محترم خلیلزادنماینده خاص وزارت خارجه امریکا برای مذاکرات صلح افغانستان!
محترم داکتر زلمی خلیلزاد!
نمی خواهم به گذشته ها بروم و در مورد نقش شما بحیث مامور ایالات متحده در مسایل افغانستان طی چهل سال گذشته که شامل تغیرهدف دادن جنگ مقاومت ضد اشغال شوروی در جهت اهداف استراتیژیک امریکا
و پاکستان و عواقب نامیمون بعدی آن و کنفرانس بُن ۲۰۰۱ که تنظیمهای مردم آزار و خودفروخته را دوباره بالای مردم حاکم ساخته و با تجرید طالبان زمینه ای برای آغاز مجدد جنگی که تا امروز ادامه دارد مساعد ساخت ، بنویسم. هدف از نوشتن این نامه یاد اوری نکاتی چند در مورد ماموریت جدید شما یعنی جستجوی راه خروج مصؤن و بدون آبروریزی برای قوای نظامی کشور متبوع تان ایالات متحدهٔ امریکا میباشد. تکاپوی امریکا برای همچو خروج بازهم پای شما را بحیث پیک صلح ایالات متحدهٔ امریکا به دوحه جائی که دفترطالبان قرار دارد کشاند.
همین که بزرگترین قدرت نظامی و اقتصادی جهان حاضر شد با نقض پالیسی همیشگی اش با یک گروه تروریست به مذاکره بنشیند جهان را به تعجب واداشت. جنبه دیگر این قضیه که مایه تعجب و تحیرجهانیان شد، این بود که شما به مشورهٔ پاکستان دولت دوست تان یعنی مقامات کابل را که با کشورشما قرارداد های استراتژیک دارد و به ایالات متحده اجازهٔ ایجاد چند پایگاه نظامی داده است، کاملأ کنارگذاشته وبحث خروج قوا را با طالبان در غیاب رژیم غنی آغاز کردید. سایر بازیگران صحنهٔ سیاست جهانی چون چین، روسیه و اتحادیهٔ اروپا هم با نگرانی منتظر نتایج مذاکرات ده ماههٔ شما با طالبان بودند. سر انجام در آخرین لحظات قبل از تصویب توافقنامه، دونالد ترمپ این توافقنامه را به کثافت دانی انداخت و در همان لحظات گفت: "مردم افغانستان حق دارند آیندهٔ بهتری داشته باشند". معنی این کلمات آقای ترمپ را وقتی فهمیدم که کاپی قرارداد شما با طالبان که از طریق کابل نیوز به بیرون درز کرده بود بدستم رسید. در این قرارداد شما به طالبان امتیازات ذیل را داده بودید:
1- ایشان را " امارت اسلامی افغانستان" خطاب کردید، حال آنکه طیارات ب ۵۲ دولت متبوع شما در اکتوبر-نومبر سال ۲۰۰۱ امارت اسلامی را نابود کرده است. طالبان با استفاده ازاشتیاق شما به خروج عاجل، شما را واداشت تا طرف مقابل قرارداد را "امارت اسلامی افغانستان" خطاب کنید و بدینوسیله موقف طالبان را بحیث فاتح جنگ بپذیرید و از چنین موقفی طالبان در مذاکرات بین الافغانی هم بحیث "امارت اسلامی" طبل احیای مجدد امارت اسلامی را بنوازند وخواستار تسلیمی حکومت و احزاب مستقر در داخل شوند. لویه جرگه صلح برگزارشده توسط دولت افغانستان بار ها اعلام نموده بود که بازگشت به امارت اسلامی برای مردم افغانستان قابل پذیرش نیست. اما شاید شما با مقامات وزارت خارجهٔ امریکا چنین استدلال کرده باشید که موضوع دولت آینده را باید افغانها خودشان تصمیم بگیرند. ایکاش در همین موضع تان هم پایدار می ماندید و در ساحاتی که از حیطهٔ صلاحیت دولت امریکا خارج بوده و مربوط افغانستان میشد، داخل مذاکره نمی شدید.
2- شما در غیاب نمایندهٔ دولت افغانستان و بدون اندک ترین اشاره به ضرورت رعایت شرایط مندرجه قرارداد استراتیژیک با دولت افغانستان، به طالبان تعهد دادید که نیروهای تان در چوکات زمانی توافق شده از خاک افغانستان خارج می شوند. در واقع قرارداد استراتیژیک تان با افغانستان را هم نادیده گرفتید. آیا این زیرپا کردن الفبای دیپلماسی نیست؟ شاید شما به علت و ابستگی مفرط این دولت به شما به موقف آن ارزشی قایل نیستید، اما مردم افغانستان از کسانی که با رأی آنها انتخاب شده اند، دفاع میکنند.
3- شما در مورد دولتسازی با طالبان توافقاتی داشتید. آیا دولتسازی یک موضوع بین الافغانی نیست؟ آیا سیستم دولتی کنونی افغانستان بسیار معیوب است که باید طالبان دولت دیگری (امارت اسلامی) را بسازند؟ باید از دونالد ترمپ رئیس جمهور امریکا تشکر کنیم که این قرارداد را که مفهومی جزتسلیمی یک ابرقدرت در برابر یک گروه تروریستی وابسته به آی اس آی پاکستان و واگذارنمودن افغانستان به این گروه نداشت، به گفتهٔ خودش مهدوم کرد.
4- نکته مهم دیگردرمورد زندانیان است. آقای خلیلزاد، شما بحیث نمایندهٔ ایالات متحده میتوانید با طالبان در مورد زندانیان گوانتانامو به توافقاتی برسید. اما به هیچ صورت حق مذاکره بالای زندانیان محبوس در زندانهای افغانستان را ندارید. در قرارداد دوحه موضوع رهائی تقریبأ همه زندانیان طالبان از زندانهای امریکا و افغانستان بحیث قدمی برای حسن نیت پذیرفته بودند. آیا شما تضمین کرده میتوانید که با رهائی این زندانیان طالبان حاضر به صلح بدون خواست احیای امارت اسلامی می شوند؟ یقینأ نه. پس چرا به با قمار های سنجیده میخواهید هزازان قاتلی را رها کنید که به احتمال قوی بازهم به امیدان های جنگ بر خواهند گشت. ین عمل شما از دید حقوق مدنی تصرفات مالکانه در مال غیر و از نگاه حقوق بین المللی تخطی از اصل احترام به حاکمیت ملی یک دولت عضو ملل متحد میباشد.
5- سرانجام اقدام اخیر شما در مورد رهائی انس حقانی(و حافظ رشید و ۸۰ زندانی ارشد دیگر طالبان) که بازهم منشأ خودرا از سفر شما به پاکستان می گیرد، حیرت انگیز است. اوباما دربرابریک عسکر امریکائی چهار شاه مار طالبان را از گوانتانامو رها کرد که مقامات بلند پایهٔ طالبان بودند و در دوحه وپاکستان اعضای هیآت مذاکره کننده با شما بودند. حالا شما به بهانهٔ "سرنخی برای آغاز مجدد صلح" میخواهید افغانها برای رهائی دو استاد امریکائی درست است که امریکا کمکهای مادی زیاد به افغانستان کرده است اما افغانها این کمک ها را با خون خویش جبران کرده اند. فامیل های امریکائی از ۲۰۰۲ بدینسو در امریکا مصؤن اند زیرا فرزندان ما افغانها تا شهادت در خط مقدم جبهه می جنگند و غیر نظامیان ما قربانی تروریسم اند. رهائی دو استاد امریکائی شاید برای وزارت خارجه امریکا یک پیروزی محسوب گردد اما نباید بکوشید این پیروزی را به قیمت رهائی سردستهٔ مهم شبکهٔ حقانی که حتی مطابق گزارشات منابع امریکائی قاتل ده ها هزار افغانستان است، بدست بیاورید. مزدوران تنظیمی که شما با آنها در این مورد در کابل گفتگو کردید و رضایت شان را گرفتید، صرف با شما پیوند دیرینه دارند، نه با مردم یا رهبری دولت افغانستان. امید حوصلهٔ مردم افغانستان را بیشتر از این امتحان نکنید.
بهرام صادقی