به داکترزلمی خلیلزاد بعد از ناکامی ماموریتی که در آغاز امسال به عهده داشت یعنی پیشبرد مذاکرات صلح با طالبان، اکنون یک وظیفهٔ کوچک تر داده شده است که عبارت است از تبادلهٔ دو استاد پوهنتون امریکائی کابل با طالبان.
خلیلزاد درسفر مؤرخ ۸ عقرب اش به کابل در دیدار با برخی رهبران تنظیمی موضوع تبادله تعداد زیادی اززندانیان بشمول انس حقانی را مطرح کرده و رندانه گفته بود: " میخواهم از این طریق سر نخی برای آغاز مجدد مذاکرات پیدا کنم" . قرار اظهارات حاجی دین محمد به رسانه ها تنظیمی های مذکوربه خواست خلیلزاد لبیک گفته اند. خوشبختانه ارگ با رهائی انس حقانی مخالفت کردو خلیلزاد مجبوربه سفر مجدد به پاکستان شد. قرار معلوم هیأت طالبان بعد از نمایش مذاکرات با عمران خان و نظامیان پاکستان به قطر بر نگشته و مهمان آی. اس.آی اند. به اساس اظهارات وحید مژده با تلویزیون طلوع، خلیلزادمصروف تبادلهٔ زندانیان است و طالبان برای تبادلهٔ دو استاد امریکائی لیستی از والی ها و قوماندانهای خود را که در زندانهای دولت افغانستان محبوس اند به خلیلزاد داده و خواستار رهائی آن ها شده اند. پس روشن است هدف تلاشهای کنونی خلیلزاد رابطهٔ مستقیم به صلح افغانستان ندارد. بتاریخ ۹ عقرب عبدالله عبدالله پشتیبانی خود را از رهائی زندانیان چنین ابراز نمود: " اگر تبادلهٔ زندانیان به صلح کمک کند، باید با آن همکاری شود. وقتی میخواهیم به صلح برسیم آرزوی ما اینست که یک روزی هیچ زندانی سیاسی نداشته باشیم. و اگر بندی هایی اینجا هسند باید درمورد رهائی شان کارصورت بگیرد. "
این جواب عبدالله هم لبیک است وهم چراغ سبز. اما با یک پیشوند مردم فریبانهٔ " اگر تبادلهٔ زندانیان به صلح کمک کند". برخی رسانه ها این جملهٔ عبدالله را رضائیت مشروط تعبیر کرده اند. اما در دنیای سیاست این پیشوند ها ارزشی ندارند. خلیلزاداین مبهم گوئی را جدی نمی گیرد و از همان لبیک عبدالله برای تحت فشار قراردادن غنی استفاده میکند. از طرف دیگر مردم افغانستان با شنیدن این جمله به توانائی داکترعبدالله برای تشخیص خیر وشر مشکوک می شوند. مردم علاقمند اند بدانند تحلیل رئیس اجرائیه چیست؟ آیا رهائی انس حقانی و ۸۰ تن از قوماندانان برجسته و والیان طالبان در تبادله با دو تبعهٔ امریکا به صلح افغانستان کمک میکند یا به تقویت ماشین جنگی و آشتی نا پذیرشدن بیشترطالبان؟ تبادله زندانیان یکنوع معامله است. این معامله با صلح هیچ ارتباطی ندارد. درگذشته که موضوع تبادله اصلأ مطرح نبود و زمامداران کابل خواستند حسن نیت خود را به طالبان نشان دهند، شاهد نزدیک شدن به صلح نبودیم. آیا رهائی صد ها زندانی طالبان از زندان بگرام توسط حامد کرزی در ۲۰۱۴ و رهائی ۷۰۰ زندانی طالبان درجریان همین سال توسط غنی به صلح کمک کرد یا طالبان را جری تر ساخت؟ شما بحیث مدعی خستگی ناپذیر پُست ریاست جهموری در این مورد چه فکر می کنید؟ کی برای تان این معما را حل کند؟ خلیلزاد؟ خلیلزاد مامور یک دولت بیگانه است وبرای منافع دولت متبوع خود تلاش میکند. اگرخدا نا خواسته فردا رئیس جمهور شوید توانائی تصمیمگیری در موردمسایل بزرگ ملی را خواهید داشت؟ یا تاریخ تکرار خواهد شد و شما هم چون رهبر مرحوم تان از یک دشمن افغانستان دعوت خواهید کرد که مشاورارشد شما در مسایل سیاست خارجی باشد.
در ضمن عبدالله عبدالله انس حقانی و ۸۰ نفر همسنگ اش را "زندانی سیاسی" خوانده است. حال آنکه همیشه طالبان را تروریست میخواند. در عمل طالبان دهشت افگن، عامل یک کشوربیگانه وجنایتکار جنگی اند. زندانی سیاسی شخصی است که بخاطر عقاید، روابط و فعالیتهای صرفأ سیاسی اش محبوس شده باشد. برای اطلاع داکتر عبدالله باید بگویم که افغانستان همین حالا هیچ زندانی سیاسی ندارد. قرار معلوم خوش خدمتی به خلیلزاد وجانبس سفیر امریکا عامل این انعطاف ۱۸۰ درجه درموضع عبدالله است. رهائی ۸۰ قوماندان و والی طالبان تیل پاشیدن بر آتش جنگی است که افغانستان در آن میسوزد. موضع دولتمردان افغانستان در این رابطه ثبت تاریخ خواهد شد.
بتاریخ ۹ عقرب خلیلزاد از پاکستان دوباره به کابل برگشت. احتمال آن وجود دارد که آی.اس آی از رهائی خط سرخ ارگ یعنی انس حقانی منصرف شده و در عوض فرد برجستهٔ دیگری از گروه حقانی را در لیست طویل ۸۰ نفری خویش اضافه کرده باشد. اینبار اشرف غنی در دامی گیر می افتد که با عدم دقت وسنجش برای خویش پهن کرده است. خط سرخ برای یک رئیس جمهور باید منافع ملی اش باشد نه یک شخص معین. وضع موجود را میتوان چنین تشریح کرد. امریکا در ساحات مختلف به افغانستان کمک میکند. حالا از افغانستان میخواهد تا برای تبادله با دو نفر از اتباع اش چند زندانی طالبان را رها کند. موضع افغانستان باید این باشد که حاضر به همکاری است اما در چوکات منافع علیای کشور و با در نظرداشت تشویش های امنیتی خویش.
از جانب دیگر برای خلیلزاد هم نا مناسب است که به هر خواست نا معقول طالبان سر تسلیم فرو می آورد و با وصف اطلاع کامل از خرابی وضع امنیتی افغانستان به عوض چنه زدن با طالبان لیست ۸۰ نفری قوماندان و ووالیان طالبان را بالای میزاشرف غنی می گذارد و خواستار رهائی آنها میشود. در معاملهٔ تبادل زندانیان چنه زدن با جانب مقابل یک اصل است. خلیلزاد باید با طالبان چنه میزد، افراد مهم را از لیست حذف میکرد، تعداد را به حد اقل ممکنه میرساند و سپس به حکومت افغانستان مراجعه می نمود. وقتی مصرف از جیب مردم افغانستان مطرح باشد خلیلزاد حاتم طائی میشود.
(ختم)
