نام کتاب: سابقۀ تاریخی اهل هنود افغانستان
مؤلف: عبدالباری جمال
ناشر: انجمن دانش درکاناد
تیراژ: پنجصد جلد
مهتمم: ک . پیکار پامیر
دیزاین پشتی : داکترثنا نیکپی
سال طبع : ۱۴۰۰خورشیدی
محل چاپ: تورنتو- کانادا
این، هفتمین عنوان کتابست که خوشبختانه ظرف چند سال اخیردرشهربزرگ تورنتو، توسط دوست فرهیخته (عبدالباری جمال) تدوین، تألیف و طبع میشود.
"سابقۀ تاریخی اهل هنود درافغانستان" را که درروزهای پسین درشهرتورنتو به زیورچاپ آراسته شده و اینک دراختیارشما خواننده های گرانقدر قراردارد، درواقع، اثربکر وارزشمندی می یابم که قبلاً چنین کتابی درافغانستان به طبع نرسیده است. این تذکرهرگزبه این معنا نخواهد بود که قبلاً پیرامون حیات و ممات اهل هنود اعم ازهندو وسیکهه افغانستان مطالبی نگاشته نشده و یا به طبع نرسیده اند. مسلماً مطالب، مقاله ها ویا رساله هایی درمطبوعات درون مرزی و برون مرزی کشورازطرف برخی ازشخصیت های قلم بدست اهل هنود و غیر هنود نگاشته شده و به نشر رسیده اند. اما آنچه اثرحاضررا ارزشمند ترو برجسته ترازدیگران مینمایاند، همانا کاوش تاریخی بیشتر، گرِدآوری معلومات مفصلتر وشرح و بسط همه جانبه راجع به هویت فردی، اجتماعی، ملی و تاریخی این قوم زحمتکش افغانستان، آنهم بگونۀ منظم، مرتب، مسلسل و مستند میباشد.
آقای عبدالباری جمال، همانند کارهای قبلی اش، کوشیده است تا آنجا که برایش ممکن و مقدور بوده است، کلیه مسایل وموضوعات اهل هنود کشور، اعم از ریشه های تاریخی، عادات و عبادات، پیشه وتجارت، طرزاستفاده ازلباس و خوراک، مراسم مذهبی، عبادتگاه ها، همسایه داری ها، ارتباطات انسانی و اجتماعی، خدمتگزاریها و امانتداریها، معابد و مکانهای باستانی وشخصیت های علمی و هنری آنها را قدم به قدم بیرون کشیده به توجه هموطنان گرامی ما قراردهد.
بخش جالبترمربوط به موضوعات مندرج بخش دوم این اثر را شرح زنده گی فردی و اجتماعی و مذهبی اهل هنود قندهارتشکیل میدهد؛ زیرا آقای جمال خود زادۀ قندهار بوده و چشمدید ها و معلومات دقیق و دلچسبی ازهمشهریان هندوی خویش داشته است.
مؤلف محترم درقسمت معرفی کامل اهل هنود قندهارتا آنجا پیشرفته است که حتا تعداد دقیق و مکمل عبادتگاه ها، محلات هندو سوزان، باغها، تفریحگاه ها، رواج ها وملکیت های غیرمنقول آنها را نیزتوضیح مینماید که برای هرخواننده، بخصوص برای هر افغان درداخل و خارج کشورتازه گی دارد.
مطالب و مندرجات این اثر، همچنان برای پژوهشگران ما درآینده، ارزش فوق العاده یی خواهد داشت. بخصوص، حالا که متأسفانه اهل هنود، این سابقه دارترین ساکنان سرزمین باستانی افغانستان مورد جفا و بی مهری راستگرایان دینی ومذهبی و طرف مخاصمت خونین تروریستهای طالبی و داعشی قرارگرفته و مجبوربه ترک خانه و کاشانۀ اجدادی خویش شده اند، فهم و درک سوابق تاریخی واهمیت فعالیتهای مفید بازرگانی آنها درافغانستان متبارزترمیشود.
انجمن دانش درکانادا افتخاردارد که به سلسلۀ همکاریهای فرهنگی با نویسنده گان، شاعران و پژوهشگران عزیزدرکانادا وسایرکشورها، اینک مصدرهمکاری دیگر با محترم عبدالباری جمال درجهت تنظیم، ترتیب و طبع این اثرمفید نیزگردید.
به این وسیله، برای دوست دانشمند عبدالباری جمال عمردراز وموفقیت های مزید درراه پژوهش و نگارش بیشترآرزو میکنم.
نیز،مطالعۀ ژرفنگرانۀ کتاب حاضر و استفادۀ بهینه از مندرجات آنرا برای همۀ علاقمندان هموطن و همزبان سفارش مینمایم.