بنیاد حقوق قربانیان هر سال درهفتم ثور از قربانیان چهار دههٔ اخیر یادبود میکند. این تاریخ بخاطری برگزیده شده که کودتای خونین هفت ثور۱۳۵۷ سرآغاز و منشأ بحران ۴۱ سال اخیر است، بحران همه جانبهٔ که میلیونها قربانی آفرید و هر روز به تعداد این قربانیان افزوده میشود.
یابود قربانیان امسال بتاریخ ۲۸ اپریل ۲۰۱۹ در شهر لایدن (کشورهالند) به اشتراک ده ها قربانی باشندهٔ هالند و آلمان برگزارگردید. برنامه با ابراز خیر مقدم به مدعوین توسط گردانندهٔ پروگرام با تلاوت آیاتی چند از قرآن مجید توسط قاری سیدزاهد مجاهد امام مسجد ابو حنیفه رح مقیم امستردام آغازیافت. سپس محترم مسعود الله نیازی رئیس بنیاد سخنرانی افتتاحیهٔ و پرزنتیشن شان را تحت عنوان "بنیاد حق ویادبود ازمبارزین راه آزادی" تقدیم حضار نمود. محترم نیازی در این سخنرانی یاد آوری نمود که عدالتخواهی بنیاد حق مشمول قربانیان همه دوره ها از ۷ ثور ۱۳۵۷ تا امروز میشود. وی ضمن اشاره به وقایع بعد از ۸ ثور، جفای که به خون مبارزین راه آزادی و استلال کشور وجنایاتی که در حق مردم ملکی صورت گرفت، اضافه نمود که لازم است آنانی را که قبل ار ۸ ثور صادقانه و بخاطر استقلال کشورعلیه اشغالگران روس جهاد کردند و بسیاری از آنها جان های خود را در این راه از دست دادند، ازآنانی که بعد از ۸ ثور، بخاطربدست آوردن قدرت بیشتر، جنگ افروزی کرده و جنایت آفریدند با کشیدن خط سرخ میان آنها تفریق نمود. وی افزود بنیادحق یک سازمان اجتماعی است و هدف اش منسجم ساختن قربانیان بر محور عدالتخواهی میباشد تا بدینوسیله پیام تقدس استقلال و آزادی کشور و حفظ حرمت و کرامت انسانی را به نسل های بعدی برسانیم، به تعقیب آن محترم محمد بشیر امانی با ایراد بیانیه ای حوادث مذکور و جنایات انجام شده طی چهار دههٔ اخیر را بصورت فشرده بررسی نموده، بر لزوم عدالتخواهی و سهم فعال قربانیان در آن تأکید نمود. سخنران بعدی محترم نسیم رهرو نویسندهٔ کتاب رنج های مقدس بود، محترم رهرو بر ضرورت مستندسازی و واقعه نگاری حوادث و جنایات جنگی سیستماتیک ۴۱ سال گذشته توسط قربانیان این جنایات روشنی انداخته و بر کم کاری موجود در این زمینه انگشت انتقاد گذاشت. بعد از بخش صدا و نمایش تصاویر برخی از قربانیان متعلق به لایه های گوناگون اجتماعی و سیاسی وقفه اعلام شد.
نخستین سخنران بعد از وقفه محترم محمد امین فروتن بود، محترم فروتن به جرایم جنگی و جنایات بعد ازهجوم نیروهای ایالات متحده و انگلیس در افغانستان پرداخت، موصوف بعد از اشاراتی به موضوع اصلی بحث اش، نظرات خویش را در مورد علل نا بسامانی ها طی ۱۸ سال پسین ابراز نمود. مخالفت با مجازات اعدام، ولو جرم ثابت هم باشد یکی از مواضع محترم فروتن بود. سپس محترم حمزه نیازی بعنوان یک جوان افغان متولد هالند، بر اهمیت به رسمیت شناخته شدن جنایات انجام شده در افغانستان بحیث جنایات جنگی با اتکا به تجربهٔ اروپای بعد از جنگ جهانی دوم روشنی انداخته و بر تأ ثیرات مثبت عدالتخواهی در جلوگیری ازتکراراین جنایات و معلومات دهی به حیات نسل های بعدی جامعه تأکید نمود. سپس محترم فقیری در قسمت فعالیتها و پروژه های بنیاد حقوق قربانیان به حضار مختصرأ معلومات داد. مثال های ارائه شده از این فعالیتها عبارتند ازاطلاع رسانی به قربانیان و انسجام روابط آنها با بنیاد، ایجاد یک آبدهٔ دیجیتال قربانیان، برگزاری روز یادبود از قربانیان، اجرای فعالیتهای علمی مشترک با پوهنتون های شهر های تلبورخ و لایدن هالند برای معلومات دهی به جامعه میزبان و مستند سازی، ارائهٔ معلومات در مورد جنایات ۴۱ سال اخیرو قربانیان این جنایات از طریق وبسایت، فیسبوک و سایر رسانه های ارتباط جمعی. در لابلای بیانات و صحبت های معلوماتی به دکلمهٔ اشعارزیبا در رابطه با آلام قربانیان وویرانی وطن داغدیدهٔ ما طی چهار دههٔ گذشته همراه با نمایش تصاویری از حوادث چهل سال اخیرو قربانیان آن جا داده شده بود که با استقبال حاضرین مواجه گردید.
در بخش ورکشاپ ها حضار مطابق به علاقمندی خویش به یکی از چهارورکشاپی که پیرامون موضوعات مختلفهٔ حقوق بشری افغانستان برگزارگردید اشتراک نمودند. جهانشمول بودن حقوق بشر، ضرورت عدالتخواهی و محاکمهٔ مظنونین به جنایات جنگی، بی پایه بودن تعویق عدالت به بهانهٔ امنیت و جستجوی راه های توسعهٔ فعالیتهای بنیاد در سطح اروپا، موضوعات مورد بحث ورکشاپ ها را تشکیل میداد. نتایج بحث در هر ورکشاپ توسط یکی از اشتراک کنندگان ورکشاپ گزارش داده شد. سپس نوبت رسید به بخش نظریات و پیشنهادات اشترا کنندگان. نخست محترم عالمی بلخی سکرتر اول و معاون سفارت افغانستان در هالند ضمن تأکید بر ضرورت و مفیدیت فعالیتهای های بنیاد حق گفته هائی داشتند پیرامون اولویت یا عدم اولویت امنیت بر عدالت. به نظر ایشان تصمیم در این مورد تابع شرایط عینی کشور در همان لحظهٔ زمانی معین خواهد بود. سوالات و نظریات سایر اشتراک کنندگان هم بر محور همین موضوع می چرخید. اکثر اشتراک کنندگان بدین نظر بودند که تجربه ۱۸ سال گذشته نشان داده است که به تعویق انداختن عدالت خدمتی به تأمین امنیت نمی کند. در اخیر محترم صبور میرزاد مجلس روز یاد بود قربانیان را بررسی نمودند. مطابق این بررسی میتوان مجلس را در مجموع مثبت ارزیابی کرد. مجلس به ساعت ۱۸:۱۵ در فضای پُر از صفا و صمیمیت پایان یافت.
روح شهدا شاد يادشان گرامی راه شان عدالتخواهی شان پررهرو باد
