیره انترناسیونال نه فقط روابط خود را با این روزنامه قطع نمود بلکه آن را تحریم کرد و « دشمن کارگر » خواند۰همچنین نشریه ای که وقایع انترناسیونال را گزارش می داد فقط منحصر به روزنامهٔ بی هایو نبوده بلکه در اوایل سال 1865 این اجتماع اقلن پنج روزنامه و مجله دیگر در تحت اختیار مستقیم خود داشتند که چهار تا از آنها در قارهٔ اروپا منتشر می گردید و در لندن روزنامهٔ « مدافع معدن چی ها و کارگران » و با تبدیل نام آن « به مدافع کارگران » در تحت اختیار خود گرفت و هئیت مدیره انترناسیونال دبیرانی برای آن تعیین نمود که مارکس یکی از اعضای آن هئیت دبیران بود؛ این روزنامه از نظرات انترناسیونال که عبارت از : مالیات مستقیم ؛ دفاع از مراجعه با رأی عمومی « رفراندوم » ؛ کم نمودن ساعات کار ؛ تشکیل شرکت های تعاونی کارگران ؛ ملی نمودن املاک بودند؛ دفاع می نمود۰ر‌ویهمرفته در اواخر عمر انترناسیونال « که طول عمر آن فقط هشت سال بود» بیش از هجده روزنامه و یا مجله در شهرهای مختلف اروپا؛ منجمله آمستردام؛ آنت ورب ؛ بارسلونا ؛ بروکسل ؛ ژنو ؛ مادرید؛ ناپل و پاریس داشت؛ و حتا در جزیره ای پالما مایورکا نشریه ای داشت که به طور هفتگی منتشر می گردید۰بعضی از این نشریات تیراژ کمی داشتند و خوانندگان آنها فقط منحصر به کارگران و اعضای انترناسیونال می بودند؛ و برخی از آنها پس از مدت کوتاهی به انتشار خود خاتمه می دادند— از سوی دیگر؛ بعضی از این نشریه ها ؛ نشریه باکونیست ها در سوئیس و نشریه پرود هونیست ها در فرانسه ؛ از نظریه های انترناسیونال به طور کامل پیروی نمی کردند۰بلکه فقط به وابستگی خود به انترناسیونال اکتفا می نمودند و در بسیاری از موارد افکار و دیدگاه های خودشان را تبلیغ می نمودند۰در ضمن مارکس از آشنایان و دوستانی که در صفوف چپی ها و سوسیالیست ها داشت مرتبأ تقاضا می کرد که آنچه می توانند از افکار انترناسیونال در نشریات خودشان نام ببرند و از آنها دفاع نمایند و در صدد تصحیح تصورات غلطی که بعضی گروه ها از نظریه های حقیقی انترناسیونال دارند؛ بر آیند— و در جزء این نشریه ها می توان روزنامه های زیر نام برد: «ایسترن پست» در لندن؛ روزنامه « لو روی » در پاریس ؛ روزنامه « سوسیال دموکرات» در برلین؛ و « روزنامه « فولکس ویله» در اطریش در شهر وین؛ و حتا مارکس از نفوذ خود استفاده نمود ؛ تا آنجا که هئیت مدیره انترناسیونال را حاضر کرد حتا قبول نمایند در نشریه های بورژواها گزارش اقدامات انترناسیونال بحث و تحلیل گردد۰البته از نظر تئوری و ایدئولوژیک از طرف مخالفین سرسخت او نشریاتی بودند که به وسیلهٔ سرمایه داران منتشر می شدند و از افکار و اعمال آنها دفاع نمودند و دشمن کارگر بودند— و مارکس در ضمن اهمیت نفوذ این قبیل نشریه ها را هرگز از نظر دور نمی داشت! مارکس ساعت ها در اتاق دفتر خود در لندن نشسته و همواره بین برگ‌های روزنامه های مختلف ورق می زد۰هر روزنامه ای که تعداد برگ‌های آن زیادتر و تیراژ آن بیشتر بود ؛ البته آن روزنامه اهمیت زیادتری در نظر مارکس داشت؛ اما اگر آن روزنامه از طرف سرمایه داران تقویت می شد؛ مارکس را خشمناک می نمود۰بزرگترین روز افتخار و اعتلای مارکس روزی بود که روزنامهٔ تایمز لندن که بزرگ‌ترین و با نفوذ ترین نشریهٔ سرمایه داری جهان عرب بود ؛ یکی از مدارک انترناسیونال را در صفحهٔ نخست خود به چاپ رسانیده بود۰ حال ببینیم که تشکیلات و سیاست عمومی انترناسیونال چگونه بوده است۰انترناسیونال یک جمعیت دموکراسی بود که انتخابات اعضای آن کاملن شفاف و آزاد بوده و در نشست های آن هر نوع بحث آزادانه صورت می گرفت۰از سوی دیگر گاه به گاه شاخه های را به عنوان پوشش «Front» به وجود می آورد که به انجام کارهای گوناگون می پرداخت:یکی از این پوشش ها « مجمع اصلاح اوضاع» بود که در سال 1865 تشکیل گردید۰این مجمع از دوازده نفر تشکیل شده بود که شش نفر از آنها در ضمن عضو هئیت مدیره انترناسیونال می بودند۰یکی از وظایف این مجمع که مارکس آن را « مجمع کار» می نامید؛ ترتیب دادن شعارها و راهپیمایی ها در خیابان های شهر برای به دست آوردن آزادی و حق رأی عمومی در تمام جهان بود۰(( چیزی که در طی قرن بیستم در هیچ کدام از کشورهای به اصطلاح سوسیالیستی از شوروی تا چین و از چین تا کوبا و از کوبا تا اروپایی شرقی و جاهای دیگر هرگز اتفاق نیفتاد و حتا کاملن بر عکس این دیدگاه آزاد اندیشانه ای کارل مارکس عمل نمودند ؛ و شاید به جرأت بتوان گفت که بزرگ‌ترین قربانی در این کشورها در وهلهٔ نخست آزادی و در وهلهٔ دوم اندیشه های کارل مارکس بودند )) مارکس این فعالیت انترناسیونال را از هر عمل دیگری مهم تر می دانست ! می توان گفت به طور کلی عملیات و سیاست های انترناسیونال بسیار آشکار و بدون هر گونه توطئه بود۰و اتفاقأ همین موضوع ؛ یعنی آشکار نگاهداشتن رفتار و اعمال انترناسیونال بود که بالاخره پس از هشت سال موجب از همپاشیدگی و تعطیل این اجتماع گردید:زیرا در ابتدا یک دو دستگی نسبتأ شدیدی بین دو جبههٔ مختلف در هئیت رهبری موجود بود : یکی جبهه ای که بیشتر علاقه به تبلیغ افکار و نظریه های انترناسیونال و انتشار آشکار و شفاف آن در جهان داشت و مارکس مهم تربن مدافع این طرز فکر بود ۰و دیگری جبهه ای که اعمال مخفیانه ای را که موجب تضعیف مسلک های دیگری که مخالف با نظریه های انترناسیونال بودند توصیه می نمود و باکونین روسی سر دستهٔ این جبهه بود۰انترناسیونال مانند یک جمهوری فدرال تشکیل شده بود و عمل می نمود که شامل یک هئیت قانون گذار و یک هئیت مجریه بود که اعضای آنها از طرف همهٔ اعضای جمعیت آزادانه و آشکارا و هر ساله در شهرهای مختلف اروپا دورهم گرد می آمدند بر گزیده می شدند۰انترناسیونال در تمام کشورهای اروپا « به استثنای آلمان که دخالت در تشکیلات خارجی قدغن و ممنوع می بود۰» شاخه های داشت که هر کدام از آن شاخه ها به نوبهٔ خود تشکیلاتی مانند شاخهٔ اصل داشت؛ یعنی دارای یک هئیت مقننه و یک هئیت مجریه می بود۰و به هر یک از اعضای این شاخه ها از طرف هئیت مدیره انترناسیونال مرکزی کارت عضویت « در مقابل یک پنی انگلیسی » داده می‌شد و البته هر کدام از شاخه ها با هئیت مدیره مرکزی همواره در ارتباط بود۰هئیت مقننه انترناسیونال هر ساله در ماه سپتامبر در یکی از شهرهای اروپا کنگره ای تشکیل می داد که جلسات آن سه تا چهار روز به درازا می کشید۰در این نشست ها نماینده های شاخه های مختلف انترناسیونال گرد هم آمده و هر شاخه بر حسب تعداد اعضاء آن نمایندگانی برای عضویت در هئیت مقننه انترناسیونال انتخاب می نمود۰معمولن مارکس شخصأ در هر کنگره ای که در شهر اروپا تشکیل می گردید شرکت نمی جست؛ فقط در کنگرهٔ سال 1871 که در شهر لاهه هلند تشکیل شد شرکت نمود؛ و در همین کنگره بود که مارکس شدیدأ با افکار باکونین روسی مخالفت ورزید و از افتادن مدیریت انترناسیونال به دست آنارشیست ها جلوگیری نمود۰


Von meinem iPhone gesendet

اخبار روز

13 سرطان 1403

BBC ‮فارسی - صفحه افغانستان BBC ‮فارسی - صفحه افغانستان

کتاب ها