این اثر در تابستان سال ۲۰۱۹ توسط انتشارات شاهمامه، هالند چاپ و نشر گردیده است. نظر به اهمیت متون آن در مورد ریشه یابی بحران حاکم تحت اداره گروه التقاطی ملیشه های طالب، اینک نسخه پی دی اف – pdf- آن از طریق آنلاین در دسترس علاقمندان قرار میگرد. غرض توجه بیشتر اینک "سر سخن" این اثر پیشکش میگردد.
این کتاب را می توانید از بخش کتاب های این سایت بدست آورید
تابستان سال ۲۰۱۹
سرسخن: چگونگی بحران چند لایه ای در افغنستان و ترتیب این اثر
افغانستان به مثابه یک کشور پیرامونی تنش زا و پرگسست با چالش های ساختاری درون مرزی، التزامات جیوپولیتیک، هم چشمی های منطقه ای و استراتیژی های ویژه قدرت های بزرگ مواجه دیده میشود. بحران حاکم ناشی از این ساخت پر تضاد و پیوند ناهمگون، هرگز فراورده رویدادها و تصادفات سیاسی-اجتماعی، ناملایمات طبیعی و یا آفات سماوی نبوده، بلکه این بحران که دست کم از چهار دهه به این سو سرزمین هندوکش را به لبه پرتگاه کشانده، - با تأثیرپذیری از جو حاکم جهانی و منطقه ای - محصول سیاست های نابه کار کرسی نشینان داخلی در تأثیرپذیری از استراتیژی های بازیگران برون مرزی در قبال اوضاع کشور است.
استراتیژی امریکا در مورد افغانستان از نگاه نظامی با بنبست مواجه گردیده است. از نظر انکشاف و رشد اقتصادی خطرات رکود بیشتر اقتصادی سرزمین هندوکش را تهدید میکند، دایره فقرهر روز گسترده تر میگردد، از همه مهمتر که همین استراتیژی درهمسویی و در خدمت منافع قشر الیگارشی نوپا، به ویژه با بخش دانشمندان شبه بومی، روند "ملت سازی" کشور را بسیار آسیب پذیر گردانیده است. بزرگترین افتضاح این استراتیژی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۴ برملا گردید. نظر به نتایج دور اول انتخابات، که عبدالله عبدالله بیش از پانزده در صد از اشرف غنی رأی آورده بود، همچنان نظر به اینکه در دور دوم انتخابات نامزدان مهم از قبیل زلمی رسول و عبدالرب سیاف به نفع عبدالله عبدالله توصیه کرده بودند، و در اخیر نظر به تقلب گسترده به نفع اشرف غنی، همۀ این نکات بیانگر برد عبدالله در دور دوم انتخابات بود. در این راستا هم یوناما، نمایندگی سازمان ملل در افغانستان و هم نمایندگی اتحادیه اروپا و هم سفارت امریکا در کابل، و همچنان حامد کرزی، رئیس جمهور زمان از طریق اطلاعات "سازمان امنیت ملی" کشور به خوبی مطلع بودند که اشرف غنی شکست خورده است. اما واشنگتن و کرسی نشینان در کابل درازای احترام به مقررات دموکراسی، "توافقنامه سیاسی" مبنی بر تشکیل "حکومت وحدت ملی" را به میدان کشیدند و گویا افغانستان را از بنبست سیاسی نجات دادند.
این تصمیم بیان گر این نکته است که افغانستان ولو که ظاهرا از نگاه حقوق بین الملل یک کشور مستقل است، ولی در عملکردهای سیاسی درواقع ) facto de) فاقد حاکمیت ملی است؛ "جمهوری های کیله" از امریکای لاتین پیام خوش آمدید در صف "وابستگان و حامی پذیران" برای حکومت اشرف غنی میفرستند!
در این راهکار آقای اشرف غنی با تکیه زدن بر کرسی ریاست جمهوری به زودی نشان داد که در زمرۀ آن نخبگان کشورهای پیرامونی ردیف میگردد که با وجود اعتراف لفظی به ارزشهای دموکراسی، در نخستین فرصت به نفع کرسی نشینی، قوانین و مقررات دموکراتیک را نقض میکنند. سیاست "زمین سوخته اجتماعی-سیاسی" آقای اشرف غنی، که فاقد مشروعیت قانونی بود، کشور آسیب پذیر ما را هر روز بیشتر به سوی پرتگاه میکشاند. بحران حاکم در افغانستان به مثابه یک کشور جنگ زده، دولت ناکام با کاستی های ساختاری روابط سیاسی کشور را با خارج پرگسست تر ساخته است و امکانات همزیستی مسالمت آمیز باشندگان سرزمین هندوکش را در درون کشور آسیب پذیرتر گردانیده است. بیرون رفت از این چنبره اهریمنی، معضل است حیاتی و سحرآمیز. تشخیص عوامل و مکانیسم این بحران و راهکارهای بیرون رفت از این ورطه در برهه ای "جهانی شدن پسا امریکا"، که منجر به دگرگونی قسمی پارادایم سیاسی گردیده است، پرسشهای اساسی محسوب میشوند، که نیاز به پاسخ های دقیق و درخور اوضاع پیچیده کشور دارند. بخشی از این پرسشها را میتوان در این موارد طرح کرد:
- چگونگی وابستگی افغانستان به مثابه یک کشور پیرامونی به امپراتوری ایاالت متحده امریکا،
- گفتمان ساختار سیاسی کشور،
- ستراتیژی انکشاف ملی افغانستان و تدابیر جهانی برای غلبه بر رکود اقتصادی کشور پسا منازعه و پیرامونی،
- فقدان توانایی نخبگان کرسی نشین در راستای ایجاد تغییرات بنیادی،
- معضل انتخاب دونالد ترامپ به مثابه رئیس جمهور امریکا،
- نقش سؤال برانگیز این کشور در فرایند "جهانی شدن پسا امریکا" و
- و استراتیژی واشنگتن در قبال افغانستان.
در این اثر "افغانستان - سرزمین آسیب های بی روزنه" تلاش گردیده تا با پرسش های بنیادی فوق الذکر - در یازده گفتگوی سیاسی، اقتصادی و اجتماعی – پاسخهای درخور اوضاع سرزمین هندوکش ارائه گردیده، اوضاع حاکم نقادانه بررسی شده و بدیل های درخور یک تحلیل سیاسی کارا پیش کش گردند. بایست افزود که گفتگوهای گردآوری شده در این اثر، که در درازای دو سال انجام گردیده اند، تاریخ وار ردیف گردیده، به ترتیبی که گفتگوی اول در مورد "استراتیژی نا رسای انکشاف ملی افغانستان در جنوری ۲۰۱۶ و گفتگوی آخری در مورد عوامل تنزیل ارزشی واحد پولی افغانی در جون سال ۲۰۱۸ صورت گرفته است. ولی به زودی باید افزود که تنها گفتگوهای سیاسی در مورد روابط افغانستان با ایاالت متحده امریکا – نظر به اهمیت موضوع – در صدر قرار داده شده است.
ضیاءالدین صدر، مسئول »مرکز نشراتی افغانستان امروز«، با داکتر سید موسی صمیمی، دانشمند اقتصاد سیاسی کشور، فراورده یازده نشست پرسش- پاسخ را که ً قبلا در تارنماهای وزین "گفتمان، فراسو، خراسان زمین، افغانستان امروز و هفته نامه نننی افغانستان" نشر و پخش گردیده اند، بدون کم وزیاد در این اثر – به مثابه برگ سبز تحفه درویشان - با علاقمندان شریک میسازند.