رایط کنونی افغانستان پیچیدگی های خود را دارد. مداخلات همسایگان برای ایجاد بی ثباتی در افغانستان از دید هیچکس پوشیده نیست.  پخش اخبار جعلی مبالغه آمیزدر رسانه های اجتماعی در رابطه با آنچه در افغانستان اتفاق می افتد بر بغرنجی قضاوت در مورد اوضاع می افزاید.

اسلام، در طول تاريخ خود، نه تنها عامل وحدت بشمار نرفته، که مهمترين عامل ايجاد تفرقه های کين توزانه و کشتارهای وحشيانه بوده است. تا زمانی که ملت ها، اقوام، و طوايف ساکن درآسيای غربی و شرق میانه بخواهند خود را با اسلاميت خويش مشخص و تعريف کنند به هيچ روی نمی توان اميدی به آرامش و استقلال و پيشرفت اين جوامع داشت.

از آن زمان (۱۵/۱۶ سپتامبر) به این سو که گروه طالب، به ویژه بخش گروه حقّانی غلجایی تبار در تداوم خصومت تاریخی  با گروه ملا غنی برادر  درانی تبار، "ارگ نشین" گردیده اند،  نوشته های  زیادی، نظر به دیدگاه های ایدولوژیک و مواضع سیاسی هر گروه  هم از طرف نخبگان افغان و هم از طرف اندیشکده های جهان در مورد گروه طالب رقم زده شده اند، 

مقولۀ بازی بزرگ از رومان "کیم" نوشتۀ جوزف رودیارد کیپلینگ(1936 – 1865) نویسنده، رومان نویس و خبر نگار بریتانیایی گرفته شد که به رقابت های سیاسی و نظامی امپراتوری های بریتانیا و روسیۀ تزاری در آسیای مرکزی اطلاق شد.

سالها قبل با یک همکارم در کابل بحثی داشتیم روی اینکه طالبان یک جنبش دینی مذهبی است یا یک جنبش قومی. آن همکارم که متعلق به قوم پشتون بود، اصرار داشت که طالبان یک جنبش قومی است که برای احقاق حقوق حقه ی قوم پشتون مبارزه میکند و او این مبارزه را برحق میدانست. من دران زمان با اومخالفت میکردم و میخواستم برایش ثابت کنم که موضوع بر عکس است

سرانجام دولت یونان و اتحادیهٔ اروپا به این نتیجه رسیدند که جزایر بحیرهٔ اژهٔ یونان برای سالهای طولانی محل رجوع پناهجویانی خواهد ماند که از طریق ترکیه وارد مرز های خارجی اروپا میشوند. اتحادیهٔ اروپا در چوکات یک پلان جامع جلوگیری از ورود پناهجویان دست به اقدامات متعدد زده است.

طالبانیزم را به عنوان یک پدیده میتوان از زاویای مختلف و با رویکردهای گوناگون ماورای مذهبی از قبیل تشیع و اهل سنت مورد بررسی و تحلیل قرار داد وبامقتضای  چنین نگاه باید گفت اگر درچهار چوب مذهب شیعی بدان نگریست نباید آنرا با قاعده گری و در پارادائیم عقیده آنرا از سنخ انجمن حجتیه  و غیره شاخه  های شبه مذهبی  و سیاسی در مذهب تشیع  یکسان تصؤر کرد

وطنیاران عزیز با نشر این مضمون روزچهلم اشغال افغانستان توسط پاکستان درحالت سپری شدن است. بیایم که در پهلوی غم شریکی از خود سوال کنیم که امروز در کجایی تاریخ ایستاده ایم. اعتقاد به شخصيت های تاريخی، اعتقاد به پاکی بی انتهای آدميان گذشته، اعتقاد به سياه و سفيد بودن آنچه برما رفته، تقسيم مردمان به خوب و بد مطلق ، استعمار و

از زمانی که گروه  ترویکای ارگ نشین (متشکل از اشرف غنی، رییس جمهور،  حمدالله محب، مشاور ارشد امنیتی رییس جمهور و  فضل محمود فضلی،  رییس عمومی اداره امور ریاست جمهوری) افغانستان را هدفمند به گروه طالب ارزانی کرد، در حدود یک ماه (بتاریخ ۱۵ تا ۱۶  اگست سال)  میگذرد.

نویسنده: بهادرا کومار
منبع: اندین پنچ لاین ۱۷ سپتمبر۲۰۲۱ 
مترجم: رسول رحیم
یادداشت مترجم: هدف اصلی تمام نوشته ها و ترجمه های من، جلوگیری از کشتار بی موجب بیشتر هموطنان بلا کشیده ام، کمک به تفاهم واقع نگرانه در بین افغان ها در جهت قطع جنگ چهل و اند ساله و رسیدن به یک صلح عادلانه و پایدار در زادگاه عزیزما افغانستان است.

نویسنده: والری کولیکو
منبع : نیوایسترن اوت لوک ۱۶ سپتمبر ۲۰۲۱
مترجم: رسول رحیم
گام های سیاسی نخستین طالبان با دقت خاصی توسط جامعه بین المللی نظاره می شود تا سمت وسوی تماس های بیشتر و روابط شان را با مقامات جدید افغانستان تعیین نمایند.

به تاریخ  ۱۵ اگست ۲۰۲۱ فدراسیون سازمانهای پناهندگان افغان در اروپا (فارو)  درست پس ازافتادن شهر کابل بدست طالبان،  نهاد ها و شخصیت های دلسوز وطن و طرفدار مردم سالاری را فراخواند تا بتاریخ ۱۱ سپتمبر ۲۰۲۱، روزی که همه مشکلات کنونی افغانستان با آن گره خورده است، یکصدا و هماهنگ علیه عاملین اصلی بحران بشری،

نویسنده: عزیز نسین طنزنویس ترکی
برگردان به فارسی دری: معراج امیری

چندی قبل از سقوط حکومت در کابل این اثر عزیز نسین نویسنده وطنزنویس نامدار ترکی را خواندم و تصمیم به ترجمه آن گرفتم ، اما سرعت جریانات طوری آمد که بموقع بدسترس خوانندگان قرار گرفته نتوانست. با وجود آنهم فکر میکنم که مطالعه این طنز زیبا برای خوانندگان محترم دلچسپ خواهد بود

کمک های بشری را به طالبان نه دهید به ملیشیای مسلح خود توزیع اش میکند
 
حالا جامعۀ جهانی گویا از خواب غفلت چشم باز کرده و بعد از اتفاق افتادن همه فاجعه ها به فکر کمک به شهروندان فقیر و گرسنۀ افغانستان افتاده است، گرچه انتقال و توزیع چنین امداد ها در اوضاع کنونی قسماً باعث جلوگیری از فاجعۀ انسانی خواهد گردید،

خروج امریکا از افغانستان سوال دیگری را نیز در برابرمان قرار می دهد: در صورتی که طالبان قادر باشند حاکمیت شان را در داخل مرزها تامین نمایند؛ رابطۀ شان با جهان، کشورهای همسایه، روسیه و هندوستان چه گونه خواهد بود؟  
طالبان گروه مستقل ملی نیستند که سیاست خارجی شان را بر مبنای منافع ملی کشورتنظیم نمایند.

شما،  قامتِ رسا بر افراشتید  تا دیگران زبونی قد خمیدگی را نپذیرند، 
شما صدای آزادگی را بلند کردید تا دیگران سکوت حقارت را بشکنند، 
شما قیام کردید تا دیگران بر ذلت تسلیمی دست رد بزنند، 
هر قطره اشک شما مروارید ناب و هر قطره خون شما لعل درخشان، 

با  "راهپیمایی برای حقوق انسانی مردم افغانستان در امستردام" / هلند روز شنبه یازدهم سپتامبر ۲۰۲۱ 

افغانستان امروز که خانه آبایی همه باشندگان این سرزمین کهن است، به دلیل موقعیت "ژیوپولیتیک" و همچنان نظر به ساختار های چند لایه ای نا همگون درون مرزی ، بازهم به پرتگاه عمیق ترسیاسی کشانده شد.

نویسنده: بهادرا کومار
منبع: اندین پنچ لاین ۸ سپتمبر ۲۰۲۱
مترجم: رسول رحیم
کشورهای منطقه از این به شدت تکان خورده اند که برید جنرال حمید فیض رییس دستگاه استخبارات نظامی پاکستان (آی اس آی) طالبان را مجبور ساخته است تا چنان حکومت موقتی را اعلام نمایند که حفظ کنترول راولپندی را بر اهرم قدرت در کابل تضمین نماید. 

هرگاه با ژرف اندیشی و چشم باز به بازیهای پیدا و پنهان کنونی در اوضاع و شرایط ملی، منطقوی و بین المللی بنگریم و با در نظر داشت همه طرفهای درگیر داخلی و بین المللی قضیۀ بسیار پیچیده و بغرنج افغانستان را تحلیل و بررسی کنیم، تقابل آشکار و مداخلۀ مستقیم قدرتهای بزرگ منطقوی (امریکا، چین، روسیه بر محور تجاوز نظامی پاکستان) و

رقابتهای دست دوم و تماشایی ایران، ترکیه و کشورهای آسیای میانه برای دفاع از خود را مشاهده کرده می توانیم.

آیا افغانستان بار دیگر به لانۀ تروریزم بین المللی مبدل می شود؟
واقعۀ یازده سپتمبر ۲۰۰۱ در امریکا وضعیتی را بوجود آورده بود که پاسخ سریع و درخور توجهی را از جانب دولتمداران آن کشور در دستور کار قرار می داد. افکار عمومی جهان و مخصوصاً مردم امریکا انتظار داشتند تا عاملین آن هرچه زودتر مجازات گردند. زیرا آن حمله، صرف نظر از خسارات جانی و مالی، از نظر حیثیتی نیز تحقیر و توهین بزرگی به امریکا و سازمان های استخباراتی اش بود. وقتی هم طالبان از تحویل دادن اسامه بن لادن، طراح حمله، خودداری کردند خشم امریکا را برانگیختند و پای آن کشور را به جنگی کشانیدند که بیست سال به درازا کشید. 

بدون شک مشخصۀ بارز طالبان، رجعت گرایی قرون وسطایی با همۀ ابعاد آن است. اما بسنده کردن به این تعریف ساده شاید مانعی برای شناخت دقیق این گروه باشد. طالبان دهۀ نود مسلمانان سنتی بودند که به اکثر مسایل داخلی و بین المللی از همین دریچه می دیدند. بیشترین رهبران شان نیز طلبه های مدارس دینی پاکستان بودند و بنابرآن از اصول، قواعد

درچند روزگذشته آنچه که باعث حيرت مردم جهان و افغانستان شده، سبعيتی بود که طالبان با تصرف سر زمین و سقوط نظام سیاسی افغانستان ازخود نشان داده اند. 
سقوط کابل بدست طالبان  مرا بیاد داستان معرفی کتاب ( طبل حلبی ) اثر گونتر گراس نویسنده آلمانی انداخت. داستان طبل حلبی، گراس که تاریخ، ترس، طنز و هجو را با تصویرسازی و تخیلاتی پویا و نا متعارف درهم می آمیزد، یک رومان است.

براي نخستين بار در تاريخ معاصر كشور در دهه چهل حل مساله ملي را زنده‌ياد محمد طاهر بدخشي مطرح نمود. بدخشي می‌گفت، «مساله ملي در حال حاضر به صورت صدايي ضعيف به نظر می‌رسد، اما اين صدايي ضعيف فردا به غرش سهمگين بدل خواهد شد». طرح را بدخشي نیم قرن پیش از امروز بيان كرده بود و امروز تحقق يافته و سرِ زبان‌ها است. متاسفانه؛ یک‌تعداد این طرح را از خاطر عدم آگاهی کامل و حسود بودن‌شان قبول نمی‌کنند.

شاید همه این مقوله را قبول نماییم که شعور سیاسی افعانها پاهین است. چطور می‌تواند  تغیری در مقوله وارد نمود؟ شاید زیادی موافق باشند هر کس برای هر کار ساخته نشده یا به عبارت دیگر هر کار از دست هر کس ساخته نیست. که مخاطب این سخن دوستانی است که استعداد سیاسی ندارد. ببینیم هر کس  که ضعف بصیرت سیاسی شان بار ها ثابت شده دست از اظهار نظر سیاسی خود داری نمی‌کنند. و چه رسد به معذرت خواهی از اشتباهات شان!

از سلمان رشدی سوالی سیاسی کردند و از پاسخ دادن به آن خود داری کرد گفت برای دست اندرکاران ادبیات بهتر است که به سیاست دست نزنند.

زنان علیه طالبان!

با قدرت گرفتن مجدد نیروی ارتجاعی و ضد زن طالبان در افغانستان، همه مردم دنیا از این حرف میزنند که اولین قربانیان این حکومت، میلیونها زن هستند.

هنوز چند روزی از قدرت گرفتن این جریان ارتجاعی نگذشته که فرمان ازدواج کودکان دختر و محبوس شدن زنان در خانه ها و  تحمیل حجاب اجباری  و قوانین اسلامی از طرف مسئولین این باند مطرح میشود و کم کم هر جا که

نویسنده: بریان بیرلتیک
منبع: نیو ایسترن اوت لوک ۲۰ اگست ۲۰۲۱
مترجم:رسول رحیم
یادداشت مترجم: تراژیدی خونین چهل و اند ساله افغانستان وارد نمایش میان پرده یی تازه ای شده است که ظاهرا با خروج نیروهای امریکایی و به قدرت رسیدن بالنسبه آسان طالبان همراه است. رسانه های داخلی و بین المللی با پخش کلیپ های هجوم هزاران انسان منزجر از برگشت طالبان به میدان هوایی حامد کرزی

وطنپاله هېوادوالو،
د امریکې متحده ایالتونو زمونږ هېواد د خپل مریه دولت پاکستان سره یوځای زمونږ د زخمي هېواد او بلالېدلو خلکو برخه لیک د یوه تر مخه ټاکل شوي پلان پر بنسټ د جنګی جنایتکوونکو طالبانو په لاس کې ورکړ او خپله ګواکې وتښول.

تاریخ خونبارکشورعزیزما درواقع تاریخ عجیب و عبرت آموز و بوقلمونی بوده است. فرود و فرازجریان این تاریخ هم سریع السیر بوده وهم  متأسفانه تکرارمکررات. به همین اساس، مرور و مطالعه ی تاریخ این سرزمین باید برای همه ی ما ضروری، دلچسب و انتباه آمیز باشد. بخصوص تاریخ معاصرکشورما، گفتنیها، شنیدنی ها و صحنه های تکان دهنده و گاهی هم خنده آوری باخودحمل کرده است.

به تاریخ 14 اگست 2021 مظاهرات با شکوهی ضد دولت پاکستان در برلین صورت گرفت. این مظاهرات بنا بر دعوت نهاد کلتوری افغان ویک اپ (wake up) و هواخواهان حزب همبستگی افغانستان فراخوانده شده بود که  سازمانهای ضد جنگ و طرفداران صلح، سازمانهای دفاع از حقوق بشر، خانۀ فرهنگ افغان در برلین،  

در روزهای پسین تحولات و تغییرات در کشور چنان سیر شتابان داشت و دارد که کمتر مجالی برای تحلیل و تفسیر باقی می گذارد. دو دهه حضورنظامی ایالات متحده و ناتو با یک هرج و مرج غیر قابل باور و در برابر چشمان بهت زدۀ جهانیان و افغان ها، به پایان رسید.
عمارت متزلزلی که به وسیلۀ امریکا و ناتو در مدت بیست سال ساخته شده بود، در اثر فساد درونی دولتمردان نابکار و خائن چنان فرونشست که هیچ کسی تصور نمی کرد. 

هموطنان گرامی مقیم خارج،
فدراسیون سازمانهای پناهندگان افغان در اروپا (فارو) شما را فرامیخواند تا بتاریخ ۱۱ سپتمبر ۲۰۲۱ ، یکصدا و هماهنگ علیه عاملین اصلی بحران بشری، سیاسی و حقوق بشری که به مقتضای منافع استراتیزیک امریکا، توسط پاکستان برمردم افغانستان تحمیل شده، در هر جائی که هستید، دست به تظاهرات اعتراضی بزنید! 

برای تمام مردم افغانستان و جهان روشن شده است که پس از بیست سال اشغال و تجاوز، بر مبنای قرارداد ننگین قطر بین امریکا و پاکستان، وطن و مردم افغانستان را به افراطیون و ملیشه های پاکستانی تسلیم کردند. خائنان ملی دولت اشرف غنی احمد زی (این معمار طرح فاشیزم قومی در افغانستان) این پروسۀ تسلیم دهی وطن ومردم را به طالبان بر اساس پرژۀ استراتیژیک امریکایی-پاکستانی در طول سالیان قدرت تا ورود آنان به کابل، رهبری کردند

جنگ  چهل و اند ساله جنگ بی پایان می شود؟
با ترجمه ای از یک تحلیل عالی مارک فندی پیته 
ویراستار و مترجم : رسول رحیم
همه شواهد حاکی از آن اند که کابل نیز مانند سایر شهر های بزرگ کشور به زودی سقوط خواهد کرد. ظاهرا امریکایی ها به تعویض بدنام ترین حکومت تحت الحمایه شان درتاریخ افغانستان کمک خواهند کرد، تا بایدن هم در درون امریکا، به مخالفان بیرون کشیدن نیروها از افغانستان نشان بدهد که گویا کمک اساسی به «پروسه صلح» نموده است،

پیشروی طالبان و تصرف‌ پی‌درپی استانها، هراس‌انگیز است. وضعیت بیش از دو میلیون آواره جنگی بدون هیچ امکانات زیستی و غذایی و درمانی فاجعه‌ انسانی تمام عیار است. عدم مقاومت و هزیمت نیروهای نظامی و امنیتی، رها کردن سرنوشت میلیونها نفر به دست طالبان در تخار، جوزجان، کُندوز، سرپل، سمنگان، بغلان و بدخشان در شمال و هرات، نیمروز و فراه در غرب افغانستان.

دیروز محمود قریشی وزیر خارجه پاکستان و هم چنان مشاور امنیت ملی این کشور گفتند که به جای متهم کردن پاکستان، امریکا و غرب و دولت افغانستان به این پرسش پاسخ بدهند که چرا با وجود ده ها و صدها ملیارد دالر هزینه بروی ارتش و نیرو نظامی و امنیتی افغانستان این نیروها نمی توانند در برابر طالبان بجنگند و طالبان به سرعت ولسوالی ها و شهرها را یکی پی دیگر تصرف می کنند؟ 

1 - پیشگفتار

ایالات متحدۀ امریکا بعد از فروپاشی اتحاد شوروی سابق، برنامۀ "نظم نوین جهانی" و" استراتیژی خاور میانۀ بزرگ" خویش را اعلام کرد. منظور ازین "نظم نو جهانی" و "استراتیژی خاور میانۀ بزرگ" این بود تا تمامی بخشهای شرق میانه، از قفقاز گرفته تا شمال افریقا و از آنجا تا بنگلادیش و هندوکش را زیر سیطرۀ خویش بیاورد

تقریباً بیست سال قبل حکومت طالبان که با جنون ایدئولوژیک مصروف میزبانی از تروریسم جهانی وتخریب پُر ارزش ترین داشته های تاریخی و معنوی افغانستان بود، به تعقیب حادثهٔ ۱۱ سپتمبر ۲۰۰۱، به زور طیارات ب ۵۲ امریکائی با رژیم مرکب از تنظیمهای جهادی که تخریب کابل و جنگ داخلی ۵ ساله را در کارنامه داشتند، تعویض شد.

(پرسش های از کارشناسان سیاسی-نظامی)

   طوریکه دیده می شود، «طالبان» اکثرا با پای لچ یا چپلک، موتورسایکل یا لندکروزر، کلشنیکوف یا راکت انداز از مسیرهای آشکار «حمله/تعرض» می کنند!

  اما «نیروهای دفاعی و امنیتی» که تا دندان مسلح اند؛ انواع تانک، ماشین های محاربوی و سلاح های ثقیله در اختیار دارند و هم در سنگرهای مستحکم «دفاعی» موضع دارند!

استراتیژی جدید سران ناتو به سرکردگی امریکا مبنی بر استقرار افراطیون در قلب آسیا نه تنها افغانستان را به آتش می‏کشد؛ بلکه این آتش دامن تمام منطقه را خواهد گرفت. کشتی بی ناخدای افغانستان در دل امواج توفانی گرفتار شده و مردم فقط می‏توانند غرق شدن این کشتی بشکسته را تماشاگر باشند.

نویسنده: بهادرا کومار
منبع : اندین پنچ لاین ۷ اگست ۲۰۲۱
مترجم: رسول رحیم
یادداشت مترجم:  برگردان دو سطر آخرین پاراگراف عمدا از قلم انداخته شده است.
شبح سوریه در افغانستان آشکار می شود
نویسنده: بهادرا کومار
منبع : اندین پنچ لاین ۷ اگست ۲۰۲۱
مترجم: رسول رحیم
روزنامه «فیدوموستی» که در مسکو انتشار می یابد و با دستگاه قدرت ارتباط دارد، گزارش داده است که در صورت حمله از افغانستان ، روسیه «حمایت نظامی محدود» از ازبیکستان و تاجیکستان می کند که این شامل ارسال

"چه نباید کرد" سوم ، "تکیه به قدرت خارجی" بود . 
" پردی کټ تر نیمو شپو وی ."
تبصره :  کار تکمیل این نوشته زیر عنوان بالا را به نیمه رسانده بودم که رویداد های خونین اخیر در کشور شدت یافت و انگاه به سبب پیوند نزدیک موضوعِ مطالعه و تحولات جاری ملزم به ویرایش و ادامه نوشته با نوعی داد و

کنفرانس فارو تحت عنوان "افغانستان به کدام طرف سوق داده میشود، ادامهٔ جمهوریت،  امارت، سوریه ی شدن  و یا... " به شیوهٔ ویدیوکنفرانس با استفاده از برنامهٔ زوم برای بررسی اوضاع جاری در افغانستان و جستجوی شیوه های تأثیرگذاری مثبت توسط افغانهای مقیم اروپا بر جریانات داخل کشور، برگزار شد.

روشن است که پاکستان  در این آخرین روزهای خروج کامل نیروهای امریکا و ناتو پس از بیست سال جنگ این نیروها در افغانستان، احساس پیروزی می کند. اظهارات اخیر عمران خان صدراعظم پاکستان در روزهای اخیر ماه جولای مبنی بر اینکه طالبان در شرایط خروج قوای ناتو خود را پیروز جنگ میدانند و مشکل است که توافقی را برای صلح بپذیرند، در واقع بیان این پیروزی بود.

خیزش وقیام مردمی " بهار افغانستان" را از صمیم قلب واز ته دل بمردم شریف ، نجیب وبا شرف وباغیرت افغانستان تبریک وتهنیت میگویم .
آقای نور وآقای محقق که بحیث کرگسان برای موج سواری بر احساس شریفانه مردم به ولایت مزار پرواز داده شده اید ، اگر برابر یک ذره و یک سرسوزن شرافت وطن پرستی دارید هریک صد صد ملیون دالرازهزاران ملیون

"جنگ نیابتی" نیز از تِرم های تقریباً جدیدی است که دیری نمی شود در قلمرو علوم سیاسی و نظامی وارد گردیده است، اولین شخصی که آنرا به کار برده است "برژنسکی" مشاور جیمی کارتر رئیس جمهور ایالات متحدۀ  امریکا در دهۀ 70 م  می باشد. جنگ نیابتی به نیت برابری نظامی نبوده بلکه آن ایجاد بحران حربی برای رقیب و خصم می باشد، این نوع جنگ با خصایل حاضر آن در قرن بیستم پدید آمده است. 

کابوس بازگشت طالبان بر سر مردم افغانستان سایه انداخته است. همه افسانه پردازی‌های دموکراسی آمریکایی و شرکاء غربی یک شبه نقش بر آب شده است. استراتژی شکست خوردهٔ آنچه در بیست سال با صرف هزینه میلیاردها دلار قرار بود تروریسم را در افغانستان ریشه کن کند، عملا به سکوی پرش و قدرت گیری دوباره هیولای تروریسم اسلامی برای ایجاد امارت اسلامی و تشدید تفرقه و جدایی قومی و نژادی ختم شده است! 

طی هفته های اخیر در افغانستان تحولاتی به وقوع پیوسته است که امید برای حل سیاسی بحران افغانستان را ضعیفتر ساخته و مردم ما در داخل و خارج افغانستان با نگرانی و دلهره بسر میبرند. تشدید جنگ توسط طالبان که با استفاده از خلای نظامی ایجاد شده بعد ازتصمیم خروج کامل و بی قید وشرط نیرو های ناتو، وارد مرحلهٔ جدید گردید،

کنفرانس وزیران سازمان همکاری های شانگهای در دوشنبه
نویسنده:بهادرا کومار
منبع: اندین پنچ لاین 15 جولای 2021
مترجم: رسول رحیم
نشست وزیران سازمان همکاری شانگهای و نشست سازمان همکاری شانگهای- گروه کاری افغانستان در دوشنبه، از 13تا 14 ماه جولای در مورد رویکرد چین در اوضاع در حال تغیییر و انکشاف افغانستان روشنی انداخت.

با تأثر زیاد شنیدم که نیروهای طالب سفاکِ بدکردارِ بیگانه با مدنیت و نیک پنداری چندی پیش بیست و دو کماندو را در ولایت فاریاب  پس از تسلیمی و به زمین گذاشتن سلاح های شان، آناً و درمحل تیرباران نموده به شهادت

رسانیدند؛ خدا رحمت شان کند و روح همه شان شاد!

این شعر را در سال 2019 میلادی سروده ام و هشداری جدی به مردم افغانستان و مردم منطقه بود؛ ولی آمادگی برای دفاع از مردم افغانستان گرفته نشد؛ زیرا کشتی بی ناخدای میهن در دل امواج توفان گرفتار شده و مردم فقط می‏توانند غرق شدن این کشتی بشکسته را تماشاگر باشند.

برنامه غنی «ادامه راه نجیب با آموزش از تجربه ناکام او» است !

🔴 آنچه غنی می خواهد «ادامه حکومت خودش تا پایان دوره ۵ ساله»، «چوروچپاول بیشتر دارایی های عامه» و در نهایت، «تجهیز/اکمال بیشتر طالبان» (برای ادامه‌ی افغانیزه/پشتونیزه سازی کامل کشور) است!

منبع : وار آن راکس
نویسنده: یون سون
مترجم : رسول رحیم
یادداشت مترجم: وضعیت امنیتی افغانستان در مسیری قرار گرفته است که با سرعت از کنترول خارج می شود. بدیل های که مدعی نجات افغانستان اند، از نگاه شخصیتی و برنامه متعلق به سناریوهای شکست خورده چهل سال گذشته اند.

بلشویک ها مطابق به نظر مارکس که سوسیالیزم نمی تواند در کشوری عقب مانده به تنهایی پیروز شود، به این باور بودند که انقلاب می تواند در حلقه ای سُست نظام سرمایه داری پیروز شود ولی برای پیروزی سوسیالیزم که مارکس آن را "خود رهایی طبقه ای کارگر" تعریف می کرد، لازم است که انقلاب لااقل به اروپای غربی به ویژه در آلمان هم به ثمر رسد.

مقدمه
تا پایان سال 1957 یعنی تا پایان پلان پنجسالۀ اول، چین سیاست استالینی تاکید بر صنایع سنگین به ضرر صنایع سبک و کشاورزی را به اجرا گذاشت. طوری که سرمایه گذاری دولتی در بخش زراعت 6.2% بود در حالیکه در صنایع سنگین و سبک 61.8% بود.

سقوط سریالی ولسوالی های افغانستان و قرار گرفتن دولت در مخمصه ای از انتخاب بین بد و بدتر، مصاحبه با فرزاد رمضانی بونش، پژوهشگر ارشد منطقه
با آغاز روندِ خروج نیروهای خارجی و بن بست هایِ پیاپی در مذاکرات صلح افغانستان، اخیرا شاهدِ قدرت افزایی و زیاده طلبی های فزاینده ی طالبان در پیشروی برای تصرف مناطق مختلف، و تلاش برای تسخیر و سقوط ولسوالی های متعدد بوده ایم.

اینکه کرزی - احمدزی (و در محور آنها خلیل زاد)‌ در جریان ۲۰ سال گذشته طالبان را تقویه نمودند و در شمال کشور گسترش دادند، همه می دانیم. آنها بارها در گوش خارجی ها خواندند (و شاید هم خارجی ها را متقاعد ساختند) که «جبهه مقاومت» و «جنگ سالاران» خطرناک تر از «طالبان» اند و اول باید آنها سرکوب و از دستگاه دولت پاک سازی شوند.

بسیاری از خوانندگان گرامی این سطور وقتی عنصری "نامطلوب" را در کنار نام طالب می بینند، شاید با تعجب و کمی هم با تندخویی بپرسند: "طالب و عنصر نامطلوب!؟ حتماً آفتاب سوزان چند روز گذشته آلمان به سرت زده و عقلت را از دست داده ای! برو اندیوال علاجت را کن، تا در آینده چنین یاوه هایی را از تو نشنوییم.

رابطه افغانستان و امپراتوری عثمانی و بعداً ترکیه ریشه در تاریخ دارد و روابط عمدتاً مناسب آن در طول قرن بیستم است. پس از سقوط دولت طالبان ، ترکیه به عنوان برجسته ترین عضو اکثریت مسلمان ناتو ، منافع ملی خود را در نظر گرفت و نیروهای خود را در سال 2001 به افغانستان اعزام کرد.

سقوط دراماتیک و سریع ولسوالی ها در ولایات شمال بدست طالبان امر تصادفی و کار یک شبه نیست. برخی معتقد به توطئۀ داخل نظام حاکم  به خصوص از سوی ارگ سخن می گویند که این نیز درست و موجه به نظر نمی رسد؛ هر چند که سیاست و عملکرد غنی و حکومت او و رفتار نادرست کلان های جبهۀ جهاد و مقاومت پیشین در این حوزه  و شریک سفرۀ حکومت کرزی و غنی، زمینه های مساعد این وضعیت را فراهم کرد. 

با شدت گرفتن خشونت و جنگ در وطن ما – افغانستان – طی این روز ها اصطلاح "جنگ روانی" زیاد به کار میرود، که افزایش کاربرد این واژه کاملاً مورد هم  دارد، مگر آیا همه ای ما با زوایا، ابعاد و اثرات جنگ روانی آشنایی لازم را داریم...؟؟ 
شناخت بالنسبه کامل "جنگ روانی" ما را معاونت خواهد کرد تا از اثرات مدهش و زهرآگین آن، خود و هموطنان خویش را برحذر داریم و در محافظت ایشان از قربانی شدن این جنگ روانی آنان را همراهی کنیم. این آگاهی ما را

نویسنده: ولادیمیر دانیلوف
منبع: نیوایسترن اوتلوک  23 جون 2021
مترجم: رسول رحیم
دو ماه گذشته برای ایالات متحد امریکا از لحاظ یافتن راه حلی برای بیرون رفتن سریع نیروهای منظم ایالات متحد امریکا و ناتو از افغانستان بسیار دشوار بوده است.
با وجود تلاش های متعدد برای ترغیب ازبیکستان، قرغزستان و قراقستان و همچنان نمایندگان روسیه به هر وسیله ممکن، واشنگتن موفق نگردید برنامه های قبلی اش را برای توظیف احتمالی آن ها در آسیای میانه پس از دوران شوروی پیاده کند .

نویسنده: ریک رازوف
منبع: مجله انتی بیلم 19 جون 2021
مترجم: رسول رحیم
همایش دیپلوماتیک سه روزه در انتالیا واقع در جنوب ترکیه در 18 جون آغاز یافت. طبق اظهار وزیر خارجه ترکیه، شرکت کنندگان شامل ده رئیس جمهور و نخست وزیر پیشین و برحال ، 42 وزیر خارجه پیشین و برحال و بیش از 50 نماینده سازمان های بین المللی بودند.

بمناسبت روز جهانی پناهندگی 

لاهه –هالند  
چهل و نه سال بعد از تصویب کنواسیون 1951ژینو سازمان ملل متحد و پروتوکلهای الحاقی 1967، سازمان ملل متحد در روز چهارم دسمبر سال 2000 د ر نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد قطعنامه شماره 55/76 را به تصویب رساند که روز بیستم ماه جون را که مصادف با سیوم ماه جوزا  خورشیدی میباشد بنام روز همبستگی جهانی پناهندگان نامگذاری گردید.

به مناسبت روز جهانی پناهندگان ۲۰۲۱

امروز جهانیان روز جهانی پناهنده را تجلیل میکنند و بخشی از جامعهٔ انسانی همبستگی خود را با بیش از ۸۰ میلیون انسانی اعلام میکنند که به اثرجنگ، منازعه، تعقیب و تهدید، با قبول خطرات بیشمار وطن خویش را ترک نموده و ازمقامات کشور دیگری خواهان حمایت شده اند. 

تحولات عظیم، مهم و مثبتی را که انقلاب کبیر فرانسه در زمینه های سیاسی ـ اجتماعی ـ فرهنگی در فرانسه و به دنبال آن در جهان موجب شد، هیچ انسان آزاد اندیش، مترقی، عدالت پسند و محقق نمی تواند نادیده بگیرد. 
این انقلاب با استفاده از عقل نوین، همراه با پایه های سلطنت لوئی شانزدهم با گذشت زمان پایه هائی هر گونه حاکمیت استبدادی

نویسنده: بهادرا کومار
منبع : اندین پنج لاین 17 جون 2021
مترجم: رسول رحیم
در صحنه دیپلوماسی هیچ چیزی بیشتر از مذاکرات سران روسیه و امریکا محض تئاتر گونه نیست. هنگامی که سران دو قدرت هسته ئی نهایت قدرت مند رو در روی همدیگر می نشینند، هر چیز می تواند اتفاق بیفتد.
به طور مثال آنچه در نشست سران روسیه و امریکا در سال 1985 اتفاق افتاد، یک نمونه کلاسیک است.

تذکر کوتاه در مورد محتوای مطالب  ھر آنچه گفته می شود، بر بنیاد « اسناد و منابع تاریخی » است، نه « تحلیل » ھا!.تمام اسناد و منابع « دست اول و معتبر » اند، نه « نقل قول » ھا. اگر اسنادی مانده باشد و یا در جایی اشتباه شده باشد، با ذکر اسناد پذیرفته می شود!
 

دوست اندیشمندی در صفحۀ فیس بوکی اش پرسشی را مطرح کرده بود، که ؛ نسبیت فرهنگی چیست و آیا رفتارهای مروج جوامع بر اساس معیار های فرهنگی همان جوامع تنظیم و سنجش شود و سایر ارزش های حقوق بشری و فرهنگی از برون آمده نادیده گرفته شوند...؟؟ و حتی اصول حقوق بشری جهانی نیز در چوکات فرهنگی هر کشوری محدود وهمسو گردانیده شود...؟

وحدت ما پاد زهر توطعه های دشمنان افغانستان است. کشور ما اکنون در برهه ای حساس و مرحله تاریخی و سرنوشت ساری قرار دارد.
 

نویسنده: سلمان رفیع شیخ
منبع: ایشیا تایمز 29 می 2021
مترجم: رسول رحیم
اسلام آباد به طور علنی می گوید که به هیچ سرباز خارجی در خاکش اجازه نمی دهد، اما اقداماتی در شرف تکوین استند که به وزارت دفاع ایالات متحد امریکا چنین امکاناتی را بعد از بیرون رفتن از افغانستان فراهم سازد.
همزمان با جریان بیرون رفتن نیروهای امریکائی از افغانستان ،

در ارتباط به این امر که باید محمد ظاهرشاه مقصر همه رویداد های چهل و اند سال گذشته در کشور، به شمول کودتا ها، شناخته شود، من قبلاً طی دو یا سه مقاله مفصلاً صحبت نموده ام، اما چون  آن نوشته ها، با وجود ارائه چند تصویر گویا و متأثرکننده و گزارش چندین واقعۀ جانکاه تاریخی منحیت مثال، و گواهی تقریباً اکثریت ملت بر بی اعتنائی و ناتوانی نظام شاهی در رفع محرومیت های مردم و چارۀ ضعف و درماندگی کشور،

نویسنده: بهادرا کومار
منبع : اندین پنچ لاین 24 می 2021
مترجم: رسول رحیم
چیستان افغانستان در حال جهش است
شروع  بیرون رفتن نیروهای امریکائی و پیمان اتلانتیک شمالی (ناتو) از افغانستان یک آغاز بلاوقفه بوده است. تا اکنون کدام سکتگی درآن وجود نداشته است. یک علامت چشمگیر در آن تعطیل پایگاه نظامی بزرگ امریکائی در قندهار واقع در جنوب افغانستان می باشد.

اشاره: ضیاء جان (ضیاء الحق حافظی) در برگه رخنامه خود به تاریخ ۱۰.۴.۲۰۲۱ م زیر عنوان (دست که دست خلق نگیرد شگسته به!) نوشتۀی دارد، ضمن بیان یکی از سرگذشت ها، سپاسگذاری را نیز درخود نهفته دارد.
از اینکه اینجانب با سرگذشت مزبور ارتباط دارم و نامم در نوشته مذکور گنجانیده شده است. خواستم؛ آنچه در ذهن از آن سرگذشت دارمِ با دوستان شریک سازم و خالی از مفاد نخواهد بود.

 قاضی به متهمه: 
ـ طوری که از صورت دعوای ترتیب شده علیه شما و توضیحات دادستان محترم دریافتم، شما مرتکب گناه کبیره ی رابطه با یک مرد نامحرم شده اید که شرعا" جرم قابل سنگسار است. این مردان متدین و سنگ به دست این جا جمع شده اند تا حکم شریعت را بالای شما تطبیق نمایند.

ماهم یگان اشتباه گک ها داشتیم!!!
روز جمعه ششم ثور سال 1363 که فردای آن (ماتم گرد) برای مردم افغانستان و اما سفاکان رژیم کودتا آن روز را زیر نام ششمین سالگرد انقلاب کبیر و شکوهمند ثور!!! تجلیل میکردند، دران موقع درگوشه بام زیر گرمای ملایم آفتاب بهاری پیتو کرده بودم. کبوتر هایم نیز در میان تغاره کُلالی پُر از آب، غسل می کرد.

در لابلای صفحات تاریخ ، با درسهای خوبی بر میخوریم که میتوان از انها در پیدا نمودن حقایق در وضعیت کنونی استفاده نمود. برای یافتن این درسها، لازم نیست که به وقایع پنجهزار سال قبل برګردیم بلکه ضروراست تا به صفحات تاریخ قرن بیستم نظری بیافګنیم. جنګ جهانی دوم ارجمله مهمترین وقایع قرن بیستم است که تاثیرات بینهایت زیادی را روی جنبه های مختلف زندګی انسانها داشته است.

ارجمندی فرزاد مجیدپور پس از درود!
شما برایم نوشتید؛
محمد اسماعیل اکبر در صفحه ۳۳۲ جلد اول کتاب خود زیر عنوانی «سرگذشت و چشم‌دیدها» چنین می‌نویسد:
"این بار سوم بود که من به فیض آباد میامدم. بار اول با انجنیر بدیع الزمان، بعد از آنکه چهارنفری پیاده از فرخار به کشم و از آنجا با انجنیر بدیع مریض شده بود، با موتر به فیض‌آباد آمده بودیم. باردوم با پساکوهی از آلتن جلب که

اعلامیه به مناسبت
حملات دهشت افگنانه بالای نوجوانان در لوگر وغرب کا بل 
۱۱ می ۲۰۲۱
هنوز خون شهدای حملهٔ جنایتکارانه بالای ده ها جوانی که غرض آمادگی برای امتحان کانکوردرمهمانخانه ای در پل علم ولایت لوگر جمع شده بودند، خشک نشده که دهشت افگنان دست پروردهٔ کشور های خارجی حمام خون دیگری را در مقابل مکتب سید الشهدا  دشت برچی هنگامی که  شاگردان بعد از ختم درس ازمکتب خارج میشدند،

دانایی نوشت:
آیینه ات   دانی  چرا غماز  نیست 
زانکه زنگار ازرخش ممتاز نیست
رو تو زنگار از رخ خود پاک کن
بعد از آن، آن  نور را  ادراک  کن

یاددهانی.
درین دنیا و فضای کرونایی؛ با بهره گیری از انزوای اجتماعی، هرازگاهی از طریق وسایل ارتباطی با تنی چند از دوستان، درباره چند و چون و محتوای برخی کتاب ها، نوشته ها، خاطره های نشرشدۀ عدۀی از قلم بدستان و صحبتهای شفاهی عدۀ از آگاهان مربوط به طیف های مختلف اجتماعی، گفت و شنود داشتیم، و این پروگرام ادامه دارد.

نویسندگان: نوام چامسکی و ویجی پراشاد
منبع: آسیا تایمز 6 می 2021
مترجم: رسول رحیم
یادداشت مترجم: نام و کارنامه پروفیسور نوام چامسکی روشنفکر فرزانه  و پرتالیف ترین دانشمند دوران ما بی نیاز از توضیحات است. ویجی پراشاد شهروند هند، روشنفکر و دانشمند متعهد، مورخ، استاد دانشگاه و رئیس بنیاد تحقیقات اجتماعی چندین قاره ئی می باشد.

به تجلیل گونه ای از روز مطبوعات

بر اساس تقویم سازمان ملل متحد، امروز سوم ماه مه روز جهانی تجلیل از مطبوعات می باشد که تمام دنیا آنرا برگزار میکنند.

مطبوعات یا به طور کلی امور رسانه یی اعم از نوشتاری، گویایی، تصویری، هنری، نثری و نظمی و... همه را شامل میگردد، چه این مواد از سوی شخص، مؤسسه، منبع نشراتی و یا هر شخص حقیقی و حقوقی دیگر منتشر و همگانی گردد.

بعد از امضای توافقنامهٔ صلح بین امریکا و طالبان در اخیر فبروری 2020 و افشای مندرجات آن، برای بسیاری کشور های جهان نه تنها اصل توافقنامه، بلکه محتوی آن سؤال برانگیز بود. زیرا در این توافقنامه برای طالبان امتیازات فراوانی داده شده است

منبع: وبسایت وزارت خارجه ایالات متحد امریکا
مترجم: رسول رحیم
متن اعلامیه زیر توسط حکومت های ایالات متحد امریکا، فدراسیون روسیه، جمهوری خلق چین و جمهوری اسلامی پاکستان به مناسبت ترویکای گسترش یافته در مورد راه حل صلح آمیز افغانستان انتشار یافته است.

(توافق دوحه حادثه ای در تاریخ چهل واند سال جنگ افغانستان.م)
نویسنده: بهادرا کومار
منبع: اندین پنچ لاین ، اول ماه می 2021ا
مترجم رسول رحیم
یادداشت مترجم: 
گریه شام و سحر شکر که ضایع نگشت
قطره باران ما گوهر یک دانه شد
در طول چهل و اند سالی که برای آزادی ملی، پایان جنگ و صلح در افغانستان قلم زده ام، اعلامیه دوحه سه قدرت بزرگ در دوحه برای نخستین بار احساس حرمان را در من زایل نمود و عملاً نقش اندیشه

(تاریخ اولیه اسلام از نگاه سکه شناسی)
 سکه ھای عربی-ساسانی اصطلاحی است برای سکھ ھای گوناگون ایران اولیھ اسلامی که در زیر سلطھ اعراب با استفاده از طرح و کتیبه ھای سکه ھای پیشین ساسانی ضرب شده اند. بیشتر سکه ھای عربی-ساسانی

 

یادآوری:
کمسیونی جمع آوری اسناد، خاطرات و کارکردهای استاد جمشید خاوری، به من (قیام) وظیفه سپرد، تا دربارۀ او چیزی بنویسم. من هم امر را بجا آوردم؛ و آنچه را تهیه کرده بودم به آدرس کمسیون مزبور فرستادم. با کسب اجازت از فرزند ارشد استاد، ارجمندی محراب الدین خاوری که مالک اصلی ایشان اند،

به نام حق
به مناسبت چهل سومین سالروز کودتای خونین هفت ثور

سیاهروز هفت ثور۱۳۵۷ هجری خورشیدی سرآغاز یک دورهٔ سیاه در تاریخ افغانستان است که کشور ما را به آتش جنگ کشانید و پیآمد های آن تا امروز از مردم ما قربانی گرفته و وطن ما را به میدان جنگ کشور های مختلف مبدل ساخته است.

سخن بالا را متعلق به خلیفۀ چهارم اسلام می دانند، که غرض شان از بیان آن نشان دادن اهمیت پرسیدن  در زندگی انسان ها و برای دست یافتن به علم و شناخت و حقیقت است. شنیدن چنین سخنی از زبان یکی از پیشوایان دین شاید برای بسیاری از مسلمانان بی خبر از دین تعجب برانگیز باشد،

اوراق دست داشته ی رویداد های آغازین قرن بیستم کشور را برگردانی نموده بودیم. صفحات مربوط به حرکت مشروطه خواهی، مرگ امیرحبیب الله خان و زعامت فرزند آزادیخواهش اعلیحضرت امان الله و سایرفرود وفراز سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آن دوران را نیزمرور کرده بودیم. 

وقتی وارد صفحه شطرنج شدی چه بخواهی چه نخواهی تبدیل به "مهره "خواهی شد،افغانستان که از دیربدینسو صفحه شطرنج استعمارسرخ واکنون سیاه شده است.هرروزدرگوشه ای وهرشب درخانه ای ازاین سرزمین غوغابرپااست،هرجاجنگسالاری برآسب فیل وقدرتی سواراست وبه تاخت وتازمشغول است.

 بدون مقدمه و شرح و تفسیر و اطالۀ کلام باید گفت، البته با ملاحطاتی و با اما و اگر هائی، که جوابِ "آره" و "نه" به این پرسش به دید، برداشت و به فهم تک تک مسلمانان جهان بستگی دارد. 
برخی با سازگاری و تلفیق این دو تفکر خوش بین هستند و برخی آن را در کته گوری های ناپسندیده، غیرمجاز و نامشروع قرار می دهند.

طنز بیان نارسایی ها، کمبودی ها، نقایص و زشتی ها در قالب عبارات نیشدار و ظریفانه است و زبان تیز و بُران دارد.
 

یکی از تعاریف  طنز، که همۀ طنزنویسان با آن موافق هستند، این است که: «طنز گریه قاه قاه و خندۀ آه آه» است؛ و من بار دیگر به دقتی که در این تعریف ظریف بکار شده است پی بردم. دلیل آن خواندن کتاب «دیوانه ها» از قلم نویسنده و طنز پرداز موفق کشور آقای حنیف رهیاب رحیمی بود

نویسنده: بهادرا کومار
مترجم: رسول رحیم
منبع :اندین پنچ لاین 11 اپریل 2021 
اشتیاق واشنگتن برای جلب خدمات ترکیه جهت هموارسازی راهی که منجر به قبول (حرکت معیوب) طالبان در افغانستان به مثابه (یک واقعیت) متعارف گردد، برخی سوالات نگران کننده را برانگیخته است.

لیتیوم یک فلز قیمتی بوده که معادن آن در جهان محدود است. این در حالیست که مصارف این فلز الکترونیک، خاصتاً برای تولید بطریها در ممالک پیشرفته، هر روز بیشتر می گردد. کشور های امریکای جنوبی، مخصوصاً چیلی، پیرو، بولیویا و ارجنتاین به صورت مجموعی 70 در صد معادن لیتیوم جهان را در اختیار دارند.

در حالیکه در دوحه مذاکرات شش جانبه در مورد تعین اجندای کنفرانس دوحه و توافق طالبان با طرح امریکا برای تقلیل معنی دار خشونت جریان دارد و در واقع چهار چوکات نکات مذاکرهٔ احتمالی میان دولت افغانستان و طالبان در آنجا ریخته میشود، در داخل افغانستان بازارطرح سازی برای صلح گرم است.

با اصطلاح «حزب خران» از سال های خیلی دور آشنایی داشتم و گمانم این بود که درکشور همسایۀ ما، ایران، همچو حزبی وجود دارد. اما معلومات کافی در مورد آن نداشتم و در آن زمان انترنیت و گوگل هم نبود تا با مراجعه به آن، کسب معلومات می کردم.

چند سال از آن روزی می گذرد، که یکی از هموطنان عزیزی  که به یکی از سازمان های چپ کشور تعلق داشتند و هنوز هم  به همان سازمان تعلق دارند، در یکی از گردهمائی های سازمانی خویش در یکی از شهر های آلمان، کلمه شهید را برای تعدادی از دوستان خود که در راه آزادی و استقلال کشور از سلطۀ نیرو های مهاجم شوروی،

طوری که می دانیم، آراء و عقاید مردم جهان در باب افکار و کارنامه های طالب، این موجود جنگ طلب، عقب مانده از نظر ذهنی، بی خبر از حرکت قلب تپنده و پرخروش جهان معاصر، بی اعتنا به آیندۀ کشور و مردم افغانستان و بی پروا در مقابل ارجمندی انسان، با هم متمایز و متغایر است و هر یک انسان و کشوری نظر به سود و زیان خود در افغانستان و منطقه و جهان به این پدیده به گونۀ دیگر می نگرد. 

آزادی بيان با هيچ چيز مرز ندارد، حتی با نقد به مقدسات
-۱-
اکنون تا استقرار نطام امارت اسلامی طالبان روزهای غریبی بر مردم افغانستان سپری می شود. روزهای سفر در روح و خودشناسی درآینه ی گذشته.  پرسش کردن همیشه آغازکنجکاوی و درد است. ۳۰ سال است همه چیز ازمردم این سرزمین رفته رفته گرفته اند، گرفتنی به شکل کشتن،

نام کتاب:   سابقۀ تاریخی اهل هنود افغانستان
مؤلف:    عبدالباری جمال                  
ناشر:       انجمن دانش درکاناد           
تیراژ:      پنجصد جلد                      
مهتمم:      ک . پیکار پامیر                
دیزاین پشتی : داکترثنا نیکپی                 
سال طبع :  ۱۴۰۰خورشیدی                
محل چاپ:  تورنتو- کانادا                   

این، هفتمین عنوان کتابست که خوشبختانه ظرف چند سال اخیردرشهربزرگ تورنتو، توسط دوست فرهیخته (عبدالباری جمال) تدوین، تألیف و طبع میشود.

در نوشته قبلی با فرض یک توافق منفی روی چهار "چه نباید کرد" از جمله توانستیم تنها یک مورد یعنی خشونت ورزی را به اختصار موضوع مطالعه قرار داده  و اهمیت اجتناب از انرا، البته به ادامه کوشش های قبلی، در حد توان بنمایانیم . مورد دوم نپذیرفتن نظام بود .

قشرسیاسی سرکاری که از موافقتنامهٔ بُن ۲۰۰۱ سود برده و به نازو نعمت رسیده اند، با خوشحالی کنفرانس ترکیه را با کنفرانس بُن تشبیه نموده و از طرح جدید امریکا، به امید اینکه بازهم زمینهٔ زر اندوزی بیابند، استقبال میکنند. اگرچه طراح و گرداننده اصلیٔ هر دو کنفرانس آقای خلیلزاد است که به حیث مامور وزارت خارجهٔ امریکا و مدافع منافع این ابرقدرت در افغانستان طی چهار دههٔ اخیردر شکل دهی جنگ ها وسازش های سیاسی در این کشورفعالیت داشته است،

جنګ افغانستان یک جنګ بیست ساله نبوده، بلکه درحقیققت یک جنګ یکساله است که بیست مرتبه تکرار شده است.
نویسنده: اچ. آر. مک ماستر/ فاکس نیوز
بعد از ختم جنګ سرد و اعلان پیروزی یکجانبه در جنګ خلیج در سال ۱۹۹۰، سیاست حارجی و استراتیژی امنیتی امریکا توسط آنچه که میتوان آنرا نارسیسیزم [خود شیفتګی) استراتیژیک   نا مید، تعیین ګردیده و این طرزدیدی است که مشکلات وفرصت های خارج از امریکا تنها در رابطه با ایالات متحده امریکا درآن تعریف ګردیده است.

 پیشگفتار تا کنون صد ھا مقاله و کتاب در مطبوعات داخلی و خارجی در مورد افغان ھا و منشای قومی-قبیلوی آنھا نگارش یافته است؛ اما اغلب این نوشته ھا و پژوھش ھا بی طرفانه، ھمه جانبه (جامع) و کرونولوژیک (بر اساس گاھشماری تاریخی) نبوده اند.

عید آمد و ما خانه ی خود را نتکاندیم

گردی نستردیم و غباری نستاندیم

دیدیم که در کسوت بخت آمده نوروز
از بیدلی آن را زدر خانه براندیم

نوروز فرخنده  و جشن با شکوه سال نو را به تمام هموطنان و برگزارکنندکان این سنت باستانی تبریک می گوییم. سال خوب همراه با سلامتی و خوشی در پیشرو داشته باشید.

 بخاطرگرامیداشت از روز همبستگی جهانی زن به همت کمیتهٔ زنان (فارو) کنفرانسی زیر نام " با دفاع از حقوق مدنی و هویت سیاسی زنان به پیشواز 8 مارچ " را بروز هفتم مارچ  ۲۰۲۱بدلیل شیوع کوید-۱۹  از ساعت پنج عصر تا ساعت هفت شام بصورت مجازی ( انلاین ) تجلیل گردید،

 هر باری که تقویم، شروع سال جدید خورشیدی یا میلادی را نشان می دهد هموطنان ما ضمن عرض تبریک به همدیگر آرزوی یک سال تواًم با امنیت و آرامش و بدون جنگ و خون ریزی را می نمایند. آرزویی که از نیازمندی ها و حق مسلم هر انسان و اجتماع انسانیست. اما، وقتی روزهای سال به آخر می رسد سرخط اکثر جراید داخل و خارج کشورچنین است: 

امسال چهل دو سال از  قيام پُرافتخار مردم هرات درمقابل استبداد خشونتباررژیم کودتاه گران هفت  ثوری  ميگذرد،  قيامی كه اشتراک کنندگان آن به حکومت جبار و مطلق العنانی حزب دموکراتیک خلق نه گفتند و در برابر آن ایستادند.

یک سال پس از توافق آمریکا و جریان تروریستی طالبان، سپس آغاز مذاکرات بین‌الافغانی، با تغییر قدرت در کاخ سفید مذاکرات متوقف شد. گویی به ناگهان، همهٔ بازیگران صحنه، نقش‌های نمیه‌کاره خود را رها کردند و صحنه از هیاهویی پوچ خالی شد. نمایندگان طالبان برای کسب تکلیف روانه پاکستان شدند.

انجمن صلح و دوستی افغانستان
در این روز ها افغانستان شرایط بسیار حساس و خطرناک سیاسی نظامی قرار دارد سطح فقر،  بی امنیتی، مریضی، انفحار، ترور هدفمند و قتل های زنجیره یی از تحمل مردم بلند رفته

به مناسبت روز جهانی زن
امسال روز جهانی زن در فضای پُر از تهدید و دلهره برای زنان کشور ما فرا رسید. عقب گرایان سیه دل با انواع دسایس در پی خاموش ساختن شمعی اند که طی بیست سال اخیر به همت زنان سخت کوش و آهنین ارادهٔ افغانستان بار دیگر روشن گردیده و نور ولو کمرنگ آن مایه امیدی برای زنانی است

امروز 8 مارچ روز بین المللی زن در جهان است. زنان امروز در خط مقدم بحران COVID-19 قرار دارند ، به عنوان کارکنان بهداشتی، مراقبان، نوآوران، سازمان دهندگان جامعه و از جمله نمونه ترین و leadership) ( زنان مواثرترین رهبری در مبارزه با  پاندیمی میباشند . این بحران هم مرکزیت مشارکت آنها و هم بار نامتناسبی را که زنان متحمل شده اند برجسته کرده است.

          در اداره ی کاریابی مسئولیت پیدا کردن افراد مناسب کار برای شرکت ها به عهده ی من بود. وقتی آن ها به کارمندی ضرورت می داشتند از اداره ی ما می خواستند تا افراد واجد شرایط را پیدا کرده و برای شان معرفی نماییم. 

عنوان بالا درجبین کتاب تازه یی از دوست پُرکار ومؤرخ ستوده ی کشور(جناب نصیرمهرین) تلالو میکند که درهمین تازه گیها، توسط انتشارات شاهمامه درهالند به طبع رسیده است.

زن: ماده، خدمتگار و وسیله سرگرمی مرد می باشد.
میراث مرد تنها به ورثه نرینه اش میرسد. زن ازحق میراث به کلی محروم است. چون نیاری به پول و دارایی ندارد. از روز تولد تا عروسی در خانه پدر است و خرچ وی به دوش پدرمیباشد. بعد از آن که شوهر کرد، شوهر متکلف مصارف وی میباشد و وقتی شوهرش مرد یا طلاق و بیوه شد مصارف وی به دوش امارت اسلامی است. 

مقدمه مترجم
استبداد و اعمال خشونت پدیده هایی نیستند که بتوانیم آنرا متعلق به کدام جامعه مشخصی بدانیم. این پدیده ها در ارتباط با یکدیگر در جوامع انسانی به اشکال مختلف وجود داشته و هیچ نظام سیاسی چه در اشکال پیش مدرن و چه در اشکال مدرن، مبرا از آن نبوده و ممکن در آینده هم نخواهد بود.

جناب دکتور رسول رحیم در بارۀ ترویج مفهوم "عدالت اجتماعی" میان هموطنان گرامی، مخصوصاً میان نسل جوان ما مقالت جامعی به نشر رسانیده اند، این قلم نیز به تأئید و تأسی از موضوع شامل مقالۀ شان مصمم شد، تا در بارۀ یکی از ارکان اساسی عدالت اجتماعی یعنی "مساوات یا اصل تساوی" پژوهشی به عمل بیاورد، نوشتۀ رویدست محصول همین پژوهش است.

با کمال تاثر و تاسف رفیق همرزم و انقلابی ما آصف وفا به تاریخ ۲۳. ۰۲.۲۰۲۱ به اثر مریضی کرونا که از حدود چهار هفته پیش بدان مبتلا شده بود به عمر ۶۳ سالگی درگذشت.
 

تبصره
 به مناسبت یک سالگی موافقتنامهٔ دوحه
تصامیم صلح وجنگ در یک کشورمستقیماً بالای حقوق وسرنوشت انسانهای ساکن در آن کشورتأثیرات منفی یا مثبت دارد. به همین جهت ما افغانهای مقیم اروپا انکشافات در این زمینه را با دقت و نگرانی تعقیب میکنیم.

                                        «دیوانه گان شهر از شمار بیرون است؛ اگر گویید عاقلان بشمارم که معدودی بیش نیست»! وقتی گزارش فوق را به رئیس اداره تقدیم کردم که ماموریت شمارش دیوانه گان بدون نتیجه خاتمه یافت، به این تصور بودم که خواهد گفت عاقلان شهر را بشمارم. اما برخلاف انتظار، برایم وظیفه داد تا احمق های شهر را بشمارم. گفتم: 

تا اینجا رسیده بودیم که «... اصطلاح روشنفکر دگر کمی اختصاصی و ویژه است که مشکل است آنرا به افراد دارای معلومات عمومی- بدون اشراف دریک حوزۀ خاص -  سخاوتمندانه اطلاق کرد.»
روشنفکر دوران ما، هویتش را از حوزۀ  تخصصی یا کاری اش میگیرد، با این خصوصیت که او مزید بر آن که در یک حوزۀ علمی  و یا هنری تبحر دارد و بر قواعد حاکم آن حوزه مسلط می باشد،

چند روزیست که بحث ها بر سر صلح با طالبان شدت و حدت خاصی یافته اند۰ کسانی سخت نگران و دیگرانی بسیار خرسند و ذوق زده شده اند۰ من از هر دو جناح می خواهم بپرسم که آیا در بارۀ منافع ملی و امنیت ملی واقعأ اندیشیده اید؟

شرایط اسفبار کشور ما از فرد فزد جامعه ما انتظار دارد تا درپابان بخشیدن به جنگ و حرکت به سوی صلح و ثبات تلاش کنند طرح صلح انجمن صلح و دوستي که ار سال ۲۰۰۹ در آلمان فعالیت دارد..
 

 گفتند با اینکه خسرو یکم معروف به خسرو انوشیروان سی هزار مزدکی را یک قلم کشتار کرد چطور لقب انوشیروان عادل را گرفته است ؟ گفته شد این لقب شریف به خاطر آن است که در قتل وغارت تبعیضی قائل نه می شدومساوات را رعایت میکرد ومیدانیم که ظلم یکسان هم نوعی عدل است ! ی

            سوم حوت 1358 خورشیدی روز دیگری از روزهای حماسه ساز در برگ های تاریخ کشور ماست. روزی که شهریان با شهامت کابل صدای اعتراض، نفرت و انزجار شان را از قوای اشغالگر شوروی و دست نشاندگان شان بیان کرده و به گوش جهانیان رسانیدند. اعتراض به تجاوز با طغیان خشماگین مردم در کوچه ها و خیابان های کابل ابراز شد. 

نخست: خیلی ضروری میدانم، متذکر شوم که عده ای طی دهۀ اخیر در برخی از روزنامه ها و نشرات تلویزیونی، زیر عناوین گوناگون همانند "پایان عمر روشنفکر آرمانگرا و شبه عمل گرا" با استفادۀ هوشیارانه از تحولات معنایی و اجتماعی ناظر بر " تعریف و موقعیت روشنفکر" بر علیه فعالان سیاسی و فعالان جامعۀ مدنی و نیز برعلیه روشنفکر – به  هر تعبیر آن – قلمفرسایی نموده اند،

                 اخیرا" گلب الدین حکمتیار در یک سخنرانی در جمعی از هوادارانش به حکومت اخطار داد که اگر بندهای توافقنامه با حزب اسلامی را اجرا ننماید، ارگ ریاست جمهوری را محاصره می کند، حکومت را سقوط می دهد و مردم را از شر آن ها نجات می دهد. 

در اکتوبرسال ۲۰۰۰ مجمع مؤسس فدراسیون سازمانهای پناهندگان افغان در اروپا (فارو) در شهر سوستربرخ هالند برگزارشد. گزارش مفصل جلسهٔ مؤسس که یک مناسبت فوق العاده بود در جریدهٔ آئینه نشر گردید. سپس هر سال مجمع عمومی فاروبرگزار میگردید،

بیست وششم دلو که مصادف با ۱۵ فبروری میباشد، برای افغانستان از این جهت یک روز مهم تاریخی و شایستهٔ یادبود است که خروج آخرین نظامی قول اردوی چهلم قشون متجاوز اتحاد شوروی از افغانستان در این روز اتفاق افتاده و روز پیروزی مردم آزادیخواه افغانستان بر ابرقدرت شوروی را تمثیل میکند.

سی ودو سال قبل از امروز در همین ماه اتحاد شوروری بعد از شکست، قوتهای نظامی خود را از کشور عزیز ما افغانستان خارج کرد. البته این خروج فاقد کدام دستاورد نظامی، تحکیم آشتی ملی و انتخابات آزاد بود. اما قوای اشغالگر موجب خسارات انسانی و مالی جبران ناپذیری برای کشور و مردم مظلوم ما گردید.

امسال از اختراع رادیو توسط مارکونی ایتالیایی ۱۱۹سال میگذرد. 
گوگلیلمو مارکونی که در ۲۷ اپریل ۱۸۷۴م در بولونیای ایتالیا متولد شد، در ۱۲ دسامبر ۱۹۰۱م موفق شد تا نخستین پیام را از فراز اقیانوس اطلس به کانادا بفرستد. این روز را میتوان تاریخ واقعی اختراع رادیو به شمار آورد.

با سر نگونی دولت ملی امانی توسط استعمار و زندانی نمودن و کشتار جمع مشروط خواهان و مهین پرستان توسط مهره هایش نادر و هاشم تسلسل ارتباط نسل جوان با نسل بیدار گذشته از هم گسست. که  از دانش و تجارب عملی آنها نه تنها باز ماندن بلکه به زیر تبلیغات مغز شویی و خود باختگی، استبداد مهره های استعمار چه از نگاه روش تدریس و مضامین،

«چشم پوشی از رعایت عدالت اجتماعی در همه ابعاد آن، عملاً به مفهوم آنست که یک آینده آگنده از خشونت، سرکوب و اغتشاش پذیرفته شود.» (ملل متحد)
عدالت اجتماعی چیست؟

قبل از آنکه به توضیح مفهوم “عدالت اجتماعی” بپردازیم، بهتر است بدانیم که خود “عدالت” چیست؟ یکی از تعاریف که برای “عدالت” بیشتر استعمال می‌شود، عبارت است از «دادن “حق” هرکس به وی».

در این روز ها کشمکش میان حکومت و ولسی جرگه بالای تصویب بودجهٔ سال ۱۴۰۰ شدت یافته است. در طرح بودجه که از جانب وزارت مالیه ترتیب و به تصویب کابینه رسیده بود، پروژه هائی که وکلا از نام حوزه های انتخاباتی شان پیشنهاد کرده بودند،  گنجانیده نشده بود. منشأ اصلی اختلافات همین نکته بود.

در میانه ‌انفجار و انتحار و توحش تروریسم اسلامی طالبان علیه مردم بی‌دفاع و مصیبت دیده افغانستان، هیئتی از دفتر سیاسی طالبان مستقر در قطر به دعوت وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی به تهران  آمدند. در تمام طول اقامت این هیئت در ایران، در هر گوشه و کنار شهر و روستاهای افغانستان یک لحظه ماشین ترور طالبان از حرکت باز نایستاد.

اخیراً ملگری؟ ملا؟  عباس ستانکزی یکی از رهبران طالبان در جریان سفری به مسکو اعلام نمود که اگر اشرف غنی کنار برود، ما حاضر به همکاری در یک حکومت مؤقت هستیم. شنیدن این سخنان فوراً انسان را عقب میبرد به اواوایل سال ۱۹۹۲، زمانیکه رهبران تنظیمها که از آی.اس.آی دستور می گرفتند،

در مورد فواید جاسوسی هیچگاهی صحبت نمی شود، اما از قبح آن همه مطلع هستند؛ حتی همان هایی که به این شغل "شریف" اشتغال دارند نمی خواهند بار ثقیل این نام را به دوش بکشند و بپذیرند که جاسوس هستند. اگر هم کسی برای شان ازین برچسب استفاده نماید با تندی عکس العمل نشان می دهند.

برگردان: دکتور لعل زاد لندن
 پیشگفتار مترجم 
 والتر ھمیلتون، نخستین اثری است که حاوی ١ قرار معلوم «فرھنگ جغرافیایی ھند شرقی معلومات در مورد امپراتوری ھا، سلطنت ھا، قلمروھا، ولایات، شھرھا، شھرک ھا، نواحی،
 

طرفه کلامی از پیر سخن بشنو تا طبعت، شور و مستی انگیزد. ازخواب غفلت وارهی و تکیه برسکوی سماوات زنی.   
وصل حق بیدل نظر بربستن است از ما سوا
قرب شه خواهی زعالم چشم چون شهباز بند
روح ملکوتی شاعر توانا، ازاد مرد، عارف بزرگ میرزا عبدالقادر بیدل گوینده روشن ضمیر شبه قاره هند شاد باد!

نشر ترجمۀ مکمل کتاب "در دربار امیر" در وبسایت گفتمان
(At The Court of The Amir)

      علاقه مندان می توانند کتاب را از این جا یا از بخش کتاب ها داونلود کنند

تمثال امیر افغانستان به قلم جان الفرد گری، طبیب امیر معظم افغانستان (منتشر شده در نسخۀ اصلی کتاب).    تمثال امیر عبدالرحمان خان در روی جلد ترجمۀ کتاب (اکبر بریالی، 2020). در تابستان سال 2020 به دیدار دوستی به بریتانیا رفته بودم...سخن از امیرعبدالرحمان خان و علاقه اش به موسیقی در میان آمد.

رشد اقتصادي وسياسي  در عصر مدرن اقتضات جديد  را در حوزه حکومت و رهبري جامعه بوجود آورده که ديروز مطرح نبود٬ چون مناسبات اجمتاعي ٬ اقتصادي جامعه  با رشد تکنالوژي ٬ پيوند هاي جدا ناپذير و هماهنگ را در همه عرصه هاي زندگي اجتماعي وحتي فردي بوجود آورده

1 - مقدمه

سیاست ایالات متحدۀ امریکا روی اصول و موازین معینی استوار است که با آمدن و رفتن رؤسای جمهور آن کشور دستخوش تغییرات قابل ملاحظه ای نمی شود. یکی ازین اصول چنین تعریف شده که "ایالات متحدۀ امریکا دوستان و دشمنان دائمی ندارد، بلکه منافع دائمی دارد."

حق بنیادی آزادی بیان و حق بنیادی دسترسی به اطلاعات و معلومات، حقوقی اند که با کار ژورنالیست ها به طور عمده اجرا و تمثیل می شوند، این حقوق در مادۀ ۱۹ اعلامیۀ حقوق بشر، و در میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی ۱۹۶۶ - که افغانستان به آن ملحق است

اسرارالافاغنه به اساس ادعای شماری از پژوھشگران افغان/پشتون توسط حسین بن صابر بن خضر به زبان افغانی در سال ١۵٨٠ میلادی نگارش یافته است . قرار معلوم این رساله ٣٢ صفحه دارد و از زبان افغانی/پشتو به زبان ھای پارسی و انگلیسی ترجمه شده است. 
 

                                                     از یک اداره ی آمار و ارقام وظیفه گرفتم تا دیوانه گان شهر را بشمارم. شام ناوقت به محل مورد نظر رسیدم. برای گذرانیدن شب به یک هوتل صفر ستاره مراجعه کردم. همین که وارد دخولی هوتل شدم با شنیدن آواز بلند و ناخوشایند «خیریت است ؟» در جایم میخکوب گردیدم. 

 کنفرانس بین المللی مجازی ضد قتلهای هدفمند و خشونتها علیه خبرنگاران در افغانستان که از طرف یکعده نخبگان، متخصصین و روشنفکران افغانستان با حضور فعال تعدادی از سیاسیون کشورهای اروپائی بتاریخ 17 جنوری 2021  برگزار گردید. در این کنفرانس تعداد زیادی از خبرنگاران و صاحب نظران اشتراک و سخنرانی کردند که جریان آن از طریق شبکه های اجتماعی پخش گردید.

برگردان: دکتور لعل زاد
لندن، جنوری ۲۱

چگونه دی ان ای فوسیل های باستانی اسرار منشای ما را آشکار می کند؟

هنگامی که ژنوم انسان برای بار نخست کشف شد، برخی از اسرار شگفت انگیز ژنتیکی را آشکار کرد – انسان های معاصر بسیار پیچیده تر از آن اند که ما فکر می کردیم. نوع بشر در یک دوره طولانی فرگشت برخی مواد ژنتیکی را از سایر انسانواره ها در خود دارند. ممکن است ما یگانه بازماندگان تیره انسانی باشیم، اما در سفر/فرگشت خود، مواد ژنتیکی اجداد دیرینه منقرض شده ای خود را حمل کرده ایم.

اخیراً به سلسله ی تجسس، مطالعه و آموزش لازم که بخشی ازعادتهای من اند، سری زدم به وبسایت وزین " افغان – جرمن آنلاین" که اتفاقاً نوشته یی عقده مندانه و میان تهی تحت عنوان " استبداد دولتی در افغانستان درسده بیست" توجه مرا بخود معطوف نمود که ظاهراً به قلم هموطنی بنام " رفعت حسینی" نگاشته شده  است. 

در این نوشته، برای دریافت موضع نویسنده، مطالبی از لابه‌لای کتاب با امانت داری، جمع آوری و در قید 13 عنوان از نو تنظیم گردیده. قبل از آنکه به کتاب و ترجمۀ آن پرداخته شود، لازم می افتد تا بعضی افراد و مطالبی که در این کتاب روی آن بحث صورت گرفته، اندکی معرفی گردند، به شرح زیر:
 

عبدالله: غنی جان! یک کاری بکن. مردم از فساد و گسترش نا امنی و ظلم به ستوه آمده اند. گرچه من هیچ صلاحیت ندارم؛ اما نشود که همین مقام بی صلاحیت هم از من گرفته شود. آن وقت چه خاکی بر سر کنم. دیگر نه کسی متحد من است و نه کسی به حرفم گوش می دهد. این آخرین امید من است.

 سالهاست که  مردم بیگناه افغانستان به شیوه های مخلتف به دست طالبان، داعش، گروه حقانی، جهادیها، مافیای دولتی و سایر گروههای تروریستی و بمباردمان های کور متجاوزین کشته می شوند. بعد از " توافقنامۀ صلح امریکا با طالبان"در فبروری 2020 ،کشتار ها توسط این باندهای پرورش یافتۀ پاکستان به کمک قطر

 هرگاه خواست صلح در منازعه سیاسیون تحقق نیابد دست به جنگ می برند و بر عکس ، اگر اهداف شان بوسیله جنگ بدست نیاید انوقت در شکل مبارزه شان تغییری وارد می آورند تا از طریق صلح  به آن نایل آیند.
 جنگ و صلح از وسیله های سیاست اند ، سیاست مداران ، جنگ و صلح را به انواع مختلف رده بندی کرده اند ،

                     شاهنشاه خطاب به جلسه: از شما دعوت کرده‌ام تا روی مسایل مهم مملکتی بحث نماییم. قرار راپورهای واصله این روزها سروصداها زیاد شنیده می‌شود. خوف من این است که رعیت سر به شورش بگذارند و بنیاد مُلک و حکومت کنده شود و سرهای نازنین‌مان به باد هوا رود.

این مقاله به سیاست مصالحۀ ملی دکترنجیب الله، آخرین رهبر حزب دموکراتیک خلق در مسند حکومت این حزب می پردازد. نگاه به مصالحۀ ملی حکومت نجیب الله در وضعیت کنونی مذاکرات صلح افغانستان در قطر می تواند برای این مذاکرات و گردانندگان آن آموزنده باشد.

دیروز یازدهم جدی سی و یکم دسمبر، سالروز تاسیس حزب دمواکراتیک خلق افغانستان بود. حزب چپ طرفدار و پیرو حزب کمونیست شوروی که 9 سال پس از تاسیس با کودتا قدرت سیاسی را قبضه کرد و پس از 14 سال حاکمیتی که در جنگ گذشت، متلاشی شد. این مقاله نگاهی به چگونگی تاسیس این حزب و روابطش با شوروی در سال های قبل از حاکمیت دارد. 

شامگاه ششم جدی 1358 /27 دسمبر1979 که هنوز رادیوی دولتی افغانستان از حفیظ الله امین به عنوان منشی عمومی حزب دموکراتیک خلق و رئیس شورای انقلابی نام میبرد و محل اقامت امین در قصر تپۀ تاج بیک تحت آتش شدید نیروهای مهاجم شوروی قرار داشت، ببرک کارمل

حق بنیادی "آزادی بیان" با محتوی و معنی اصلی آن کمتر، مورد شناخت قرار گرفته است، عده ای از ما ها تصور میکنیم که حق آزادی بیان یعنی هر چه دلتنگت، بخواهد، می توانی بگوئی، آری چنین هم است ولی چنین هم نیست، همانطور که آزادی در زمان ما حد و مرزی دارد،

خدمت خادمین مُلک خداداد افغان و دومین مغز متفکرجهان به عرض رسانیده شود که درین ایامی که مهمترین وقایع تاریخ بشریت در بلاد ما اتفاق می افتد، پنجهزار برادر ناراضی که ازبند رها شده اند چنان وظایف محوله را به وجه احسن انجام داده و چنان در برهم زدن آرامش طاغوتیان شهرکابل سهم شان را ادا نموده اند

بیان حوادث گذشته بر اساس ارائه سند و مدرک  به دلیلی حائز اهمیت میباشد که ملت های بیدار از پیامد هایش  درس عبرت می گیرند، بناءً نویسندۀ دردمندِ ناظر ِ غیر جانبدار و غیر وابسته به حلقات حاکم ساخته شدۀ حوادث ۴۲ سال خونبار، مؤجز به ذهن خواننده تداعی مینماید که :

گذشته ازینکه بازیگران مطرح در امر صلح و استقرار در افغانستان و منطقه، صلح و امنیت را درین منطقه و افغانستان  به چه مفهوم گرفته و یا تصور دارند مسلم این است که امریکا و ناتو دارند توقعات صلح و استقرار برای افغانستان را با تأکیدات و روش ها و توقعات نادرست، خطاء و پنجابی دارند.

ما زمانیکه از ضیاع وقت در مذاکرات صلح قطر و دوحه صحبت داریم به این معنا نیست که مذاکرات ولو ناکام هم ضیاع وقت باشد. مذاکرات سیاسی ولو ناکام هم کامیاب اند اګر ما ازآن به صورت درست بهره برداری انسانی کنیم. مردم خود و جهان درجریان قرار دهیم که ما چه ګفتیم، چه کردم و چه چیز را چه نوع میخواستیم

در اینکه لشکر کشی روسها برای افغانستان ومردم آن فاجعه بار بود، کمتر کسی در جهان تردید دارد. اما درفرجام ده سال اشغال، سرکوب و ویرانگری در افغانستان،  روسها هم با نظر اندازی به عواقب این ماجراجوئی نظامی برای خودشان، به نتایج دیگررسیدند. امروز رسانه های روسیه شش جدی را یک روز سیاه درتاریخ شوروی وقت می نامند.

                     در زمانه های قدیم، خیلی قدیم، که هنوز اخلاق در دزدها نمرده بود، آن ها هنگام دزدی برای رعایت حیای حضور و شرم از شناخته شدن، یا نقابی به چهره می کشیدند یا در تاریکی شب دست به این کار می زدند. طبعا" ترس از دستگیری به وسیلۀ پولیس هم مزیدی بر علت می گردید.

 در غرب  امروز فلسفه  را به  فلسفه تحليلي و  فلسفه قاره اي تقسيم نموده اند ٬ گرچه ظاهرا تقسيم فلسفه به اساس جغرافيا است يعني خاستگاه فلسفه تحليلي را کشورهاي انگليسي زبان و مانند امريکا و انگلستان ميدانند ٬ اما  تعداد زياد از دانشمندن  چونين معيار را  در جدايي فلسفه تحليلي و قاره مطلوب  نميدانند

جنگ ظاهراً بی پایان افغانستان اکنون تلفات انسانی بیشتری نسبت به جنگ های سوریه، عراق، لیبا و یمن دارد. الگوهای خشونت طی ماه های اخیر به طور چشمگیر تغییر یافته و به همین ترتیب حملات طرفین درگیر بالای همدیگر و مخصوصاً مواضع ملکی افزایش یافته است. اکثریت قریب به اتفاق قربانیان افغان ها هستند. 

تشویش پاکستان، خنجر زدن از پشت توسط کابل در مقابلھ با ھند است) چند روز پیش، این پرسش را از علاقمندان عزیز تاریخ کشور در برگھ فیسبوک خویش مطرح کردم .لغو معاھدات پیشین افغانستان در سال ١٩۴٩ توسط کدام «مرجع» و در کدام «تاریخ» صورت گرفتھ است؟
 

تحولات سال ۲۰۲۰ منازعهٔ افغانستان را وارد مرحلهٔ جدیدی کرد. مرحلهٔ گذار ازحالت اتکا به عساکرو کمک های بی محاسبهٔ خارجی به مرحله ئی که برنامهٔ خروج عساکر خارجی سرعت بی سابقه یافته و شاهد آغاز قطع تدریجی کمک های مالی آنها هستیم.جمهوری اسلامی وامارت طالبان توسط برنامهٔ که واشنگتن برای افغانستان دارد و در برخی حالات برطرفین تحمیل میگردد، نا گزیر به نوعی  از سازش با هم اند. به این سوال که این مرحله چقدر طول خواهد کشید، گذشت زمان جواب خواهد داد. 

 این نوشته نگاهیکلی به منطق و روش علمی است. به بحث های معرفت شنایس و چالش های دیگرکه شامل فلسفه ای علوم است نمی پردازد. جزئیات روش علمی و مسائل تخنیکی و ریاضیاتی آنها هم در این جا مطرح نیست و این بحث ها از حوصله ای یک مقاله بیرون است. با وجود این، امیدوارم برای خواننده با این نگاهی کلی تصویرکلی از روش علوم تجربی ترسیم شده باشد.
 

نویسنده داکتر عبدالغنی

برگردان: پروفیسور دکتور عبدالخالق لعل زاد

داکتر عبدالغنی سرطبیب و منشی شخصی امیرعبدالرحمن خان و امیرحبیب الله خان، مدیر کالج اسلامیھ  لاھور، مدیر تعلیمات عمومی افغانستان، عضو شورای شخصی اعلی حضرت امان الله
خان و عضو شورای قانون گزاری افغانستان

میلیونها مردم مصیبت دیده افغانستان بویژه زنان، در کابوسی جانکاه، زندگی و ‌آینده خود را در معرض نابودی می‌بینند. بازگرداندن طالبان به عرصه قدرت سیاسی کشور، شتاب بیشتری گرفته است. فجایع بیشتری بر جامعه تحمیل می‌شود و بیش از هر زمان دیگر باید با هوشیاری و جسارت علیه اسلام سیاسی به میدان ‌آمد و از حرمت و انسانیت جامعه دفاع کرد. 

حدود شصت سال پیش، زمستانهای شهر چاریکار سرد و یخبندان بود. کوچه های بالا گذر ( گذر اکرم خان) و گذرهای دیگرشهر چاریکار پُر از برف می شد. مشکل بود، دو نفر از یک خط راه برفی بگذرند. و اما تابستانِ آن گرم یکجا با وزش باد های تند سپری می شد

امروزدهم دسمبر ۲۰۲۰ در شهر کابل گردهمائی ملی قربانیان برگزار گردید که عدهٔ از قربانیان از ۳۴ ولایت افغانستان در آن حضور داشتند. مسؤل کمیتهٔ حقوق بشر فارونیز به دعوت برگزار کنندگان از طریق آنلاین در این گردهمائی شرکت نموده پیام فارو را به شرح ذیل به شرکت کنندگان این گردهمائی ارائه نمود:    

من زمانیکه در نوشتۀ قبلی تحت عنوان ( بُـن و دوحه!) نوشتم که: 
توافقات بـُن  و مذاکرات دوحه در مقطع معين تأريخى مانند آغاز کار و توافقات جهت راه يابى براى تمرکز اصلى و تصميم گيرندۀ اصلى شدن ملت وجهت رسيدن به حاکميت و ارادۀ  ملت و جهت رسيدن به

نویسنده زنده یاد زمانی

مترجم معراج امیری

ادامه داستان زندگی بهرام

وقتی بطرف اتاقم روان بودم، به خاطره های گذشته فکر میکردم که یک عالم  بزرگ دین اسلام شوم و به مردم دین واقعی اسلام را تبلیغ و وعظ کنم.

اینک از قتل داکتر ناکومورا (کاکا مراد) یک سال می گذرد. درست یک سال قبل در چنین روزی جمعی از جنایتکاران که از پاکستان گماشته شده بودند، در شهر جلال آباد بر این ابر مرد بزرگ و نکوکار و همکاران عزیزش آتش گشودند و آنها را از زندگی ساقط کرده و خود را روسیاه تاریخ ساختند.

   ﻓﻘﯾر ﺳﯾد اﻓﺗﺧﺎراﻟدﯾن ﻧﻣﺎﯾﻧده ﺑرﺗﺎﻧﯾﮫ در ﮐﺎﺑل ١٩٠٧ – ١٩١٠ 
  
ﺑرﮔردان :ﭘروﻓﯾﺳور دﮐﺗور ﻋﺑداﻟﺧﺎﻟق ﻟﻌل زاد
 
اﯾن رﺳﺎﻟﮫ در ﺳﺎل ١٩١٠ ﺗوﺳط ﺳﯾد اﻓﺗﺧﺎراﻟدﯾن ﺧﺎن ﻧﻣﺎﯾﻧده ﺑرﺗﺎﻧﯾﮫ در درﺑﺎر اﻣﯾرﺣﺑﯾب ﷲ ﻧوﺷﺗﮫ ﺷده اﺳت. اﯾن ﮔزارش ﺷﺎﻣل ده ﻓﺻل و ﯾﺎزده ﺿﻣﯾﻣﮫ اﺳت.

آنگاه که از" بدحادثه " دراوایل سال۱۹۸۳   میلادی با همسر و دو فرزندم وارد شهر مونتریال مربوط ایالت کیوبک کانادا گردیدم، دیدم تنی چند ازهم میهنان آواره  شده ی دیگرنیز قبل ازمن به این شهر وارد شده اند.  

لودویگ ویتگنشتاین در سال 1889 در وین به عنوان فرزند یک صنعتگر ثروتمند به دنیا آمد. ویتگنشتاین پس از اخذ ديپلوم  انجنيري مکانيک ، شروع به مطالعه فلسفه کرد ٬ در اواخر سال 1911 ویتگنشتاین برای مطالعه منطق و فلسفه نزد را سل به کمبریج رفت.

گفتنی هایی پیرامون این ویژه نامه سرگذشــت «ویــژه نامــۀ شــهید مجیدکلکانــی» بســی تلــخ و اندوهبــار اســت. روزهــای پایانــی مــاه ســرطان ســال  ۱۳۶۰خورشــیدی بــود. نادرعلــی دهاتــی (مســئول کمیتــۀ تشــکیلات «ســاما») بــه اعضــای کمیتــه خبــر داد کــه کار چــاپ ویــژه نامــه بــه انجــام رســیده اســت. 

     آنچه که ملت به اسارت درامده ما را خسته و درمانده می کند سردر گمی شان از پیچیده گی اوضاع نا به سامان جاری کشور نیست که مانند کوه های سنگین رو برو شان میخ کوب شده اند. بلکه ریگ های دشت های خشک و سوزان درون کفش « نخبگان » شان است.

نویسنده: بهادرا کومار
منبع: اندین پنچ لاین 19 نوامبر 2020
مترجم: رسول رحیم
در جیوپولتیک یک برداشت غلط به مرور زمان می تواند به عقل متعارف تبدیل شود. در دو سه سال گذشته روایتی پاگرفته است که در ایالات متحد امریکا در رابطه با سیاست هایش در مورد چین یک

 مباعث  فلسفه علم بسيار متنوع  وگوناگون است ٬ از یک نگاه اگر دقت کنيم ٬  شامل بررسی موضوعات مختلف ميشود که حل آن مسايل هيچکدام بي ارتباط با علم و فلسفه نيستند ٬ در يک ديد کلي فلسفه علم را  ميتوان علم شناسي  

نویسنده زنده یاد هاشم زمانی
مترجم معراج امیری
ادامه داستان زندگی بهرام

وقتی بطرف اتاقم روان بودم، به خاطره های گذشته فکر میکردم که یک عالم  بزرگ دین اسلام شوم و به مردم دین واقعی اسلام را تبلیغ و وعظ کنم. غرق همین افکار تصمیم گرفتم که به لندن و مصر نروم، به وطن خود برگردم و در بین مردم خود اسلام را تبلیغ و وعظ کنم

تره کی در صدد تلافی برآمد و با شیوۀ باسقین گونۀی، راه سفر به شوروی را پیش گرفت. آنجا چهل روز باقی ماند، با مستشرقین شوروی و رهبر حزب توده (ایران) ملاقاتهای جداگانه داشت. تره کی پس از بازگشت از مسکو در فاصیله ۳۰ روز با میوندوال صدراعظم و ظاهرشاه نیز ملاقات جداگانه را ترتیب داد. از متن همین نوشته

هنوزجنازه آن بودایی بزرگ وعزیزی  که  در روح وروان تاریخ چند هزار ساله سرزمین ما جا گرفته و با فتوای "سیأ"سی  تنی چند از مفتیان آن سوی مرزها بدست فرزندان این سرزمین سربریده شده و برچوبه های دارتاریخ میهن ما

مروری بر تحولات اخیر و ضرورت اتحاد و همبستگی افغانهای مقیم اروپا
به سلسلهٔ کنفرانس های سالانهٔ فدراسیون سازمانهای پناهندگان افغان در اروپا (فارو) بتاریخ ۷ نومبر ۲۰۲۰بیستمین کنفرانس فارو تحت عنوان"مروری برتحولات اخیر و ضرورت اتحاد و همبستگی افغانهای مقیم اروپا

روزگارانی بود که معلم تاریخ، به منظور " تدریس تاریخ" به داخل صنف می آمد و شاگردان هم به مقصد "آموزش" ازرویداد های تاریخی، گوش به سخنان معلم می نهادند و هرآنچه معلم می فرمود و یا آنچه درج اوراق "کتاب تاریخ" گردیده بود را، بمثابۀ تاریخ کشورآبایی شان می پذیرفتند و می آموختند وآموزه های شان  را درجریان امتحانات پس میدادند

به سلسلهٔ  کنفرانس های سالانهٔ فدراسیون سازمانهای پناهندگان افغان در اروپا (فارو)  بتاریخ ۷ نومبر ۲۰۲۰بیستمین کنفرانس فارو  تحت عنوان"مروری برتحولات اخیر و ضرورت اتحاد بیشترافغانها در اروپا " بنا به شیوع مرض کوید ۱۹ بصورت آنلاین برگزارشد. بیش از (۱۰۰) تن ازهموطنان ما شامل دانشمندان، شخصیتهای مستقل و نمایندگان

 سال ها پیش از دیدار با مجید او را به نام می شناختم. صورتگر ذهنم تصویر توصیفی خیره کننده یی از او در  خود نقش کرده بود. آوازۀ عقاب بلند آشیان در چهار گوشۀ میهن طنین انداز بود. این آوازه در  مرز های  جغرافیایی کشور مان محدود نماند و به خارج سرایت کرد. همیشه تصویر ذهنی او را با خود داشتم. تصویر  مردِ  رستم صولتی که پُربار از حماسه ها بود. 

نویسنده ﻣوﺳﯾز داﺳﺧوراﻧﺗﺳﯽ 

ﺑرﮔردان ﭘﺎرﺳﯽ: ﭘروﻓﯾﺳور دﮐﺗور ﻟﻌل زاد

ﺗﺎرﯾﺦ اﻏوان ھﺎ ﻣﻧﺑﻊ ﻣﮭﻣﯽ ﺑرای ﺗﺎرﯾﺦ ﻣردم ﺑوﻣﯽ اﻏوان ﻗﻔﻘﺎز از زﻣﺎن ھﺎی ﻗدﯾم ﺗﺎ ﺣدود ٩٨٨ﻣﯾﻼدی اﺳت. اﻏواﻧﯾﺎ (ھﻣﭼﻧﺎن اران، اﻏﺑﺎﻧﯾﺎ، اﻟﺑﺎﻧﯾﺎی ﻗﻔﻘﺎز) ﻣﺗﺷﮑل از ﺑﺧش ھﺎی از داﻏﺳﺗﺎن و آذرﺑﺎﯾﺟﺎن ﻣﻌﺎﺻر ﯾﻌﻧﯽ ھﻣﺳﺎﯾﮫ ھﺎی ﺷرﻗﯽ ارﻣﻧﯾﺎ اﺳت.

به تعقیب کشتار بیرحمانه در آموزشگاه کوثر که به زندگی ده ها جوان مستعد و کوشای افغانستان خاتمه داد و خون ده ها تن دیگر را هم گرفت، حملهٔ دهشت افگنانه بر محصلین فاکولتهٔ حقوق پوهنتون کابل جنایت دیگری علیه بشریت است که وقوع آن یکبار دیگر پرده از چهره و امیال وحشتناک و ضد انسانی عامین این جنایات شنیع را درید

بحث دولت ـ ملت از مقوله قدرت وحاکميت بيرون نيست  ٬ ملت عبارت از تشکل گروه انسانهاي است که  در جغرافياي واحد با زبان و هويت معين  برمحور وجود دولت  باهم زندگي مشترک دارند٬ قرار گرفتن اين  دو واژه ٬٬ ملت ـ دولت٬٬  پهلوي هم  ازنظر جامعه شناختي معني خاص و پيوند جدا ناپذير با هويت و خصوصيات دولت هاي مدرن دارد  

نویسنده زنده یاد هاشم زمانی
مترجم معراج امیری
ادامه داستان زندگی بهرام:
تشویق معلم عربی برای من کمک بزرگی بود، من به درسهای خود بیشتر زحمت میکشیدم اما استاد و سایر انسانهای که دوستم بودند، مانند کتابدار و سایر افراد در تشویق من کمکهای قابل قدری کردند.

بدینوسیله شما را فرا میخوانیم تا با شرکت و حضورگرم خویش در کنفرانس آنلاین امسال فدراسیون سازمانهای پناهندگان افغان در اروپا (فارو) برگرمی بحث ها در این کنفرانس بیافزائید .

افغانستان به عنوان کشوریکه گرهگاه تضاد های منطقوی و بین المللی بوده و منافع بازیگران متعددی در این کشور در برابر آن قرار دارند، جنگ و صلح در این کشور هم  دو پدیده ای متضاد ومغلق است.

زانوی غم در بغل دارم: 
زدم فریاد خدایا این چه رسمی است 
رفیقان را جدا کردن هنر نیست 
رفیقان قلب انسانند خدایا 
بدون قلب چگونه می توان زیست؟ 
 لحظۀ در گوش هایم صدایی پدرود حیات محبوب الله کوشانی طنین افکند و پس از آن چشم هایم روی خطوط نوشته های سوگوارانی چند خیره شد. 

معادل واژه جامعه مدني در غرب Civil Society است به معناي جامعه شهروندان است ٬ از جمله مفاهيمست كه عمر طولاني ٫و رهاورد هاي عملي و متنوع درفرايند تكامل جوامع بشري در امتداد تاريخ دارد٫ مباني تيوريك آن از زمان ارسطو تا رونسانس و عصر ديموكراسي همرا با تكامل جوامع انساني مسير روبه گسترش را پيموده ٫

با اندوه فراوان اطلاع یافتیم که جناب کوشانی روشنفکر نامدار کشور و رئیس حزب آزادگان افغانستان، سحرگاه یکشنبه ۲۵ اکتوبر۲۰۲۰ به عمر ۷۶ سالگی به علت بیماری قلبی  در شهر دویسبورگ جمهوری فدرالی آلمان چشم از جهان فروبست.