برداشت و تجربه  من از مطالعه کتاب « فرگشت جهانی شدن» تالیف داکتر سید موسی صمیمی

«فرگشت جهانی شدن» - جهانی شدن در پرتو اقتصاد سیاسی ـ تازه ترین اثر جناب داکتر سید موسی صمیمی است که در این روزها از زیر چاپ بیرون شده است. این کتاب را خوشبختانه در اثر لطف و بزرگواری خود آقای صمیمی بدست آوردم و آن را با کمال شوق خواندم و افسوسم آمد که برداشت و تجربه ام را بعد از خوانش این اثر با دوستداران و علاقه مندان کتاب های تحقیقی،

به ویژه آنهایی شریک نسازم  که به مسائل سیاسی به گونه عمیق و سیستماتیک می اندیشند. 
ارچند جناب داکتر رسول رحیم  با معرفی  و مقدمه زیبایش و نویسنده توانا جناب ف. هیرمند با مقاله کوتاه اما ژرفش، شرح مفصلی در مورد وجوه کلی محتوای کتاب نوشته اند، اما به باور من این اشارات به هیچ صورت کافی نبوده و جای مطالعه مستقل کتاب را نمی گیرند. خواننده با پشتکار وقتی به این نکته پی می برد که در هر فصل و فراز این کتاب متوجه ده ها مطلب مهم و حتی مبرمی می شود که ایجاب معرفی را می نمایند. بنابراین، «فرگشت جهانی شدن» بدون شک ارزش آن را دارد تا هرچه بیشتر مورد توجه اهل تحقیق و مطالعه  قرار گیرد و همزمان  واکاوی، نقد و تحلیل های درخور و شایسته ای از آن صورت بگیرد. 
من در این جا نه قصد نقد و تحلیل این گنجینه پر گهر را دارم و نه صلاحیت آن را در خود می بینم. هدف من صرف جلب توجه اهل مطالعه و تحقیق است  تا مبادا  از کنار این اثر به آسانی بگذرند و آن را ناخوانده بگذارند. 
«فرگشت جهانی شدن » - جهانی شدن در پرتو اقتصاد سیاسی- دهمین اثر داکتر صمیمی است. او قبلا چهار اثر ماندگار به زبان شیرین فارسی و پنج اثر به زبان آلمانی از خود به یادگار مانده است. فرگشت جهانی شدن پنجمین کتاب ایشان به زبان فارسی است. هر چند تمام آثار داکتر صمیمی جنبه تحقیقی داشته و دارای ارزش اکادمیک و وزنه های علمی سنگینی می باشند اما به باور من اثر جدید ایشان  یک شاهکار است.
شایان ‌‌ذکر است که آقای صمیمی به صد ها مقاله به زبان های آلمانی ، فارسی و پشتو نیز نوشته است که اکثر مقاله های فارسی او در آرشیو «سایت گقتمان دموکراسی برای افغانستان» موجود می باشند. همچنین به ده ها سخنرانی ایشان که اکثرآ در کنفرانس ها و محافل معتبر ایراد گردیده اند نیز به نشر رسیده اند. در این کنفرانس ها و محافل از او به عنوان یک شخصیت صاحب صلاحیت دعوت شده است. او شخصیت شناخته شده ای است که نیازی به معرفی ندارد.
داکتر صمیمی برای نوشتن این اثر سه سال از عمر گرانبهای خود را صرف کرده است. با پشتکار و انضباط و دسیپلین منحصر به فرد خودش او در این مدت تحقیقات وسیع و دامنه داری به سه زبان مهم و پر غنایی دنیا یعنی انگلیسی٬ آلمانی و فارسی انجام داده است. او با مطالعه صد ها جلد از کتاب های استاندارد و اکادمیک و مقاله ها و نشرات معتبر جهانی در این مورد نه تنها عصاره مطالعات و تحقیقات اش را در اختیار خوانندگان قرار می دهد بلکه با تحلیل های عالمانه و استادانه خویش مسائل بکر و تخصصی را برای  مخاطبان غیر متخصص قابل فهم می سازد. کتاب «فرگشت جهانی شدن» که در۵۰۰ صفحه با یک ادبیات زیبا و صحافت عالی به چاپ رسیده است، حلاوت و روانی یک رمان جالب را دارد. 
نویسنده، تکامل تدریجی جهانی شدن را با تمام ابعاد آن چنان به زیبایی تشریح می دهد که خواننده نمی تواند کتاب را از دستش به زمین بگذارد. در بخش های از کتاب مسائل تیوریک و بحث های اکادمیک شاید در نگاه نخست برای خوانندگان غیر متخصص سنگینی کند، اما مولف با پیشینه اکادمیک و تجارب استادی و دانشگاهی که دارد، این مسائل تیوریک و خشک را با ارایه گراف ها و جدول ها چنان قابل فهم می سازد که خواننده غیر حرفه یی هم آن را با کمال شوق می خواند و می فهمد.
این اثر مانند یک باغ است که در آن می توان میوه های رنگارنگ و لذیذی یافت. کتاب که در پرتو اقتصاد سیاسی به موضوعات نگریسته است، تک بعدی نیست که در آن صرف به بُعد اقتصادی جهانی شدن پرداخته شده باشد. نویسنده جهانی شدن را از ابعاد و زوایایی تاریخی، سیاسی  و محیط زیستی و سایر جوانب آن با آمار و ارقام مورد تحقیق و بررسی قرار داده و پیامدهای ناشی از آن را تحلیل نموده و مورد نقد و بررسی قرار می دهد.
مولف، تاریخ جهانی شدن را با ظهور کشورهای سرمایه داری و نولیرالیسم و نوکنزیانیزم شروع نمی کند، بل خیلی جلوتر رفته، از آغاز آن که به قول نویسنده «نظام های باجگیر درونی و خراج گیر بیرونی»است، یعنی از فرایند جهانی شدن باستان شروع می کند. او با یک نظر گذرا به آن به جهانی شدن پس از جنگ جهانی دوم به چگونگی ظهور دو قدرت جدید جهانی یعنی اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده آمریکا می پردازد. نویسنده جهان دوقطی را واکاوی کرده و به شکل انتقادی هژمونی ایالات متحده را بررسی، تحلیل و نقد می کند. از ۵۴ مداخله مسقیم نظامی آمریکا و دستگاه «سیا» که اکثرا بعد از آن که تحریم های اقتصادی این ابر قدرت جهانی کار ساز نمی افتد نام می برد که بدون درنظرداشت هیچگونه معیار بین المللی صورت می گیرد. او به گونه مثال از سه مداخله آمریکا یعنی مداخله در ایران و سرنگونی داکتر مصدق نخست وزیر منتخب آن کشور توسط سازمان «سیا»، از مداخله آمریکا در کانگو و قتل فاجعه بار و وحشتناک پاتریس لومومبا نخست وزیر جمهوری دموکراتیک آن کشور و انداختن پیکر او در بین تیزاب٫ برای گم کردن رد پای جنایت شان  و از مداخله آمریکا در شیلی و براندازی سلوادور آلنده رئیس جمهور منتخب آن کشور و برقراری حکومت نظامی پنوشه به تفصیل سخن می گوید.
 مداخله و سیاست های براندازی حکومت ها و خرید افراد و دادن رشوت و مداخله در انتخابات و تعیین برنده انتخابات و برپایی شورش به وسیله پول در شیلی هر چند بیش از پنجاه سال از آن می گذرد، اما سیاست های آمریکا با کارگردانی جان کیری و خلیل زاد در دو دهه گذشته در افغانستان شباهت های خیلی زیادی با آنجا دارد که انسان می تواند از آن درس های زیادی بگیرد و شناخت خوبی از سیاست های زیر زمینی سازمان «سیا» حاصل کند.
روی سخن نویسنده صرف سیاست های کشور های غربی تحت هژمونی ایالات متحده و روند جهانی شدن در این کشور ها نیست. او چگونگی رشد سرمایه داری در اتحاد جماهیر شوروی و چین را نیز موشکافانه مورد نقد و ارزیابی قرار می دهد. از سیاست ها و اعمال دیکتاتور منشانه و کشتار های استالین در این مورد سخن می گوید که ممکن به مذاق بسیاری از چپ ها موافق نباشد. 
در بخش ششم  و هفتم در حدود صد صفحه از کتاب به چین اختصاص یافته است. بعد از یک نظر گذرا به امپراتوری های باستان چین به تلاش های هدفمندانه ملی گرایان چین تحت رهبری سون یاتسین برمی گردد و به راه پر خم و پیچ حزب کمونیست چین و رشد سریع سرمایه داری و پیش رفت چین می پردازد. این بخش شاید جالب ترین فصل برای علاقه مندان تاریخ و سیاست های چین باشد.
کتاب را می توان با تماس با این ایمیل This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. و یا با مراجعه به وبسایت  بدست آورد.

شماره تلفون در هالند  ۰۰۳۱۶۴۱۳۷۵۶۳۸


 

اخبار روز

06 جدی 1403

BBC ‮فارسی - BBC News فارسی BBC ‮فارسی

کتاب ها